De eerste winter met een warme week die gemiddeld boven de 10 graden uitkwam was 1986. De huidige winter is inmiddels de negende winter met zo'n warme week (11,1 graden gemiddeld tussen 28 december 2021 en 3 januari 2022). Het weekgemiddelde warmterecord staat op 12 graden, in de winter van 2016.
2022: op twee na warmste jaar
2022 was een zeer warm jaar. Met een gemiddelde temperatuur van 11,6 °C was 2022 het op twee na warmste jaar sinds het begin van de metingen in 1901, na 2014 en 2020 (beide 11,7 °C).
End of interactive chart. de meeste koudste jaren plaatsvonden vóór 1900, terwijl de meeste warmste jaren na 1990 vielen. Ook de gemiddelde jaarlijkse maximumtemperatuur bereikte in 2022 een nieuw absoluut record: 16,3 in 2022. Het vorige record werd pas in 2020 gevestigd (16,1°C).
De hoogste temperatuur ooit gemeten in januari in De Bilt is 15,5 graden en werd dit jaar gemeten in de nieuwjaarsnacht. Het vorige record stond op 15,1 graden en dateerde van 13 januari 1993. Over alle stations is het record 16,9 graden en deze waarde werd op 1 januari 2023 gemeten in Eindhoven.
De winter van 2006-2007 is de warmste ooit gemeten met een gemiddelde van 6,6 graden in De Bilt. Opmerkelijk is dat in de top-10 maar liefst vijf jaren uit deze eeuw staan en drie jaren uit de jaren '90 van de vorige eeuw. 1975 en 1989 maken de top-10 compleet.
Voorspelling NOAA voor winter 2023/2024
De Amerikanen voorspellen dus een overwegend milde winter qua temperatuur. Kijkend naar de neerslagkaart is te zien dat het volgens deze voorspelling een natte winter wordt in 2023/2024.
Onbetwist de heetste plek op onze aardbol is de Dasht-e Lut woestijn in Iran. Hier werd ooit een record temperatuur gemeten van 70,7°C.
Naast zeer zacht was de winter vrij nat, maar ook zonnig. De winter van 2022-2023 verliep met een gemiddelde temperatuur van 5,1 graden veel zachter dan normaal (3,9 graden), goed voor een 13e plek op de lijst van zachtste winters.
Zaterdag volgt al snel toenemende bewolking gevolgd door regen. Het gaat om een actieve storing met behoorlijke hoeveelheden (tussen 10 en 20 liter regen per vierkante meter). Het is wel zeer zacht bij 12 tot 13 graden en het waait opnieuw krachtig uit het zuiden tot zuidwesten met rukwinden tussen 50 en 60 km/u.
Hoewel in Nederland veel mensen waarschijnlijk deze zomer niet als bijzonder 'mooi' hebben ervaren, was het toch een "zeer warme en zonnige zomer", aldus het KNMI. De gemiddelde temperatuur was 18,4 graden. Dat is bijna een graad warmer dan het langjarig gemiddelde van 17,5 graden Celsius.
Temperatuurmetingen in De Bilt bevestigen dat; met een gemiddelde zomertemperatuur van 18,4 graden was de zomer van 1976 precies één graad warmer dan het huidige langjarig gemiddelde. De temperatuurafwijkingen in Europa voor de zomers van 1976 (links) en 2022 (rechts), met als referentieperiode de jaren 1991 t/m 2020.
Daarna een koeler intermezzo, maar de tweede helft van juni was opnieuw zomers en eind juni een tweede hittegolf met op 27 juni op veel plaatsen 37 of 38 graden. Maastricht noteerde 38,4 graden, op 0,2° na de hoogste temperatuur ooit in ons land gemeten.
De hoogste temperatuur werd op 3 juli gemeten, dat was 34,9 graden in De Bilt. Omroep Brabant wil graag weten wat Brabanders zich herinneren van de zomer van 1976. De komende dagen delen we die herinneringen.
De winter van 1963 was de koudste van de twintigste eeuw. Op veel plaatsen vroor het bijna drie maanden achtereen elke dag. Over de drie wintermaanden december 1962 en januari en februari 1963 had De Bilt een gemiddelde temperatuur van -3,1 graden (+2,6 graden is normaal).
Op 25 juli 2019 schoot het temperatuurrecord in Nederland in één keer van 38,6 ℃ (Warnsveld, 23 augustus 1944) naar ruim boven de 40 graden (gemeten op meerdere meetpunten, met een maximum van 40,7 ℃ in Gilze-Rijen). Het 75 jaar oude record werd die dag verpletterd met meer dan twee graden.
Op 26 januari 1942 kwam het kwik in De Bilt niet hoger dan min 11,2 graden en de nacht die volgde koelde het af tot min 24,8 graden, de laagste standen ooit op het hoofdstation van het KNMI gemeten. Op 27 januari 1942 registreerde Winterswijk min 27,4 graden, de laagste temperatuur van de eeuw in ons land.
Donderdag blijft het overwegend bewolkt met nu en dan regen. Ondanks de vele wolken wordt het opnieuw zeer zacht bij 12 graden. De wind steekt nog een tandje bij en waait vrij krachtig tot krachtig uit het zuidwesten. Vrijdag komt er een volgende adempauze met langdurige droge momenten.
Het is koud bij dagtemperaturen die oplopen tot +4 graden, er waait een zwakke zuidwestenwind. Het blijft afgezien van een licht winters buitje overal droog. Komende nacht neemt de bewolking toe. In de gebieden nabij de Nederlandse grens (provincies Limburg en Antwerpen) valt er winterse neerslag.
De winter van 2022 lijkt in de westelijke helft van Europa, en dus ook in Nederland, een duidelijk koudere dan normale en vrij droge winter te worden, met vooral in de tweede helft van de winter mogelijk langdurig winterweer.
De winters waren vroeger veel kouder dan nu. Een Elfstedentocht kwam vroeger nog vaak voor, maar tegenwoordig kunnen we er alleen nog over dromen. De winters zijn steeds minder streng en duren ook steeds minder lang. De echte winter lijkt steeds meer plaats te maken voor de herfst.
Ook de 2e maand van het jaar 2023 is veel warmer dan normaal verlopen met een gemiddelde temperatuur van 5,7 graden tegen 3,9 graden normaal. Verder was het opvallend droog met gemiddeld over het land 22 mm tegen 60 mm normaal.
Wereldwijd gezien was de zomer van 2023 met afstand de warmste zomer ooit op aarde gemeten, maakte het Europese klimaatcentrum Copernicus woensdag bekend. In Europa komt de zomer op plek vijf, na 2022, 2021, 2010 en 2003.
De koudste zomer sinds 1901 was die van 1907 met een gemiddelde middagtemperatuur van 18,1 graden. Ter vergelijking: de zomer van 2023 heeft tot nu toe een gemiddelde maximumtemperatuur van 25,2 graden!
Het bleek, dat bij alle drie groepen van. temperatuurbepaling de huid van het voorhoofd het hoogst is, namelijk gemiddeld 35°. De temperatuur der romphuid is ongeveer 1° lager, die der ledematen aanmerkelijk lager. De koudste plek van het lichaamsoppervlak zijn de teenen.