Wanneer je te weinig water drinkt, wordt het bloed dikker en neemt de bloeddruk af. Op die manier stroomt het bloed enkel nog naar de meest vitale organen wat leidt tot duizeligheid, concentratiestoornissen en misselijkheid. Ook ons hart heeft water nodig. Wie te weinig drinkt, beïnvloedt de werking van de zenuwcellen.
Bij een vochttekort stroomt relatief veel bloed richting de huid waardoor er minder beschikbaar is voor de spieren. Daarnaast kan het lichaam zich minder goed koelen. Hierdoor bestaat het risico dat de lichaamstemperatuur te hoog oploopt waardoor meerdere processen in het lichaam niet meer optimaal functioneren.
"Slapeloosheid, vermoeidheid of hoofdpijn. Die klachten kunnen allemaal gerelateerd zijn aan het drinken van te weinig water", zegt Stephan Bakker die zich als nefroloog van het UMCG heeft gespecialiseerd in nieren.
Uitdroging, oftewel dehydratie, komt vaak voor bij ouderen en kan leiden tot verwardheid, terugkerende urineweginfecties, vallen, obstipatie en in ernstige gevallen zelfs tot de dood. Op deze pagina lees je hoe je een vochttekort herkent, waar je op kunt letten en wat je kunt doen om het drinken te stimuleren.
De tijdsduur tot overlijden hangt af van hoeveel water iemand nog tot zich neemt. Indien uitsluitend water wordt gebruikt voor mondverzorging door een vernevelaar of ijsblokjes dan overlijdt men na ongeveer 10 dagen (spreiding 7-17 dagen).
Uitdrogen zorgt niet voor lijden
Een patiënt die geleidelijk uitdroogt heeft in het algemeen weinig klachten. Het geven van kunstmatig voeding en vocht kan daarentegen wel problemen oproepen, zoals benauwdheid (vocht achter de longen, als gevolg van het infuus).
Donkergele urine of een lage urineproductie zijn signalen van uitdroging. Vermoeidheid kan veel verschillende oorzaken hebben, maar dehydratie kan daar een van zijn. Studies hebben aangetoond dat 1 tot 3 procent vochtverlies van je lichaamsgewicht wordt gezien als milde uitdroging.
Een gezonde volwassene heeft ongeveer 35 ml water per dag per kilogram lichaamsgewicht nodig. Deze richtlijn wordt u aanbevolen door wetenschappelijke organisaties. Een persoon van 50 kilo heeft dus 1,7 liter nodig, bij 60 kilo 2,1 liter, bij 70 kilo 2,4 liter en bij 80 kilo 2,8 liter.
De beste manier om te weten of je lichaam nood heeft aan hydratatie, is je urine observeren. Is je urine helder, dan hoef je je geen zorgen te maken. Is je urine zeer gekleurd (zeer geel), dan is het hoog tijd dat je drinkt.
Wanneer je last hebt van vochttekort is je balans aangetast. Te weinig vocht zorgt weer voor een laag gehalte natrium en kalium wat weer zorgt voor pijnlijke spieren en onverwachte spastische krampen.
Per dag moet je ongeveer twee liter water drinken.
Ons lichaam heeft per dag gemiddeld 30ml water per kilogram lichaamsgewicht nodig. Dit komt neer op 8-10 glazen water per dag (=2 liter). Water moet de hele dag door gedronken worden in porties van 250-500ml.
Hoeveel vocht je precies nodig hebt, hangt af van leeftijd, temperatuur, inspanning, het eten en je gezondheidstoestand. Als je veel sport en beweegt of bij hogere temperatuur, heb je meer nodig. Als je weinig beweegt en in koele ruimtes verkeert, heb je minder vocht nodig.
Door een tekort aan vocht wordt je urine namelijk geconcentreerder met als gevolg dat je blaas eerder geïrriteerd raakt. Hierdoor krijg je eerder het gevoel dat je naar het toilet moet terwijl dit eigenlijk nog niet nodig is. Meer drinken is dan ook de oplossing! Drink je meer dan is je urine meer verdund.
De nieren kunnen maximaal 0,7 tot 1 liter vocht per uur verwerken. Het advies is om vooral thee, koffie, melk of water te nemen. Door alcohol verlies je meer vocht dan je binnenkrijgt, waardoor je juist sneller uitdroogt. Ook kinderen kunnen bij extreme hitte meer vocht gebruiken, maar minder dan volwassenen.
Ons lichaam bestaat voor ongeveer 60% uit water. Het verliest vocht via urine en zweet, maar ook tijdens het ademen raakt het vocht kwijt. Om het vochtniveau op peil te houden, moeten we circa 2 liter water per dag drinken.
Naast water kun je ook prima gezonde dranken als (kruiden)thee, koffie zonder suiker, magere en halfvolle melk, karnemelk en ongezoete magere drinkyoghurt of (ongezoete) sojadrank nemen. Deze zitten allemaal in de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum.
Een besmetting kan zorgen voor diarree. "Vaak gaat dit na een paar dagen vanzelf over, maar voor mensen met een zwakke afweer kunnen ernstiger bijwerkingen optreden." Wie dit water wél veilig wil drinken, moet het minstens een minuut koken. Daarna zijn alle ziekteverwekkers gedood.
Voor elke gram glycogeen die je lichaam opslaat, houd je 3 gram vocht vast. Dit kan al snel oplopen tot 2 tot 3 kilogram. Behalve de invloed van onze voeding op de vochthuishouding hebben ook hormonen impact op je vochtbalans. De meeste vrouwen zijn namelijk zwaarder als ze ongesteld zijn.
"Als dat water niet wordt aangevuld, kan de totale hoeveelheid lichaamsvocht snel afnemen en het meest gevaarlijk: de hoeveelheid bloed neemt dan af." Als er te weinig bloed circuleert in je lichaam, kan je bloeddruk dalen tot een niveau dat fataal kan zijn.
Het lichaam laat methaanthiol vrij gedurende het ontbindingsproces. Methaanthiol ruikt naar zweetvoeten en rotte witte kool. Dimethyldisulfide is een stinkend gas dat voortkomt via vele bronnen, zoals bacteriën, schimmels, planten, en dieren.
Mensen die sterven, hebben vaak weinig of geen behoefte meer aan voedsel en vocht. Ze kunnen snel in gewicht afnemen. Het lichaam verandert: de wangen vallen in, de neus wordt spits en de ogen komen dieper in hun kassen te liggen.
Denk hierbij aan ingezakte wangen, ogen die zich meer terugtrekken in de kassen en een gespitste neus. Daarnaast zal de dierbare veel minder dorst hebben, waardoor lippen en mond droog kunnen worden. Dit kan samengaan met een slechte adem. Door het vochttekort, zal de dierbare ook weinig naar de wc moeten.
In de stervensfase hebben mensen vaak weinig tot geen behoefte aan eten en of drinken. Mensen verliezen snel gewicht en hun lijf en gezicht veranderen. Zo vallen de wangen in, wordt de neus spits en komen de ogen dieper in de kassen te liggen.
Verkleuring van de huid na de dood. De verkleuring wordt veroorzaakt doordat de bloedcirculatie tot stilstand komt en het bloed zakt naar de laagst gelegen delen van het lichaam. Lag de overledene op zijn rug, dan zullen er meestal lijkvlekken te zien zijn op de rug, schouderbladen en oorlellen.