Absoluut verboden: niets zeggen
Hoe ongemakkelijk je je ook voelt, vermijd de ander en het onderwerp niet. Hoe lastig jij het ook mag vinden om erover te beginnen, jouw ongemak is niets in verhouding met hoe ellendig de ander zich voelt. Get over it, en doe iets.
Alternatieven voor 'gecondoleerd'
Andere manieren om 'gecondoleerd' te zeggen zijn “sterkte”, “veel sterkte”, “mijn medeleven”, “innige deelneming” of “oprechte deelneming”.
Wanneer u niet goed weet wat u moet zeggen dan kunt u zich altijd redden met de woorden: “Gecondoleerd”, “Veel sterkte” of “Mijn oprechte deelneming”. “Heel veel sterkte, ik zou wel meer willen zeggen, maar ik weet niet zo goed hoe”. “Woorden schieten te tekort, gecondoleerd”. “Ik denk aan je en leef met je mee”.
Als je iemand in deze situatie wil steunen val je al snel terug op platituden als, 'Gecondoleerd, maar hij/zij heeft tenminste een zinvol leven geleid' of 'Het komt goed, tijd heelt alle wonden. ' Een vriend troosten door een positieve draai aan verdriet te willen geven is niet de beste aanpak.
Tegenwoordig is het ook steeds gebruikelijker om iemand te condoleren via whatsapp. Het is wel belangrijk dat u goed nadenkt hoe u uw woorden formuleert. Een kort berichtje kan al voldoende zijn. Bijvoorbeeld: gecondoleerd met je verlies, veel sterkte.
De regel hierbij is: schriftelijk condoleren doe je met een handgeschreven boodschap. Veel kaarten zijn voorbedrukt. Dat is prima, maar schrijf er zelf iets persoonlijks bij. Dat kan een herinnering zijn aan de overledene, een woord van medeleven aan de nabestaanden of simpelweg “Gecondoleerd met het verlies van…”
Gecondoleerd. Ik wens je veel kracht bij het verwerken van dit verdriet. Ik wens jullie alle sterkte in deze moeilijke tijd. Ik wens u/je veel kracht toe bij het verwerken van dit verlies.
Anno 2020 is het heel normaal om je steun ook online te betuigen. Op rouwplatformen zoals www.ingedachten.be kan je families laten weten dat je met hen meeleeft. Je kan er een persoonlijke digitale rouwkaart versturen, het publieke rouwregister tekenen, een virtueel kaarsje branden en zelfs afscheidsbloemen bestellen.
Hoe schrijf ik de nabestaanden op de rouwkaart. Dit lijkt een heel simpel onderwerp. Maar je zult nog verstelt staan van wat er mis kan gaan. Op twee plekken op de rouwkaart wordt de relatie tot en/of de nabestaanden genoemd, namelijk in de openingstekst en/of in de namenlijst met de nabestaanden.
Het luisteren en er zijn is zoveel belangrijker. Luister dus vooral naar hen en als je niet weet wat je moet zeggen, zeg dit gewoon of maak plaats voor een betekenisvolle stilte. Zo creëer je een open en veilige plek waarbij men weet dat men bij jou openlijk en vrij kan praten, nu en in de toekomst.
Veel mensen zeggen: 'Als ik iets kan doen, zeg je het maar'. Maak het concreet door te vragen: 'Wat kan ik voor je doen? ' Als je weet waardoor de ander zich gesteund voelt, hoef je het niet in te vullen voor hem of haar en geef je precies wat nodig is en niet wat jij in die situatie nodig zou hebben.
Praten met familie of een goede vriend helpt vaak goed. Blijf goed voor uzelf zorgen als u rouwt: goed eten, slapen en bewegen. Meestal wordt de rouw langzaam minder. Hoe lang het duurt is voor iedereen anders.
1- Veel praten over het verlies is de beste manier om het te verwerken. Praten over het verlies is een van de vele manieren om om te gaan met het verlies. Je beperken tot praten is echter niet de meest effectieve manier van verliesverwerking.
"Mijn diepste sympathie, ik ben er voor je als je wilt praten." "Mijn medeleven aan u en uw familie." "Ik ben er voor jou als je ooit iemand nodig hebt om gewoon te luisteren." "Het spijt me voor je verlies."
Mensen reageren al snel met "gecondoleerd" of "sterkte" gevolgd met een emoticon van een hartje of een roos. Hier is helemaal niks mis mee, maar als je de nabestaande persoonlijk kent en goed contact onderhoudt met diegene is het wel gepaster om diegene ook persoonlijk te condoleren.
Er niets mis met van harte gecondoleerd. De woordgroep van harte betekent 'oprecht, gemeend'. Wie van harte gecondoleerd zegt of schrijft, wil haar of zijn medeleven dus iets nadrukkelijker en persoonlijker overbrengen. Alleen gecondoleerd zeggen komt op sommigen wat kort en afstandelijk over.
Bij het afleggen worden de ogen gesloten met een plakkertje of klein kapje dat onder het ooglid wordt geplaatst. De mond wordt gesloten met een klein kussentje onder de kin of wordt soms met een enkele hechting dichtgehouden. De overledene wordt aangekleed met eigen kleding die vaak van ten voren al is uitgekozen.
Bij de traditionele condoleance staan de familieleden op een rij en worden zij door iedereen gecondoleerd. Iedereen die naar de condoleance komt, staat achter elkaar in een rij. Totdat zij aan de beurt zijn. De familie kan er ook voor gekozen hebben om de condoleance minder formeel te houden.