Werken tijdens de nacht verstoort het dag-nachtritme van het lichaam. Volgens een advies van de Gezondheidsraad uit 2017 blijkt dat (langdurig) nachtwerk leidt tot een verhoogd risico op slaapproblemen, diabetes mellitus (type 2), en hart- en vaatziekten.
– Zorg ervoor dat je slaapkamer rustig, donker en koel is. – Probeer overdag minimaal zes uur, eventueel onderbroken, te slapen als je 's nachts gewerkt hebt. – Een dutje vroeg in de avond kan je helpen 's nachts wakker te blijven. – Gebruik eventueel oordopjes als geluiden je hinderen.
Nachtdienst, prachtdienst
Het belangrijkste gevolg van de nachtdienst is de impact op je sociale leven. Wie dacht nog iets van een sociaal leven te hebben tijdens zijn nachtdiensten, heeft het mis. Ik kies er ervoor om daar niet om te treuren, maar juist de kans te grijpen om lekker wat me-time in te plannen.
Met maximaal 20 minuten voorkom je dat de diepe slaap pakt, want als je daaruit wakker zou moeten worden, kun je de rest van de dag nog versuft zijn, vertelt Machek van ArboNed. Voorslapen is ook handig voor een nachtdienst.
Rust tenminste 7 uur tussen twee nachtdiensten in. Probeer eventueel in twee keer te slapen (groter en kleiner deel, bijvoorbeeld 5 uur en 2 uur), zodat je bij dat grote deel zo veel mogelijk slaapcycli doorslaapt. Zo pak je genoeg REM slaap die heel belangrijk is voor je geestelijk herstel.
Maximaal 1 keer per week mag dat 8 uur zijn. Maar alleen als het echt nodig is voor het soort werk dat je doet. Na een nachtdienst van 12 uur mag je minimaal 12 uur niet werken. Je mag maximaal 22 keer per jaar een nachtdienst van 12 uur draaien.
In de Arbeidstijdenwet (ATW) is er geen maximale leeftijdsgrens voor het werken in een nachtdienst. Feitelijk kan iedere werknemer vanaf 18 jaar en ouder altijd nachtdiensten draaien. Maar er is wel vrijstelling mogelijk voor werknemers die gezondheidsklachten krijgen door nachtdiensten en voor zwangere vrouwen.
Rusttijd na een nachtdienst
Na een (vroege of late) nachtdienst die 12 uur heeft geduurd, volgt een rust van minimaal 12 uur. Na een reeks van 3 of meer nachtdiensten mag een werknemer minimaal 46 uur niet werken.
In een periode van 16 weken mag u maximaal 36 nachten werken. Bij cao of bedrijfsregeling kan staan dat u vaker nachtdiensten heeft. U mag maximaal 7 diensten achter elkaar werken. Het maximum is 140 nachtdiensten per jaar.
Darmklachten, overgewicht, diabetes-2, depressiviteit, 'nachtdienstdementie', een grotere kans op hart- en vaatziektes. Meer kans op een onge- luk tijdens het werk of op weg naar huis. Van recentere datum zijn de aanwijzingen die nachtwerk in verband brengen met borstkanker en bij mannen prostaat- en darmkanker.
Het is geen kwestie van weigeren maar gewoon overleggen met je werkgever.Er kunnen goede redenen zijn waarom een nachtdienst te zwaar wordt. En vanaf je 55ste is die mogelijkheid er. Er zijn steeds meer CAO`s die de leeftijd opschroeven naar 56 en 57.
Voorslapen en slaap inhalen: slecht voor je? Om gelijk maar even met de deur in huis te vallen: voorslapen en slaap inhalen is allebei niet goed voor je. Het is zelfs zo dat je lichaam nog vermoeider kan raken. Dit komt omdat je biologische klok verstoord wordt.
Er zijn geen wettelijke afspraken over extra vergoeding als u 's nachts, in het weekend of op een feestdag werkt. Een toeslag op uw salaris hangt af van wat u met uw werkgever heeft afgesproken.
Bijvoorbeeld: je werkt in het ziekenhuis en verdient €11 per uur. Werk je doordeweeks een nachtdienst (00:00 – 06:00), dan krijg je 11 x 1,47 = €16,70 per uur. Heb je met datzelfde uurloon een avonddienst in de thuiszorg, dan verdien je 11 x 1,22 = €13,42 per uur.
De bezetting in de nacht blijft onveranderd in de basisvarianten van de bezettingsnorm, waarbij wordt gerekend met een huidige bezetting van 0,25 medewerker per groep van acht bewoners.
"Verder worden door slaaptekort meer ontstekingseiwitten gemaakt die onder andere insuline remmen en hoofdpijn kunnen geven. Je hebt daardoor dus meer trek waardoor je meer en ongezonder gaat eten, zo loop je een groter risico op obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten."
De werkgever mag de werknemer de opdracht geven op het werk te zijn voor een slaap- of waakdienst. Deze dienst bestaat uit minimaal 6 uur en maximaal 8 uur aaneengesloten. Een slaapdienst betekent dat de werknemer op het werk is en beschikbaar moet zijn om onvoorzien en noodzakelijk werk te doen.
Het verbod op nachtarbeid is het algemeen principe. Een werkgever mag geen werknemers tewerkstellen tussen 20 uur 's avonds en 6 uur 's morgens. Dit verbod geldt zowel voor mannelijke als vrouwelijke werknemers (art. 35 van de Arbeidswet van 16 maart 1971).
Slapen na nachtdienst
Het helpt om eerst even tot rust te komen door een paar bladzijden te lezen, een kop thee te drinken, een lekkere douche te nemen of nog even met je partner te kletsen. Door jouw lichaam en geest eerst tot rust te laten komen kom jij gemakkelijk in slaap.
In 2020 waren 1,2 miljoen werkenden soms of regelmatig in de nacht aan het werk. Dat is 13,5 procent van alle werkenden.