Kies zelf de manier die voor jou het beste voelt. Vertel het aan wie je wilt, op het moment dat jij daar klaar voor bent. Het vertellen kan veel emoties oproepen, bij jezelf, maar ook bij de ander. Mensen weten misschien niet wat ze moeten zeggen, of stellen vragen waarop je zelf het antwoord nog niet weet.
Veel mensen overlijden vanzelf en rustig. Sommigen krijgen last van benauwdheid, angst of pijn. Er zijn mogelijkheden om lijden in de laatste fase te verminderen, zoals behandeling van pijn, angst en onrust. Ook uw naasten kunnen veel voor u doen als het levenseinde dichtbij komt, bijvoorbeeld waken.
Terminaal betekent letterlijk de laatste fase. Je bent dus in je laatste levensfase aanbeland. En je bent uitbehandeld. Dat betekent dat behandelen geen zin meer heeft of niet opweegt tegen de nadelen ervan.
(Palliatief) terminale zorg. Terminale zorg start als de levensverwachting minder dan 3 maanden is. De zorg is gericht op een zo goed mogelijk kwaliteit van leven en goede stervensbegeleiding. Deze zorg duurt totdat de persoon overlijdt.
Natuurlijk versterven
De patiënt raakt 'op'. Het kaarsje gaat langzaam uit. In deze gevallen is het raadzaam om voorzichtig te zijn met een vocht-infuus of met een voedingssonde. Want de kunstmatige toediening van vocht en voeding kan er toe bijdragen dat de patiënt meer last krijgt van benauwdheid, pijn en angst.
De terminale fase is de laatste levensfase van iemands leven. Concreet is deze persoon ziek en is deze ziekte ook niet meer te genezen of behandelen. Of de nadelen van de behandeling wegen niet op tegen de voordelen. Deze fase duurt meestal maximaal 3 maanden, maar kan ook langer duren.
Je bent ongeneeslijk ziek en krijgt van de arts te horen dat je bent uitbehandeld... De behandelingen wegen niet meer op tegen de nadelen ervan of het heeft geen zin meer. Jij en je naaste omgeving moeten zich voorbereiden op jouw laatste fase van het leven, oftewel de 'terminale fase'.
Zorg als u niet meer beter wordt
Dit heet palliatieve zorg. Het is de hulp en zorg die u nodig heeft om u zo goed mogelijk te laten voelen. Een team van zorgverleners zorgt hiervoor: Bespreek met uw huisarts wat u nodig heeft, hoe u zo goed mogelijk verder kunt.
U kunt uitleggen wat u hebt, wat kanker is, waarom er iets aan moet worden gedaan, wat daarvan de gevolgen kunnen zijn en wat er de komende dagen en weken gaat gebeuren. U kunt ook vertellen dat u heel erg verdrietig bent omdat de dokter u heeft verteld dat u kanker hebt.
Wens iemand sterkte
Zeg tegen jouw dierbare dat je het verschrikkelijk vindt wat er is gebeurd en je met hem meeleeft. Wens hem alle kracht toe die hij nodig heeft. Geef bovendien aan dat je er altijd voor hem bent en dat hij altijd op jouw steun kan vertrouwen en hulp aan je kan vragen.
Ook al begrijpt de stervende waarschijnlijk niet alles meer wat wordt gezegd, waarschijnlijk hoort hij wel alles en blijft hij tot op het laatst gevoelig voor geluid. Rust rondom de stervende is belangrijk. Aanraking kan rustgevend zijn, maar dit verschilt per persoon en per moment.
Waken bij een stervende zorgt ervoor dat de ruimte van de kamer gevuld is met liefdevolle aandacht en een wakker bewustzijn, op een moment dat de stervende heel kwetsbaar is in zijn doodsstrijd.
Het lichaam laat methaanthiol vrij gedurende het ontbindingsproces. Methaanthiol ruikt naar zweetvoeten en rotte witte kool. Dimethyldisulfide is een stinkend gas dat voortkomt via vele bronnen, zoals bacteriën, schimmels, planten, en dieren.
De duur van de stervensfase is voor elk mens uniek, gemiddeld duurt deze fase 72 uur. Wanneer mensen zich in de laatste levensfase bevinden, hebben zij vaak weinig of geen behoefte aan voedsel en vocht.
De helft van de patiënten overlijdt binnen 13 dagen na het stoppen met eten en drinken. U heeft zelf ook enige invloed op de tijdsduur. Als u besluit om toch iets te drinken (meer dan een half kopje per dag), dan kunt u hiermee het proces vertragen. De periode tot overlijden kan dan enkele weken tot maanden duren.
Huisartsen herkennen een behoefte aan palliatieve zorg vaak aan de hand van (een combinatie van) subtiele signalen: een toenemende zorgafhankelijkheid, verlies van interesse in dagelijkse activiteiten of hobby's of mentale veranderingen.
Morfine is niet geschikt om de dood te bespoedigen of patiënten te sederen. Het snel ophogen van morfine kan ervoor zorgen dat het bewustzijn onvoldoende wordt verlaagd, de patiënt verward raakt, of spiertrekkingen (myoclonieën) krijgt.
Het is in bijna de helft van de gevallen de huisarts die besluit om over te gaan tot palliatieve sedatie. Meestal is de patiënt gewoon thuis. Gemiddeld duurt het een tot drie dagen voor de patiënt overlijdt. Hoe langer het duurt, hoe minder positief mensen zijn.
Een huisarts of andere deskundige kan je hierbij helpen. Breng je de laatste dagen van je leven door in het ziekenhuis of een hospice, dan neem je ook afscheid van het huis waar je misschien jaren hebt gewoond, van je buurt en vertrouwde omgeving.
Het hangt onder andere af van je conditie vóór de behandeling, van je leeftijd en of je nog andere ziekten hebt. Ook speelt mee welk soort chemotherapie je krijgt. De ene chemokuur is zwaarder dan de andere chemokuur. Bespreek met je arts of verpleegkundige wat je kunt verwachten.
In het begin van de ziekte hebben veel mensen meestal geen pijn. Als de ziekte zich verder in het lichaam uitbreidt en/of als er sprake is van uitzaaiingen, kan echter wel pijn optreden. Kanker is een ingewikkelde ziekte die vaak niet makkelijk te genezen is.