Apraxie is een gevolg van een beroerte of hersenletsel.Van apraxie is sprake als het handelen niet meer doelmatig verloopt. Handelingen kunnen niet meer op de juiste manier worden uitgevoerd. De volgorde van de handelingen wordt door elkaar gehaald, of de persoon weet niet meer hoe hij deze handelingen moet uitvoeren.
niet of moeilijk uit jezelf met een handeling of activiteit kunnen beginnen. dingen in een verkeerde of omgekeerde volgorde doen, zoals sokken over je schoenen aantrekken. delen van een handeling vergeten, zoals je schoenen aantrekken zonder de veters te strikken.
Iemand met apraxie heeft moeite om complexe handelingen uit te voeren. In sommige gevallen kan een handeling wel geïmiteerd worden, maar niet op verzoek herhaald worden. Vaak lukt het beter als de handeling spontaan, zonder erbij na te denken, uitgevoerd wordt.
De meest voorkomende oorzaak van apraxie is een CVA (cerebrovasculair accident), beter bekend als 'beroerte'. De oorzaak van een CVA is een onderbreking van de bloedvoorziening naar een deel van de hersenen. Deze onderbreking wordt veroorzaakt door een hersenbloeding of een herseninfarct.
Stop ermee als het niet lukt, probeer een oplossing te vinden en probeer het op een ander moment opnieuw. Leg bij iedere stap uit wat er moet gebeuren. Stel geen eisen en word niet boos. Geef eenvoudige opdrachten en instructies.
Het meest opvallende kenmerk bij verbale apraxie is dat het bewust vormen van woorden en klanken gestoord is, terwijl het automatisch spreken beter verloopt. Het zijn hierbij niet altijd dezelfde woorden of klanken die problemen geven. U heeft moeite om het woord juist uit te spreken.
Bijna altijd is er na het ontstaan van afasie enig spontaan herstel van de taal. Zelden of nooit is dat herstel volledig. Toch is er met veel oefenen, telkens weer proberen en volhouden vaak enige verbetering te verkrijgen.
Dementie en moeite met praten en begrijpen van taal
Dementerende mensen maken kortere zinnen en vreemde zinsconstructies. Het is steeds moeilijker dingen onder woorden te brengen of te begrijpen wat anderen zeggen. Dan is er sprake van een taalstoornis, ook wel afasie genoemd.
Bij een kinetische of motorische apraxie betreft het alleen een onhandige uitvoering (het 'kunnen'). Er zijn echter talrijke tussen- en subvormen van apraxie. Behalve door apraxie kan het handelen ook verstoord worden door perseveratie (dwangmatig herhalen), dwanghandelingen (bijv.
"Ataxie is een neurologische aandoening die leidt tot een verstoring in de coördinatie van onze bewegingen en balans. De belangrijkste functie van de kleine hersenen is het zorgen voor een perfecte afstelling in de samenwerking tussen spieren, zodat een vloeiende beweging ontstaat.”
Afasie: Een persoon met dementie kan kampen met een afasie of taalstoornis. Hij kan steeds slechter op woorden komen, voorwerpen benoemen, lezen en schrijven, begrijpen wat anderen zeggen of herhalen wat hij gehoord heeft. Agnosie: Agnosie is een stoornis in het herkennen van objecten en personen.
Herkenningsstoornissen worden aangeduid met de term agnosie. Iemand neemt wel waar dát er iets is maar herkent niet wát het is. Het probleem zit in dit geval niet in de zintuigen maar in de verwerking van de waarneming door de hersenen.
Vaak is dit het gevolg van een neurologische aandoening, bijvoorbeeld een beroerte, Multiple Sclerose of de ziekte van Parkinson. Ook overmatige spanning, zoals in een drukke periode met veel zorgen of stress, kan voor problemen zorgen.
Afasie van Broca
Zij hebben moeite om te gaan praten en maken vaak korte zinnen. Ook is er vaak sprake van het verdraaien van woorden en het verwisselen van letters en lettergrepen. Iemand weet wel wat hij wilt zeggen, maar kan dit moeilijk onder woorden brengen. Spreken gaat niet vloeiend.
Dysartrie ('dys' betekent niet volledig en 'artrie' komt van articuleren, uitspreken) is een spraakstoornis die het gevolg is van een aandoening in het zenuwstelsel. Deze aandoening verstoort de werking van één of meer spieren die bij het spreken betrokken zijn.
Hemiplegie of hemiparese is een van de meest voorkomende gevolgen van een CVA: JUIST. Na een CVA kunnen de beschadigde hersenen geen signalen meer sturen naar de spieren. Het gevolg is de verlamming van een of meerdere lichaamsdelen aan één kant van het lichaam (arm en/of been en/of gezicht). Dat noemen we hemiplegie.
Hoe vaak komt afasie voor? Ongeveer 30% van de mensen die een beroerte krijgt, de meest voorkomende oorzaak van niet-aangeboren hersenletsel, krijgt ook afasie. Jaarlijks zijn dat ongeveer 14.000 mensen in Nederland en België samen oftewel 38 per dag. In België en Nederland leven zeker 54.000 mensen met afasie.
Maak oogcontact en let goed op non-verbale signalen (mimiek, intonatie, gebaren). Maak duidelijk waar het gesprek over gaat. Gebruik eventueel een tekening, afbeeldingen of foto's om het onderwerp te verduidelijken. Spreek rustig en in korte zinnen, benadruk de belangrijkste woorden uit een zin.
Mensen met afasie ervaren problemen met taal in alle modaliteiten: spreken, begrijpen, lezen en schrijven.
Afasie wordt veroorzaakt door een hersenbeschadiging. Het hersenletsel ontstaat plotseling, bijvoorbeeld door een beroerte of een trauma. Vaak is verbetering mogelijk. PPA ontstaat geleidelijk, en wordt steeds erger.
Bij een taalstoornis kan iemand zijn gedachten niet meer omzetten in woorden, zinnen en een verhaal; er kunnen problemen zijn met het begrijpen van gesproken en geschreven taal. Een spraakstoornis betreft alleen de spraak: woorden en zinnen worden niet goed of niet duidelijk uitgesproken.
Dysartrie kan ontstaan door een beroerte (CVA), een ongeval (trauma), een hersentumor, een spierziekte (zoals ALS), aandoeningen aan het centraal zenuwstelsel (zoals MS), neurodegeneratieve ziekten (zoals Parkinson) of een infectie die een aangezichtsverlamming veroorzaakt.
Spreken vraagt een zeer fijne coördinatie; als deze coördinatie niet meer goed wordt aangestuurd door de hersenen, kun je dit horen in de spraak. Dit kan klinken als 'spreken met een dubbele tong'. Problemen met spreken kunnen ook ontstaan door een te hoge spierspanning in het mond- en keelgebied.
Vasculaire dementie ontstaat als de patiënt meerdere herseninfarcten heeft gehad. Bij een herseninfarct raakt een bloedvat verstopt, waardoor bepaalde hersendelen geen zuurstof meer krijgen en afsterven. Vasculaire dementie kan ook sluipend ontstaan. Dan zijn er in de loop der tijd vele kleine bloedvaatjes aangetast.