Is de lucht droog, kraakhelder en schoon dan zie je vaak alleen rondom de zon een geel-oranje of oranje-rode gloed. Wanneer er veel vocht in de lucht zit vindt meer verstrooiing plaats. Hierdoor is de lucht overdag minder blauw en rond zonsondergang zie je meer oranje en rode kleuren.
Een bekend gezegde is: 'Morgenrood water in de sloot, avondrood, mooi weer aan boord'. De gedachte hierachter was dat de toenemende luchtvochtigheid een voorbode zou zijn voor meer wolken en regen.
Het avondrood is te zien rond zonsondergang. Het ontstaat doordat het witte zonlicht in zijn lange tocht doorheen de atmosfeer verstrooid wordt door de interactie met zuurstof en stikstof. Daarbij blijft de rode kleur behouden. Avondrood ontstaat vaak door de aanwezigheid van minuscule stofdeeltjes in de atmosfeer.
Avondrood ontstaat rond zonsondergang als het zonlicht valt op kleine stofdeeltjes die in de atmosfeer zweven. Het licht wordt dan verstrooid en dat levert een rode kleur op. Spectrum: De rode tinten (rechts) worden het minst verstrooid. Avondrood valt vaak samen met helder en rustig weer.
De opvallende rups van het groot avondrood wordt vaak in tuinen gevonden op fuchsia, kattenstaart en waterdrieblad. Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
"Avondrood, mooi weer aan boord, morgenrood, regen in de sloot." Dit bekende gezegde, waarvan alleen al de Nederlandse taal zo'n tweehonderd varianten kent, is een van de populairste en oudste weerspreuken. De Griekse geleerde Theophrastus (372-287 v. Chr.) zag het morgenrood al als de betrouwbaarste regenverwachting.
Het rode licht wordt het minst verstrooid en blijft vaak zichtbaar. 's Ochtends zweeft er meestal nog niet zoveel stof in de lucht. Is de lucht dan rood dan wijst dat in de regel op waterdamp en een hoge luchtvochtigheid. Vandaar de oude weerspreuk "Morgenrood, water in de sloot".
Tegen dat het licht die grote afstand heeft afgelegd, is al het licht met de korte golflengten (blauw) reeds verstrooid en bereikt het onze ogen niet meer. Enkel het licht met de langere golflengten (rood) bereikt nog onze ogen, zodat we een rode schijn zien.
In tegenstelling tot het blauwe licht, wordt het rode licht niet verstrooid. Dit blijft uit één specifieke richting komen. Dit geeft de zon dan een rode kleur. De wolken die bij een zonsondergang aanwezig zijn worden ook rood of roze verlicht door de ondergaande zon.
Als de lucht dan toch rood is, wijst dat in de regel op waterdamp en een hoge luchtvochtigheid. Vanuit het westen nadert dan vaak een storing, terwijl de zon, die in het oosten opkomst, nog eventjes weet door te breken. Dit is dus meestal niet voor lang. Vandaar de oude weerspreuk: Morgenrood, water in de sloot.
De lucht 's morgens is vaak minder vervuild door stofdeeltjes en wanneer er dan mooi ochtendrood te zien is, is de aanwezige waterdamp vaak de oorzaak van dat het licht gebroken en verstrooid wordt. Waterdamp welke kan duiden op weersverandering (regen) vandaar ook het gezegde: morgenrood, water in de sloot.
Het licht van de zon lijkt wit te zijn, of kleurloos. Maar eigenlijk is het licht opgebouwd uit allerlei kleuren. Dit zie je heel goed bij een regenboog. Dan valt het licht uiteen in verschillende kleuren: rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet.
De hemel kleurde daar namelijk felroze. Waar kwam dat door? De gekleurde lucht werd veroorzaakt door lampen van de kassen in die regio. Bepaalde kleuren ledlampen zouden ervoor zorgen dat planten beter groeien.
Nu is de verstrooiing van licht afhankelijk van de golflengte, dus van de kleur. Licht van een kleinere golflengte wordt beter verstrooid dan licht van een langere golflengte. Het blauwe licht wordt dus het best verstrooid, groen al wat minder, en rood het minst van allemaal. Het resultaat: de hemel kleurt hemelsblauw.
Zo'n paarse, rode of roze lucht is eigenlijk alleen bij zonsopkomst of zonsondergang te zien, vertelt William Huizinga, meteoroloog bij Buienradar. "Er zitten allerlei vuildeeltjes in de lucht. Op het moment dat het zonlicht daarop botst, verstrooit het", vertelt hij aan EditieNL.
Bij de zonsopgang en zonsondergang staat de zon laag aan de horizon en legt het licht leen langere weg door de atmosfeer af. Door het stof in het atmosfeer wordt een deel van het lichtstralen verstrooid in het spectrum van kleuren en verandert de hemel van geel naar oranje en rood.
Voornamelijk blauw licht wordt weerkaatst, terwijl het rode licht ons oog wel bereikt. "Rood komt veel meer aan. Blauw wordt makkelijker gereflecteerd en is voor het oog dus een stuk minder sterk zichtbaar." Zodoende ontstaan een rode of roze lucht.
Neerslag, wind, temperatuur, ijs en wolken.
In juni koude en een regenvlaag, ziet het boerke niet zo graag. Zo heet het is in juni, zo koud het is in december. Is de zomeravond mistig, dan is het weer met gaven kwistig. Met Sint-Jan de wind uit het noorden, het goede weer is geboren.
De zon is pas volledig ondergegaan op het moment dat de hele zonneschijf niet meer te zien is, waardoor de dagduur gemiddeld iets langer is dan de nacht; de nacht begint pas als de zon helemaal onder is en eindigt al op het moment dat het eerste stukje zon te zien is.
morgenstond heeft goud in de mond = Spreekwoorden: (1914) De morgenstond heeft goud in den mond,d.w.z. 'vroeg opstaan is profijtelijk'; hd.
Om des keizers baard betekent 'zonder enig belang, om niets'. Zo is een wedstrijd om des keizers baard een wedstrijd waar niets van afhangt. Waar deze uitdrukking vandaan komt, is helaas niet duidelijk. De uitdrukking komt waarschijnlijk uit het Duits.