Een PSA-waarde hoger dan 3 kán een aanwijzing zijn voor prostaatkanker. PSA is een zogenaamde tumormarker. Het kan ook iets zeggen over de grootte van een tumor en of er wel of geen uitzaaiingen zijn. Maar een verhoogde PSA-waarde kan ook wijzen op bijvoorbeeld een ontsteking of prostaatvergroting.
De PSA-waarde ligt, afhankelijk van de leeftijd, gemiddeld tussen nul en vier microgram per liter bloed. Ook mannen met een normale PSA-waarde kunnen echter prostaatkanker hebben.
Is de PSA waarde te hoog: hoger dan 10 µg/l dan is de kans op prostaatkanker hoger dan 65%.
PSA velocity: hoe snel de PSA waarde stijgt
Hoe sneller PSA stijgt hoe meer risico op prostaatkanker en zelfs een prostaatkanker in bedreigende vorm. Dit wordt PSA velocity genoemd. Uit deze PSA kinetics is het begrip PSA verdubbelingstijd ontstaan.
De laagste PSA-waarden worden na 2 jaar bereikt. Maar ze schommelen altijd lichtjes. Een lichte stijging betekent niet dat de kanker is teruggekomen. Het kan een aanwijzing zijn en moet dus wel worden gecontroleerd.
Is seks goed voor de prostaat? Een gezonde seksuele activiteit is goed voor het gehele lichaam en dus ook voor de prostaat. Maar belangrijker lijken de bevindingen uit grote epidemiologische studie die aantonen dat frequentere ejaculaties de incidentie (ontstaan en voorkomen) van prostaatkanker kunnen beïnvloeden.
Evolutie PSA-waarde belangrijker
Een snelle stijging van een relatief laag PSA wijst op een groter kankerrisico dan een relatief hoog, maar stabiel PSA. Een stijging van meer dan 20% op een jaar tijd is verdacht, en vergt verder onderzoek.
Verschillende onderzoeken hebben een verband gevonden tussen het dagelijks eten van minstens twee stukken fruit en het verkleinen van de kans op prostaatkanker. Ook de fructose in fruit zou bijdrage aan een gezonde prostaat. Blauwe bessen, frambozen, aardbeien, bramen en pruimen zijn rijk aan antioxidanten.
Zijn er bepaalde factoren die de psa waafde kunnen verhogen? Ik denk aan alcohol, sex, roken, stress of andere zaken.
Bij een agressieve vorm van prostaatkanker gedraagt de prostaatkanker zich agressief. Dit betekent dat de kanker snel kan groeien en ook dat dat kans op uitzaaiingen groot is. Bij een niet agressieve vorm van prostaatkanker gedraagt de kanker zich minder agressief. De kanker zal dus minder snel groeien.
Eenvoudige levensstijl veranderingen kunnen voorkomen dat mannen met een licht verhoogde PSA een prostaatbiopsie moeten ondergaan, zo luidt de conclusie van een Canadese studie. In deze studie lag de focus op gekruid voedsel, alcohol, koffie en fietsen.
Suiker, te veel zout, verzadigde vetten en producten met conserveringsmiddelen en toevoegingen kunnen beter worden vermeden. Een actieve leefstijl, zonder nicotine en met matig alcoholgebruik zijn ook factoren die de gezondheid van de prostaat kunnen bevorderen.
Er is wetenschappelijk nog geen bewijs gevonden dat fietsen daadwerkelijk de oorzaak is van het ontstaan van prostaatklachten. Wel is het zo dat mannen die reeds bepaalde prostaatklachten hebben, voorzichtig moeten zijn met fietsen om verergering van de klachten te voorkomen.
Alcohol en prostaatkanker
Opmerkelijk is dat ook bij een lage alcoholconsumptie het risico op prostaatkanker toeneemt (met 8%). Bij een alcoholgebruik van drie glazen per dag neemt het risico met 23% op prostaatkanker toe. Prostaatkanker is bij mannen naar aantal gevallen de tweede kanker.
Het werd al eerder gesteld: een verhoogde PSA waarde is geen absolute indicator voor prostaatkanker, maar een lage PSA-waarde is ook geen vrijwaring van prostaatkanker. Er bestaan bepaalde soorten agressieve prostaatkanker waarbij PSA-waarden niet verhoogd zijn.
Bij prostaatpijn (prostatodynie) kunt u pijn hebben in het gebied tussen de balzak en endeldarm. De pijn straalt uit naar onder andere de liezen of de geslachtsorganen. Prostaatpijn kan een brandende, trekkende, zeurende of bijtende pijn zijn. Soms treden er problemen met plassen op.
Controle bij afwijkende waarde na eenmalige PSA test tussen 45 en 50 jaar. Bovendien hebben andere onderzoeken uitgewezen dat een eenmalige PSA bepaling tussen de 45 en 50 jaar zeer indicatief kan zijn voor de noodzaak tot verdere regelmatige (jaarlijkse) controle.
Intensief. Onderzoekers kwamen tot de conclusie dat regelmatig wandelen wel kan helpen om prostaatkanker te voorkomen, maar dat het weinig invloed heeft wanneer de diagnose eenmaal is gesteld. Dan zijn intensievere oefeningen nodig. Gedacht kan worden aan tuinieren, fietsen of tennissen.
Zo is uit studies gebleken dat mensen die melk drinken over het algemeen gezonder leven en zich meer laten screenen op prostaatkanker waardoor deze in een vroeger stadium wordt ontdekt (3).
Het dalen van het psa kan een gevolg zijn van minder ontsteking of prikkeling van de prostaat, hierdoor kan een psa flink dalen. Het psa dat nu overblijft is dus een reëlere waarde voor de beschrijving van hoe het met de prostaatkanker gaat.
Door de verwijdering van de prostaat kun je geen zaadlozing meer krijgen, maar door deze injectie kun je wel penetreren. Iets wat veel mannen niet weten is dat je zonder prostaat wel een orgasme kan krijgen. Ook behoort het operatief inbrengen van een penisprothese tot de mogelijkheden.
Met een bloedonderzoek naar PSA-waarde zien we hoeveel van dit eiwit in uw bloed zit. Dit onderzoek heet ook wel een PSA-test. PSA staat voor 'prostaatspecifiek antigeen'. Als het PSA in het bloed verhoogd is, kan dit wijzen op prostaatkanker.
Kan een PSA waarde ook dalen? Een PSA waarde daalt alleen als de oorzaak van het hoge PSA wordt behandeld. Dus als de prostaatkanker, prostaatontsteking of vergrote prostaat wordt behandeld. Als een PSA waarde niet stijgt maar vanzelf daalt of schommelt is er vaak sprake van een ontstoken prostaat.
Na de operatie hebt u vijf kleine wondjes in de onderbuik. Tijdelijk hebt u een of twee drains in de onderbuik om overtollig bloed en wondvocht af te voeren. Doorheen de plasbuis zit een sonde om de urine uit de blaas in een zakje op te vangen. Doorgaans zijn de drains en de sonde verwijderd voor u naar huis gaat.
Nee, het is niet mogelijk om zelf de prostaat te onderzoeken. Onderzoek is wel mogelijk door een huisarts. Een huisarts kan de buitenkant van de prostaat bevoelen met een vinger via de anus. Ook kan de huisarts de PSA waarde laten bepalen door uw bloed te laten onderzoeken in een laboratorium.