In de strijd tegen een onaangename brandende tong en mond, ongeacht de directe oorzaak, is het van belang om te beginnen met het verbeteren van de mondhygiëne. Poets je tanden tweemaal per dag met een tandenborstel met zachte borstelharen en gebruik een fluoride tandpasta.
Het is wel een vervelende klacht. Voor sommige mensen vergalt het zelfs alle plezier in het leven. Doorgaans nemen de klachten in de loop van de dag toe en worden ze vooral 's avonds als ondragelijk ervaren. Bij de meeste mensen met mondbranden zijn de klachten iedere dag aanwezig, soms gedurende vele maanden of jaren.
Vaak verdwijnen klachten van tong- en mondbranden spontaan, maar soms kan het enkele jaren duren.
Mondbranden betekent letterlijk een branderig gevoel in de mond. Soms zijn er alleen klachten aan de tong en dat heet tongbranden. Veel mensen tussen de 40 en 70 jaar hebben er last van. Vaak is er geen duidelijke oorzaak voor de klacht en zijn er in de mond geen afwijkingen te zien.
- Er zijn diverse aandoeningen van het mondslijmvlies die klachten van een branderig gevoel kunnen veroorzaken. - Oorzaken van mondbranden met zichtbare slijmvliesveranderingen zijn candidose, landkaarttong, mucocutane aandoeningen en stomatitis.
Tong- en mondbranden is niet besmettelijk, u kunt het dus niet op anderen overdragen.
Bij last van stress kunt u de volgende klachten ervaren:
Versnelde afbraak van het steunweefsel van tanden en kiezen. Mondzweren. Mondbranden. Droge mond.
Klachten en symptomen bij ziekten van de tong
De klachten bij tongproblemen zijn verschillend. Vaak is er sprake van pijnklachten, een zwelling of een branderig gevoel. Soms verandert ook het uiterlijk van de tong bijvoorbeeld door een verkleuring (meestal wit of rood) of gladde plekken op de tong.
Zachte, smeuïge of vloeibare voeding
Kauw bijvoorbeeld op suikervrije kauwgom, komkommer of stukjes wortel om te zorgen voor meer speeksel. Ook zuigen op waterijs, een snoepje of pepermunt kan helpen om meer speeksel aan te maken. Kauwen heeft ook een gunstig effect op de smaak.
Een droge mond ontstaat door te weinig speeksel. Het kan zijn dat je te weinig speeksel maakt, bijvoorbeeld door uitdroging, een ontstoken speekselklier of door bepaalde medicijnen. Het kan ook zijn dat het speeksel te snel uit je mond verdwijnt.
Een tongschraper of tongreiniger is de meest effectieve manier om de tong van aanslag te ontdoen. Onderzoek toont aan dat dit veel beter werkt dan de tong alleen poetsen met een tandenborstel. Tongschrapers zijn gewoon te koop bij drogist en apotheek.
Hoe houd je de tong en gezondheid in balans
Een goede mondhygiëne is de eerste stap naar een gezonde tong. Poets je tanden én je tong minstens tweemaal per dag. Bij voorkeur na het tandenpoetsen je mond spoelen met mondwater. Maak gebruik van een tongschraper, superhandig hulpmiddeltje om je tong goed mee te reinigen.
Begin met het reinigen altijd achter op de tong en schraap vervolgens langzaam naar voren. Voorkom kokhalsneigingen door in te ademen wanneer je bij het achterste gedeelte van de tong bent. Herhaal deze schraapbeweging totdat er geen plaque meer op de reiniger achterblijft. Maak de tongreiniger na gebruik goed schoon.
Enkele effectieve oplossingenzijn veel drinken; tabak, alcohol en koffie vermijden (omdat die de mond uitdrogen) en suikervrije kauwgom kauwen. Vaak helpt het ook om 's nachts in de kamer een luchtbevochtiger te installeren. Ten slotte zijn er middeltjes op de markt zoals speekselvervangers of mondbevochtigers.
Antidepressiva, antihistaminen, ontstekingsremmers en medicatie tegen een hoge bloeddruk zijn slechts enkele van de vele soorten medicijnen die kunnen bijdragen aan een droge mond.
Stress staat in relatie tot problemen met het tandvlees, zoals bloedend tandvlees of beginnende tandvleesaandoeningen, door een aantal factoren. Ten eerste staat produceert het lichaam op het moment dat deze onder druk staat meer van het hormoon cortisol, welke een ontstekingsremmende functie heeft.
Een ontstoken gehemelte of verhemelte gaat vaak gepaard met een keelontsteking of ontstoken huig. Een andere mogelijke oorzaak van een ontsteking in het gehemelte is het herpesvirus. Verder kunnen ontstekingen in de mond ontstaan door roken of medicijngebruik, maar ook door bijvoorbeeld te heet (warm) voedsel.
Ook een schepje havermout (met melk), plakjes augurk met zilveruitjes, plakjes komkommer, rauwe aardappel of een blaadje basilicum eten kan helpen de pijn te verzachten. Je kunt ook maagzuurremmers* gebruiken, deze werken in veel gevallen snel en effectief en verlichten de klachten bij brandend maagzuur.
Het slijmvlies van uw keel kan geïrriteerd raken door brandend maagzuur, prikkelende stoffen en/of droge lucht. Stoffen die uw keel kunnen irriteren zijn tabak (roken/meeroken), alcohol, koffie, pepermunt, drop en chocolade. Deze stoffen lijken verlichting te geven, maar kunnen juist irriteren.
Iemand met een ruwe tong heeft meer kans op tongbeslag en dus op halitose. Ouderen hebben meer tongbeslag dan jongeren. Oplossing: Reinig uw tong dagelijks met een tongreiniger.
Droge mond
Dan wordt er te weinig speeksel aangemaakt en hebben bacteriën een streepje voor, waardoor witte aanslag op de tong zich makkelijker kan ontwikkelen. Een droge mond kan tal van oorzaken hebben. Zo zijn sigaretten, alcohol en koffie nefast voor de speekselproductie.
Hoe herken je een mondschimmel? Een Candida schimmelinfectie (spruw) is vaak te herkennen aan witte, soms pijnlijke, plekjes op de tong, de binnenkant van de wang of tegen het gehemelte. De witte aanslag op de tong kan een branderig gevoel geven. Ook zie je soms rode verkleuringen op het mondslijmvlies.
Borstel de achterkant
Haal nu diep adem en houd de adem even vast. Borstel enkele keren op het achterste stukje van de tong zodat de aanslag zich naar de oppervlakte begeeft. Zet geen druk, de haartjes doen het werk vanzelf. Adem nu weer uit.