Als je rouwt, heb je vaak ook lichamelijke klachten. Grote vermoeidheid, uitputting en concentratieproblemen horen er vaak bij. Je kunt je gespannen voelen, hoofdpijn hebben of hartkloppingen. Je kunt moeite hebben om goed te slapen en je eetlust kan sterk verminderen of juist erg toenemen.
Hoofdpijn, borstpijn, duizeligheid en obstipatie bleken allemaal meer voor te komen onder de rouwenden. Datzelfde gold voor angst en depressie, die volgens de onderzoekers ook aardig voorspelden of iemand last had van lichamelijke klachten.
Herstellen van de schok
Mensen met stress kunnen minder eetlust hebben, slechter slapen, maag- en darmklachten of hoofdpijn krijgen. Daarnaast zijn er allerlei mentale klachten zoals gevoelens van angst, onzekerheid, een opgejaagd gevoel en negatieve gedachten.
Vrijwel elke emotie veroorzaakt meer activiteit in de borst: een blijk een versnelde hartslag en ademhaling. Dat mensen het hoofd ook vaak rood inkleuren duidt op activiteit van de gezichtspieren, maar ook op veranderingen in gedachten en gevoelens.
Als je verdriet maar niet overgaat, of als je vaak zomaar verdrietig bent zonder duidelijke aanleiding, dan ben je misschien depressief. Doe de depressietest om te ontdekken of dat zo is.
Zo zijn er volgens de Zwitsers-Amerikaanse psychiater Elisabeth Kübler-Ross 5 fases van rouw. Het rouwproces begint volgens haar met ontkenning en wordt opgevolgd door woede, het gevecht aangaan / onderhandelen, depressie en uiteindelijk aanvaarding.
Rouw maakt deel uit van het normale, gezonde leven, terwijl er bij depressie sprake is van een ziekte. Dit verschil is belangrijk omdat het gevolgen heeft voor de behandeling. Wie in de rouw is, kan wel dezelfde klachten hebben als iemand die depressief is.
Bewegen, schudden, trillen en ademen
Bewegen en trillen helpen bij het ontladen van opgebouwde stress en verdriet. Bij opkroppen van emoties zal je lichaam altijd een weg vinden om het eruit te gooien als jij dat zelf niet doet. Doe je dat niet, dan zet het zich vast, wat je voelt als spanning.
Na verloop van tijd worden het onverwerkte emoties. Dat uitgestelde en onverwerkte emoties op de achtergrond veel energie vragen, wordt vaak minder goed beseft: het zijn verborgen energieslurpers en kunnen leiden tot een lusteloos gevoel en allerlei ander ongemak.
Het onderdrukken van je gevoelens en emoties leidt tot ziekte. Omdat alles in je lichaam met elkaar verbonden is, betekent dit dat het één hoe dan ook effect heeft op het ander. Onderdruk je je emotioneel systeem, dan onderdruk je ook je immuunsysteem.
Hoe komt dat? Van huilen kun je hoofdpijn krijgen, maar alleen als je bedroefd bent, zo ontdekten neurologen van de Amerikaanse University of Texas in 1998. Een van de ondervraagde proefpersonen meldde heftige hoofdpijn te krijgen na twee minuten huilen. Maar: dat gebeurde alleen als ze huilde van verdriet.
"Bij een gebroken hart knijpt de onderkant van het hart niet of nauwelijks samen. Het hart krijgt dan de vorm van een Tako-tsubo. De oorzaak kan liefdesverdriet, het plotseling overlijden van een dierbare of plotseling heftige pijn zijn, maar ook het winnen van een loterij kan acute heftige emotionele stress geven.
Heb je over een lange periode veel negatieve gedachten, veel piekergedrag of zorgen om de toekomst? Dit kan tot chronische stress leiden en niet alleen je mentale gezondheid beïnvloeden, maar ook je fysieke gezondheid (3).
Opgekropte gevoelens van verdriet, teleurstelling, of droefheid kunnen je lichaam uitputten, want het kost veel energie om je emoties weg te stoppen en je tranen binnen te houden. Je draagt haast fysiek de last van je negatieve emoties waardoor je je uitgeput voelt en zelfs pijn ervaart.
Piekeren over wat je verdriet geeft, is dan niet nodig. Door via de muziek dieper in het gevoel te zakken, kan je verdriet een weg vinden naar buiten, en zul je het gaandeweg kunnen verwerken. Ook een ontspannende massage, een warm bad of een lekkere sauna kunnen je in contact brengen met je gevoel.
Normaal, bestaat dat eigenlijk? Er bestaat geen standaard proces voor rouw. Er is ook geen tijdlimiet aan een rouwproces. Verdriet van een verlies draag je met je mee en er kunnen in een leven altijd momenten komen dat dit weer heel sterk voelbaar is.
Je lichaam vertelt jou hoe het écht met je gaat door middel van emoties. Je gedachten, of ratio, walsen daar vaak overheen en brengen eigenlijk alles in de war. Als je teruggaat en even alleen bij die emotie blijft, de tijd neemt om de emotie te erkennen, dan blijf je heel dicht bij jezelf.
Laat gevoelens niet opkroppen, want opgekropte emoties worden ontspoorde emoties en uiten zich vaak in moeilijk en extreem gedrag. Geef ruimte aan boos zijn, schaamte, angst, verdriet. Het zijn normale emoties. Vaak zit er een belangrijke boodschap en behoefte achter die gehoord wil worden.
Een emotie zoekt altijd een uitweg, zoals water ook altijd blijft stromen. En desnoods een overstroming veroorzaakt als het niet anders kan. Als jij een emotie onderdrukt, kan deze je lichaam niet verlaten. En zal van zich laten spreken door middel van lichamelijke klachten en in het ergste geval zelfs ziekte.
Wat is het effect
Een trauma verbrijzelt iemands veilige aannames over de wereld om zich heen. Een van de nadeligste gevolgen is innerlijke fragmentatie en emotionele splitsing tussen lijf en hoofd, emoties en handelingen, aan- en afwezigheid.
Een emotionele blokkade ontstaat door een conflict tussen verstand en gevoel. Wanneer emoties steeds onderdrukt worden, is het op den duur bijna niet meer mogelijk om deze emotie te uiten, dit is een emotionele blokkade.
1- Veel praten over het verlies is de beste manier om het te verwerken. Praten over het verlies is een van de vele manieren om om te gaan met het verlies. Je beperken tot praten is echter niet de meest effectieve manier van verliesverwerking.
Hoe lang rouwverwerking duurt is door de verschillende factoren moeilijk te zeggen. Uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat mensen na drie maanden na het overlijden van hun partner, pas de ergste fase van rouw doormaken. Na gemiddeld ruim een jaar beginnen partners zich vaak weer beter te voelen.
Wanneer je last hebt van complexe rouw, vind je het enorm moeilijk om je aan te passen aan de veranderende omstandigheden na het overlijden. Ook na langere tijd. Je kunt een hoge mate van angst, (traumatische) stress of een combinatie van beide ervaren. Hierdoor worden je leven, werk of relaties ernstig beperkt.