Kooplieden van de Hanze handelen voornamelijk in zout, graan, hout, ijzer, vis (haring en stokvis), wijn, bier en dierenhuiden. Ze vervoeren hun goederen grotendeels over zee en over rivieren. Daarvoor gebruiken ze zogeheten koggeschepen, van 15 tot 30 meter lang. De steden floreren door de handel.
Die Hanzesteden hadden onderlinge afspraken gemaakt om de handel soepel te laten verlopen. Door gezamenlijk in te kopen bijvoorbeeld konden ze geld besparen. En door te varen in groepen werden hun schepen minder vaak overvallen. Daardoor bloeide de handel en werden de kooplieden uit de Hanzesteden steenrijk.
De Hanze begon als een groep handelaren die samenwerkten. Ze woonden in verschillende steden en handelden in dezelfde producten. Door samen te werken konden zij goedkoper werken en met elkaar veiliger reizen. Ze konden veel producten tegelijk kopen of verkopen.
Zo kon men een monopolie verkrijgen in het handelsverkeer. Het ging vooral om het opkopen van productiegebieden, vervoer en verkopen van onder andere hout, granen, metalen, wol, wijn en kruiden en pelzen. Bont en rogge waren eveneens belangrijke goederen.
Een hanze of hanza ('groep', 'schare' of 'gevolg', van het Oudhoogduits hansa) was een samenwerkingsverband van handelaren en steden tijdens de middeleeuwen. Door samenwerking probeerden ze hun handel te beschermen en uit te breiden.
Kooplieden van de Hanze handelen voornamelijk in zout, graan, hout, ijzer, vis (haring en stokvis), wijn, bier en dierenhuiden. Ze vervoeren hun goederen vooral over zee en over rivieren.
Middeleeuwse Hanzesteden
Rotterdam en Amsterdam waren tijdens de middeleeuwen nog kleine dorpjes, de Hanzesteden in het oosten van Nederland hadden zich daarentegen al ontwikkeld tot machtige handelscentra. Ze waren belangrijk, welvarend en rijk.
Hun voor die tijd moderne handel baseerden zij op gezamenlijk erkende rechten op het verhandelen van bepaalde producten, de juridische vorm van de handelscontracten en het nakomen van de daaruit voortvloeiende verplichtingen, eventueel af te dwingen via gezamenlijk erkende rechtbanken.
Neergang van de Hanze
Onder invloed van de opkomst van concurrerende handelsnetwerken, zoals de concurrerende Oostzeehandel en later de Vereenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), begon het Hanzenetwerk vanaf de zestiende eeuw uit elkaar te vallen.
De Nederlandse Hanzesteden hadden veel belangen, voornamelijk op economisch gebied. Steden werden steeds rijker van de handel en konden makkelijk samenwerken door de gunstige ligging aan de Zuiderzee, IJssel, Rijn en de Maas.
Alleen al in Nederland zijn 22 Hanzesteden, maar ook in landen als Duitsland, België, Polen en Noorwegen was het Hanzenetwerk een bekend fenomeen. Het overgrote deel van de Hanzesteden is gesitueerd in het oosten van Nederland, voornamelijk langs het water.
Groepen van kooplieden werden 'Hansa' of 'Hanse' genoemd, vandaar de naam 'Hanzesteden'. Langzaamaan groeide het verbond uit tot een Europese onderneming. Kooplieden uit Duitsland, Scandinavië, Engeland, Polen, de Baltische Staten, Rusland én Nederland sloten zich aan bij het verbond.
Hanzestad Nijmegen Hanzestad
De stad was in de late middeleeuwen aangesloten bij de Hanze, een samenwerkingsverbond tussen kooplieden en later ook tussen Duitse- en Oost-Nederlandse handelssteden.
Gelderland, of liever gezegd het oude hertogdom Gelre aan beide zijden van de huidige Duits-Nederlandse grens, telde niet minder dan achttien Hanzesteden: de vier Gelderse hoofdsteden Nijmegen, Arnhem, Roermond en Zutphen, en voorts Tiel, Zaltbommel, Wageningen, Harderwijk, Elburg, Hattem, Doesburg, Doetinchem, Lochem, ...
Ommen is een Hanzestad. Hanzesteden zijn lid van het Hanzeverbond. Dit was van oorsprong een samenwerkingsorganisatie van Duitse steden rond de Oostzee. Later traden ook steden uit België en Nederland toe.
Hanzesteden zijn steden die onderdeel waren van het zogeheten Hanzeverbond. Het netwerk was een samenwerkingsverband van handelaren en aangesloten steden met als doel de handel te bevorderen en te beschermen. Het netwerk ontstond vanaf het midden van de twaalfde eeuw in Duitsland, voornamelijk rond de Oostzee.
Hanzesteden zijn steden welke vroeger zijn aangesloten bij het Hanzeverbond, in de periode van de 12e tot de 16e eeuw. Dit verband, de Hanze ook wel Hanza genoemd was een samenwerkingsverband tussen handelssteden in Europa. Dit samenwerkingsverband was voor de zogenaamde Hanzesteden en de handelaren in de steden.
Toen Amsterdam en Rotterdam tijdens de middeleeuwen nog kleine dorpjes waren, hadden onze Hanzesteden in het oosten van Nederland zich al ontwikkeld tot machtige handelscentra. Vierhonderd jaar lang werkten zo'n 200 Hanzesteden samen binnen een Europese Unie 'Avant la lettre'.
De Hanzestad Kampen staat bekend om haar historische binnenstad en haar ligging aan de monding van IJssel. Kampen staat bekend om haar vele monumenten en heeft het een lange geschiedenis als handelsstad, hier is nog veel van terug te zien, Kampen was in de tijd van de Hanze namelijk zeer belangrijk voor de economie.
Het eind van een glorietijd
Halverwege de 15e eeuw kwam er een einde aan deze glorietijd. De Oostzeehandel werd vooral buiten het Hanzenetwerk verscheept, via de randstad. Zo bloeide de macht van de VOC op, en overschaduwd de handel op zee, de handel tussen de Hanzesteden.
Eigenlijk is Antwerpen nooit een Hanzestad geweest, maar de Duitse Hanze had hier al vanaf 1468 twee panden. In 1564 bouwden zij het Hansahuis in de Nieuwstad.
Zutphen, Doesburg en Hattem zijn drie steden die bekend staan om hun Hanzeverleden, maar dat zijn niet de enige Hanzesteden die je in Gelderland kunt vinden. Ook Arnhem, Nijmegen, Harderwijk, Elburg, Tiel en Zaltbommel waren in de middeleeuwen lid van de Hanze.
Kampen is een pittoreske Hanzestad aan de IJssel. In het historische centrum staan monumentale (winkel-)panden zij aan zij naast eeuwenoude pakhuizen, stadsboerderijen en stadspoorten. Neem de tijd om te dwalen en verdwalen, laat je leiden door de IJssel en verleiden door de leuke en lekkere adressen die je passeert.
Vanaf 1356 werkten niet alleen handelaren samen, maar ook steden. Pas in 1448 voegde Zwolle zich toe aan het Hanzeverbond en werd het – je raadt het al – een Hanzestad.