De bank blokkeert de toegang tot alle bankzaken van degene die is overleden. Denk aan rekeningen, betaalpassen en creditcards. Ook de toegang tot online bankieren wordt geblokkeerd. Open blijven alleen gezamenlijke rekeningen, zoals en/of-betaalrekeningen en gezamenlijke spaarrekeningen.
Eigenlijke begrafeniskosten (vb. kerkdienst, lijkwade, kist, begrafenisondernemer, repatriëringskosten, crematie), rouwdrukwerk, de rouwmaaltijd, het grafzerk, de grondvergunning zijn in principe aftrekbaar. Rouwkledij, kosten van verdeling, testamentuitvoerder, vereffening van de nalatenschap …
Vanzelfsprekend komen de schulden van een erflater in mindering op zijn vermogen en wordt mede hierdoor de totale omvang van de nalatenschap bepaald. Daarnaast worden er kosten gemaakt na het overlijden, zoals de kosten van de vereffening van de nalatenschap, kosten van de notaris, kosten van begrafenis en dergelijke.
Duur van de afwikkeling
De uiteindelijke rekening voor het afwikkelen van de erfenis kan een paar honderd euro zijn als er een duidelijk testament is of wanneer alle erfgenamen het snel eens worden. Maar het kan ook duizenden euro's of zelfs nog meer kosten. Doorgaans worden de notariskosten betaald uit de erfenis.
Als de bankrekening op naam van één persoon staat dan zal de rekening in de meeste gevallen na overlijden meteen worden geblokkeerd. Alle (automatische) bankzaken worden dan onmiddellijk stopgezet. De automatische incasso's zullen ook niet meer worden uitgevoerd.
Zoals gesteld kan geld opnemen na overlijden strafbaar zijn. Dit gaat dan over geld opnemen van rekening overledene. De stelregel is dat na het overlijden van de partner of andere dierbare het niet is toegestaan om geld van de rekening af te halen, zonder iets te regelen.
Moet u verplicht naar de notaris wanneer een dierbare overlijdt? Nee, dat hoeft niet. De gang naar de notaris is niet verplicht, maar vaak wel praktisch en zinvol.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.
In het jaar van overlijden moet dit vermogen worden ingevuld in de belastingaangifte van de overledene en/of de partner. In het jaar daarna zijn er 2 opties: De erfgenamen geven het op. Elk voor hun eigen aandeel.
De begrafenis- en medische kosten
Facturen voor de begrafeniskosten (behalve de grafsteen) en de medische kosten van de overledene die het jaar voor zijn overlijden werden gefactureerd, kunnen op verzoek van een erfgenaam of de notaris-vereffenaar onmiddellijk worden betaald.
De kosten van een uitvaart zijn een deel van de erfenis. Erfgenamen moeten de kosten van de uitvaart betalen, of vergoeden aan de opdrachtgever. Ook als die kosten hoger zijn dan de waarde van de erfenis. Zij moeten dan uit eigen zak betalen.
De waarde van een inboedel in een aangifte erfbelasting is geregeld in de wet. De wet schrijft voor dat 'in beginsel de werkelijke waarde van de inboedel door de erfgenamen bij hun verkrijging worden opgeteld'. Bij de erfbelasting is dus het uitgangspunt dat de economische waarde van de inboedel van toepassing is.
Geld van rekening afhalen na overlijden
Let op: u bent niet automatisch eigenaar van het saldo op de rekening van de overledene. Dus ook geld opnemen na overlijden van de rekeninghouder kan niet zomaar. Als nabestaanden geld van de rekening halen zonder dat dat eerst juridisch geregeld is, is dat strafbaar.
Na de melding van overlijden blokkeert de bank diens persoonlijke bankrekening. Om daar toch bij te kunnen heeft u een verklaring van erfrecht nodig. Daarin stelt de notaris vast wie de wettige erfgenamen van de overledene zijn. Die kunnen bij het geld.
Nadat u het overlijden heeft gemeld bij de bank, informeert de bank u over de verdere afhandeling. Meestal geeft u een van de erfgenamen een volmacht om de bankzaken te regelen. Is er een executeur? Dan mag hij betalingen doen vanaf de rekening.
Als u een erfenis krijgt, hoort dit bij uw vermogen - ook al is deze nog niet onder de erfgenamen verdeeld. Over uw vermogen betaalt u misschien inkomstenbelasting. Lees hoe dat zit. Geef in uw aangifte inkomstenbelasting uw aandeel van de erfenis aan bij uw bezittingen en (eventueel) schulden.
Er is geen testament
Als er geen testament is, regelen de erfgenamen samen de erfenis. Zij kunnen dit ook door 1 of meer personen laten doen met een boedelvolmacht. Dit is een verklaring waarin staat wat de gekozen persoon namens de erfgenamen mag doen. Deze persoon kan een erfgenaam zijn, maar dat hoeft niet.
Als nadelen worden wel genoemd: het is een formele procedure, u moet uw persoonlijke problemen aan derden kenbaar maken, de rechter bepaalt uiteindelijk wat hij verstandig vindt. Voordelen zijn: er gelden duidelijke spelregels en de rechter houdt toezicht op de vertegenwoordiger.
Nadat de uitvaartondernemer de aangifte van overlijden heeft gedaan bij de gemeente ontvangt hij/zijn een uittreksel van de Akte van Overlijden. Maak daar een scan van, dan kunt u de overige instanties (digitaal) informeren door de scan van de Akte van Overlijden te mailen.
Blokkering van de bankrekeningen
Bij een overlijden blokkeert de bank alle bankrekeningen en bankkaarten van de overledene, alsook alle gemeenschappelijke of onverdeelde rekeningen van de overledene en zijn echtgenoot of wettelijk samenwonende partner.
Bij een en/of rekening is het zo dat degene die de rekening heeft gevoed (lees gemakshalve: zijn/haar geld op deze rekening heeft gestort) de eigenaar is van het geld.
U bepaalt zelf of en waarvoor u precies toestemming geeft. U kunt een bedrijf inzage geven in uw banksaldo en transacties. Of een bedrijf de mogelijkheid geven om rechtstreeks een betaling van uw rekening te starten. Of een bedrijf laten bekijken of uw banksaldo voldoende is voor een bepaalde transactie.
Je kan het overlijden van een rekeninghouder doorgeven aan de bank waar de overledene bankierde. Dat kan online, telefonisch of schriftelijk. Daarnaast geven banken nog tips over andere zaken die geregeld moeten worden.