Bij patiënten met jeuk bij eindstadium nierfalen: Start met een neutrale vette crème (zoals cetomacrogolcrème met 20% vaseline of koelzalf) als er sprake is van een droge huid. Bij een minder droge huid is een gewone crème (zoals ureumcrème of cetomacrogol crème zonder toevoegingen) een goed alternatief.
Je hebt jeuk overal.
Je nieren hebben moeite om de balans te houden met mineralen en andere stoffen; dit kan tot onder andere jeuk en een droge huid leiden, maar ook tot botziektes.
Ongeveer de helft van alle patiënten met ernstige nierschade heeft last van jeuk. Dat aantal is enorm en toch hoor je hier vaak weinig over. “Jeuk is, net als bijvoorbeeld vermoeidheid, een algemeen symptoom dat alleen door de patiënt zelf ervaren wordt en daardoor lastig is te meten”, vertelt Esmee van der Willik.
In het begin heeft u er geen last van als uw nieren minder goed werken. Na langere tijd kunt u klachten krijgen zoals vermoeidheid, hoge bloeddruk, hoofdpijn, jeuk, krampen, vergeetachtigheid, slapeloosheid, misselijkheid en verminderde eetlust. De nieren zorgen ook dat de hoeveelheid vocht in het lichaam voldoende is.
De nieren zijn belangrijke organen. Ze kunnen meten of het lichaam voldoende, te veel, of te weinig vocht heeft. Is er te veel vocht in het lichaam, dan maken ze veel urine en als er een tekort is, dan maken ze maar weinig urine aan. Veel drinken betekent dus ook veel plassen.
Van de nierpatiënten die starten met dialyse tussen hun 45e en 65e jaar, overlijdt de helft binnen vijf jaar. Dialyse kan namelijk maar beperkt de nierfunctie overnemen (PD: 5% tot 10%, HD: 10% tot 15%). Om te hoge ophoping van afvalstoffen tegen te gaan, zijn een dieet en medicatie noodzakelijk.
De meest opvallende klacht is de vermindering van de urineproductie. Je gaat plots abnormaal weinig plassen, minder dan 400 ml per dag. Maar het kan ook zijn dat je nog normaal kunt plassen.
Veelvoorkomende symptomen van rugpijn nieren zijn: Pijn in de onderrug tussen de onderste ribben en billen. Pijnklachten aan de linker/rechter zijkanten van de onderrug. Ongemak of pijn in de zijkant van de buik of in de flank, direct boven de heup.
Pijn komt voor bij 58% van de patiënten met een chronische nierziekte; 49% van de patiënten gradeert de pijn als matig of ernstig [Davison 2014].
Jeuk kan allerlei oorzaken hebben, zoals een droge huid, een allergie, galbulten, eczeem of schurft. Hoe moeilijk het ook is: probeer niet te krabben. Probeer uitdrogen van de huid te voorkomen: niet te vaak, lang en heet douchen/in bad gaan.
De huid is de enige plek waar je jeuk kunt voelen. In de organen binnen in het lichaam, zoals het hart, de nieren en de lever, kan dat niet. Via meer dan een miljoen zenuwuiteinden in de huid kan het jeuksignaal binnenkomen.
Als u slaapt, verliest u een bepaalde hoeveelheid vocht. Dit vocht moet opgenomen worden door het beddengoed en de matrashoes. Als dat onvoldoende gebeurt, dan blijft het vocht op de huid, kunnen we afkoelen en kan de huid ontsteken en jeuken.
Een hoge bloeddruk met klachten als kortademigheid en hoofdpijn. Last van hoofdpijn en sufheid. Misselijkheid en minder zin in eten. Meer plassen, vooral 's nachts.
dranken zonder cafeine zoals zuivel (2 tot 4 glazen per dag, afhankelijk van leeftijd en geslacht) energiearme dranken om het ontstaan van overgewicht te voorkomen. dranken zonder oxalaat vanwege het risico op nierstenen. Drink dus geen sap, gemaakt van rabarber, bieten en spinazie.
Gezonde voeding voor de nieren zijn vooral rode paprika, groene kool, bloemkool, knoflook of knoflookpoeder, ui, appels, cranberry, bosbessen, frambozen, aardbeien, kersen, (vette) vis, rode druiven en olijfolie. Nieren liggen aan de rugzijde van je lichaam, boven de taillelijn.
Als je alcohol drinkt gaan je nieren harder werken. Je moet vaker en meer plassen en verliest dus meer vocht dan normaal. Zo loop je meer kans op uitdroging. Als je veel alcohol drinkt en je lever raakt overbelast, dan kan je lever de giftige stoffen die in alcohol zitten niet goed afbreken.
Een hogere kalium-inname is gunstig voor een betere controle van de bloeddruk en kan zelfs nierfunctieverlies tegengaan. Eiwit, niet te veel beperken. Het beperken van rood vlees in je voeding en het grotendeels vervangen van dierlijk eiwit door plantaardige eiwit kan je nieren helpen.
Soms herstellen de nieren zich, als de oorzaak van de schade is weggenomen. Maar meestal blijven de nieren kwetsbaar. Nierschade kan ontstaan door nierziekten en nieraandoeningen zoals cystenieren, de ziekte van Alport en nog vele andere.
In Nederland hebben ongeveer 2 miljoen mensen chronische nierschade. Dit is in veel gevallen het gevolg van hoge bloeddruk of diabetes. Daarnaast kan teveel zout eten leiden tot nierschade.
Het drinken van water zou daarom in theorie gunstig kunnen zijn. Dit is echter nooit in de praktijk getest. Zekerheidshalve is het advies daarom dorst te voorkomen en ongeveer 2 tot 3 liter water per dag te drinken.
Patiënten met nierfalen hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Daarbij spelen enerzijds de bekende risicofactoren een rol, zoals roken, hypertensie, verhoogde bloedspiegels van cholesterol en vetten, overgewicht en suikerziekte.