De meeste stress werd veroorzaakt door: school (28%), de combinatie van alles wat jongeren moeten doen (27%), de mening van anderen (17%) en eigen problemen (16%) (zie grafiek).
De grootste stressbronnen onder jonge werkenden zijn: prestatiedruk, sociale druk en onzekerheden in het leven. Zo blijkt uit het TNO-onderzoek. Jongeren willen voldoen aan de verwachtingen van anderen, vinden het bijvoorbeeld lastig om nee te zeggen of hebben het idee dat ze altijd bereikbaar moeten zijn.
Bekende oorzaken zijn een hoge werkdruk en ziekte of overlijden van een naaste. Stress kan zich uiten in lichamelijke en psychische klachten. Het is merkbaar in gevoelens, gedrag en/of gedachten. Voldoende beweging en ontspanning zijn belangrijk.
Naast de prestatiedruk tijdens je studie is er ook druk om sociale contacten te onderhouden, een jaar in het bestuur van een studenten- of studievereniging te gaan, te werken, vrijwilligerswerk te doen, mooie vakanties of reizen te plannen en in het buitenland te studeren.
Eind 2021 bleek uit onderzoek onder 28.000 studenten dat de helft van hen psychische klachten zoals angst en somberheid ervaart. Ruim de helft van de studenten (61 procent) ervaart veel stress. Niet een beetje, maar veel! Dat was de belangrijkste reden om uit te zoeken waar die druk en stress dan vandaan komt.
Stress kan leiden tot psychische klachten zoals slaapproblemen en moeheid, somberheid en psychose. Ook kan je last krijgen van lichamelijke klachten, zoals hartkloppingen, een gejaagd gevoel, een hoge bloeddruk en veel zweten. Dit zijn signalen dat de stress te veel wordt of te lang duurt.
Stress begint in de hypothalamus waar het stresshormoon cortisol wordt aangemaakt. Dit activeert vervolgens de hippocampus, die stress afremt. Als je veel stress hebt, raakt je hippocampus overwerkt en dat leidt vervolgens tot geheugenverlies. Je brein is vervolgens minder in staat je amygdala af te remmen.
Soorten stress
De spannende stress is een positieve vorm van stress. Het helpt je goed te presteren en extra alert te zijn in bepaalde situaties. Dat kan variëren van een sollicitatiegesprek tot een rondje racen op het circuit van Zandvoort. Frustrerende stress.
Ook ongezonde leef- en werkgewoonten kunnen je draagkracht verminderen: verkeerde eetgewoonten, te veel koffie of alcohol, te weinig lichaamsbeweging, te weinig slaap en ontspanning, het werk niet goed organiseren, te veel werken en te weinig pauzes nemen.
Als je wilt ontspannen en geen prestatiedruk wilt voelen, is yoga, lezen of wandelen misschien een betere hobby dan een competitieve sport. Als je iets wilt betekenen voor een ander, kun je kijken of je ergens vrijwilligerswerk kunt doen.
We onderscheiden stress in 3 soorten: spannende stress, frustrerende stress en schadelijke stress.
Als de stress te lang duurt of heel heftig is, dan is er sprake van ongezonde stress. Gezonde stress is de spanning die je voelt voor een examen, optreden, sollicitatiegesprek of andere spannende gebeurtenis. Stress zorgt ervoor dat je extra alert kunt reageren en geconcentreerd kunt werken.
Sinds de jaren dertig wordt het begrip “stress” ook gebruikt in de psychologie en de geneeskunde. Met stress wordt dan de spanning bedoeld die optreedt bij een verstoring van het evenwicht tussen de draaglast en de draagkracht van een persoon.
Bij stress is de overheersende emotie de ongerustheid rond de prikkel die bijdraagt tot het gevoel van overweldigd zijn, bijvoorbeeld onrust wegens examens, en dat lokt irritaties uit, trieste gevoelens, zenuwachtigheid en frustratie.
In die zin maakt stress tal van aandoeningen en kwalen erger, waaronder hoofdpijn en migraine, buikpijn, rugklachten en fibromyalgie, een vorm van reuma. Verder kan stress eerder doorgemaakte psychische problemen opnieuw doen opflakkeren, zoals verslaving, angst en depressie.
Langdurige stress hangt samen met depressie, burn-out en angststoornissen. De hormoonhuishouding is namelijk verstoord, hersengebieden zijn ontregeld en soms zelfs beschadigd en verschillende systemen werken niet zoals normaal. Stress en psychische klachten werken elkaar vaak ook in de hand.
Je hebt lichamelijke klachten, zoals hartkloppingen, meer zweten en een snellere ademhaling. Na lange stress kan hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid ontstaan. Je voelt je emotioneel minder goed. Je kan je onrustig, angstig, somber of onzeker voelen.
Door stress spant uw lichaam de spieren aan; het bindweefsel gaat strakker om de spieren heen zitten en beperkt daarmee uw bewegingsvrijheid. De verhoogde spierspanning en de bewegingsbeperking kunnen er voor zorgen dat u spierpijn ervaart. Spierpijn door stress komt vaak voor in onze rug, schouders en nek.
Je kunt stress symptomen ervaren in je lichaam, psyche, gedrag en gedachten. Veel voorkomende symptomen zijn versnelde hartslag, verhoogde ademhaling, snel geïrriteerd zijn, bazigheid, overmatig eten en drinken, roken, drugsgebruik en geheugen problemen. Neem (chronische) stress serieus.
Al langere tijd zijn er zorgen over stress en prestatiedruk bij studenten in het hoger onderwijs. Bijna alle studenten ervaren stress (97%) en ruim de helft heeft ook last van prestatiedruk (54%).