Deltawerken: bescherming tegen hoogwater vanuit zee
De Deltawerken in Nederland zijn gebouwd om ons land te beschermen tegen hoogwater vanuit de Noordzee. Een groot deel van Nederland ligt immers onder de zeespiegel. Ook vindt het water via de vele grote rivieren door ons land hun weg naar zee.
Nadat het eiland niet meer nodig is voor de bouw, wordt het een informatiecentrum over de Deltawerken. Dit kun je nu nog steeds bezoeken. De 9 kilometer lange Oosterscheldekering, die wordt afgerond in 1986, is gebouwd om 200 jaar bescherming te bieden.
De kosten van de Deltawerken werden geraamd op 3,3 miljard gulden, wat overeenkwam met 20 procent van het bbp van 1958 (omgerekend zou het nu 170 miljard euro zijn geweest).
De afsluitingswerken in Zeeland en bij de Zuid-Hollandse eilanden, ook wel Deltawerken genoemd, werden uitgevoerd door de Deltadienst. Op 16 november 1955 diende het kabinet (met minister-president Willem Drees) op grond van de adviezen van de Deltacommissie een ontwerp Deltawet in.
Het nationaal Deltaprogramma beschermt Nederland tegen overstromingen, zorgt voor voldoende zoetwater en draagt bij aan een klimaatbestendige en waterrobuuste inrichting. Verschillende overheden en organisaties werken aan het programma, onder leiding van de deltacommissaris.
De deltawerken bestaan in totaal uit vijf stormvloedkeringen, drie sluizen en zes dammen. Ze beschermen Nederland niet alleen tegen het water vanuit de zee, maar dragen ook bij aan een betere zoetwatervoorziening. Daarnaast is ook de bereikbaarheid van Zeeland verbeterd.
De Deltawerken bestaan uit stormvloedkeringen, sluizen en dammen. In Zeeland vind je de Zandkreekdam, Veerse Gatdam, Grevelingendam, Brouwersdam, Oesterdam, Oosterscheldekering, Bathse Spuisluis en Philipsdam.
De bouw hiervan was gestart in 1956, maar zou tot 1972 duren. De Grevelingendam moest de bouw van de Haringvlietdam, de Brouwersdam en de Oosterscheldekering makkelijker maken.
Prijzen All in ticket:
vanaf 12 jaar en volwassenen: € 27,- p.p.
Deltaplannen: hierin staan concrete maatregelen voor de uitvoering van het beleid en de planning van deze maatregelen. Deltaprogramma: hierin staat de voortgang van de uitwerking en uitvoering van de deltabeslissingen, voorkeursstrategieën en de deltaplannen.
De Watersnoodramp van 1953 is de grootste Nederlandse natuurramp van de 20e eeuw.
Sinds de ingebruikname in 1986 zijn de schuiven 27 maal gesloten geweest (zie onder), afgezien van testsluitingen. Het sluiten van de kering duurt ongeveer 75 minuten.
Een dam is een dwars door een water gelegen afsluiting, bedoeld om vissen te vangen, water te keren of te beheersen ten behoeve van bijvoorbeeld inpoldering, energieopwekking voor met name de mijnindustrie, of wegenaanleg. Natuurlijke dammen worden gebouwd door bevers en stuwdammen door mensen.
De bouw van het grootste Deltawerk, de Oosterscheldekering , startte in 1976. In totaal 65 pijlers van 30 tot 40 m hoog moesten stevig in zee worden verankerd.Daartussen kwamen schuiven te hangen, die bij hoogwater dicht gaan om de Oosterschelde af te sluiten. Deze schuiven zijn 42 m breed en 6 tot 12 m hoog.
Alles is gebouwd tussen 1954 en 1997. De bouw van de Deltawerken heeft dus in totaal meer dan veertig jaar geduurd. In 1953 word Zeeland getroffen door een grote watersnoodramp. De regering besluit om Zeeland en grote delen van Zuid-Holland en Noord-Brabant beter te beschermen tegen de zee.
De Zuidwestelijke Delta is het overgangsgebied waar de grootste rivieren van Nederland en België uitmonden in de Noordzee. Een uniek stuk delta, dat zich uitstrekt over Zeeland, de Zuid-Hollandse eilanden en het westelijke deel van Noord-Brabant.
De Oosterscheldekering is het grootste en beroemdste Deltawerk. De 9 km lange stormvloedkering sluit de Oosterschelde af bij dreigend hoogwater. Tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland werd tussen 1976 en 1986 de Oosterscheldekering gebouwd.
In tegenstelling tot de Oosterschelde, de Grevelingen en het Haringvliet is het niet afgesloten in het kader van de Deltawerken. De reden hiervoor is dat zo de haven van Antwerpen ongehinderd bereikbaar blijft vanuit de Noordzee. De Westerschelde is de monding van de Schelde.
Tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland werd een baileybrug aangelegd. Deze tijdelijke brug verbond de eilanden met het werkeiland Neeltje Jans, waar aan de stormvloedkering werd gebouwd.
Adaptief deltamanagement (ADM) is een aanpak (in ontwikkeling) om op een verstandige manier om te gaan met onzekerheden door ver vooruit te kijken naar de opgaven die op lange termijn spelen en die te verbinden met het nu (Deltaprogramma, 2014).