Er bestaan verschillende soorten verlichting, namelijk algemene verlichting, sfeerverlichting, functionele verlichting en accent verlichting. Naast verschillende soorten verlichting bestaan er ook verschillende soorten lampen. De lamp is zeer bepalend voor het soort verlichting in een ruimte.
De Europese unie adviseert 200 - 300 lux in je woonkamer. Het aantal lumen wat nodig is per vierkante meter wordt uitgedrukt in lux. 1 lux = 1 lumen per vierkante meter. Is je woonkamer bijvoorbeeld 40m² dan heb je 300x40 = 12.000 lumen nodig om je woonkamer goed te verlichten.
Goede basisverlichting zijn hanglampen, vloerlampen, plafonnieres. Functionele verlichting plaats je op een plek waar je gericht licht nodig hebt. Een bureaulamp in een werkkamer of een nachtlampje in de slaapkamer. Ook in een keuken heb je voldoende functionele verlichting nodig.
Functionele verlichting is verlichting die een bepaalde functie heeft. Denk aan eettafel verlichting, leesverlichting, werkverlichting, verlichting om make-up aan te brengen, noodverlichting, etc.
Sfeerverlichting is verlichting waarmee een bepaalde sfeer in een interieur gecreëerd wordt. Dient bijvoorbeeld de woonkamer van een huis een gezellige sfeer uit te stralen of een kantoorpand een zakelijke sfeer? Met de juiste verlichting kan een bepaalde sfeer worden gecreëerd.
Basisverlichting voorziet een ruimte van gelijkmatig licht waarbij je goed kunt zien wat je doet. De lichtval komt direct uit de lampenkap waardoor de verlichting relatief fel is. Bij basisverlichting gaat het meestal om hang- en plafondlampen die met een dimmer ook als sfeerverlichting kunnen fungeren.
Het is niet alleen de vormgeving van een lamp die de sfeer in een ruimte bepaalt, maar juist het soort licht. De meest sfeervolle ruimtes hebben een goede balans tussen de verschillende soorten licht. We kennen drie soorten licht; direct licht, indirect licht en diffuus licht.
Heb je net zoals wij, ze allemaal zonder doosje in een verzamelbak liggen, dan kun je het verschil misschien niet zo snel zien. Neem dan een lamp en houdt deze tegen het licht aan. Bij een spaarlamp kun je de 'tl'buisjes in de lamp zien zitten. Een Ledlamp heeft deze niet.
LED-lampen zijn energiezuinig: ze zetten maar liefst 50% van de energie om in licht. LED-lampen gaan langer mee: zo'n 50.000 uur! LED-lampen geven direct 100% licht: bij spaar- en halogeenlampen duurt het even voordat hij opgewarmd is en vol licht kan geven.
Algemene verlichting zorgt ervoor dat de woonkamer gelijkmatig wordt verlicht. Dit kan je bereiken door te werken met indirecte verlichting die te dimmen is. Gebruik bijvoorbeeld een staande lamp, plafondlamp of wandverlichting. Goede algemene verlichting maakt schaduwen zachter.
Een lichtplan voor in de woonkamer
Je maakt een plattegrond van de ruimte en hierop duid je aan waar je je verlichting wil aanbrengen. Hierin bepaal je hoeveel lichtpunten, op welke plaats en voor welke functie je verlichting nodig hebt.
Zorg ervoor dat je ook functionele verlichting hebt, zoals een staan lamp, voor als je bijvoorbeeld een boek wilt lezen. Kies in de woonkamer bij sfeerverlichting ledlampen van 300-500 Lumen en bij functionele verlichting ledlampen van 500-700 Lumen.
Met led meestal goedkoper uit
Om te kopen zijn ledlampen duurder dan halogeen- of gloeilampen. Maar als je het stroomverbruik én de levensduur meetelt, ben je in veel gevallen toch goedkoper uit met led. Zo gaan ledlampen vaak 15.000 branduren mee, terwijl een gloeilamp maar 1.000 branduren meegaat.
Een TL buis heeft gemiddeld een verhouding van 90:1 (90 lumen per Watt) en de verhouding van de samsung LED's die wij toepassen LED staat nu op 172:1. De directe energie- en kosten besparing LED t.o.v. TL kan oplopen tot 80% wanneer uw verlichting wordt uitgebreid met lichtmanagement.
Ledlampen zijn bijna altijd het zuinigst met elektriciteit. Met de keuzehulp vind je de juiste lamp. Voor een paar soorten halogeenlampen is nog geen ledlamp als alternatief beschikbaar. Overweeg dan om de hele lamp (armatuur) te vervangen.
Het kan! “Kan ik mijn bestaande gloei- of halogeenlampen vervangen door LED-lampen?” Om direct antwoord te geven op deze vraag: ja, in de meeste gevallen kun je gloei-, halogeen- en spaarlampen één-op-één vervangen met LED lampen.
Eén van de nadelen van led-verlichting is dat de lampen gevoelig zijn voor oververhitting, wat de levensduur niet ten goede komt. Een led-lamp moet zijn warmte goed kunnen afvoeren. Hieraan herkent u ook meteen kwalitatieve led-lampen: deze zijn voorzien van goede koeling en warmteafvoer-mogelijkheden.
Een LED lamp gaat vele malen langer mee dan een gloeilamp. Een gloeilamp heeft een gemiddelde levensduur van 3000 branduren, terwijl een LED lamp 25.000 branduren mee gaat. Het rendement van een LED lamp zou op 50% liggen, wat dit verreweg de meest zuinige lamp maakt die op dit moment beschikbaar is.
Gebruik dan je dimlicht. Dit zijn de 'standaard' lichten die je inschakelt in de avond. Zo creëer je meer zicht en ben je voor anderen beter zichtbaar. Er is wel een uitzondering: als je de mistlichten aanhebt, hoef je de dimlichten niet in te schakelen.
Met direct licht bedoelen we het licht dat vanuit een lichtbron rechtstreeks op een gebied of object schijnt. Dit licht wordt gecreeërd door een lichtbron met een schijnrichting die een bepaalde focus (stralingshoek) bezit. In de praktijk wordt er een scherp contrast tussen licht en schaduw gecreëerd.
Natuurlijk licht is 'volledig spectrum' en 'dynamisch'. Volledig spectrum betekent dat het licht alle kleuren van de regenboog bevat, waar dynamisch betekent dat de lichtintensiteit en kleurtemperatuur veranderen met het tijdstip van de dag.
Het indirecte licht en de weerkaatsing op het plafond maakt dat de ruimte meer diffuus verlicht is. Het belangrijkste van algemene verlichting is dat het de ruimte goed verlicht, maar niet storend aanwezig is.