Naast een hersenbeschadiging zijn er andere risicofactoren bekend voor het krijgen van hypothermie. Dat zijn omgevingsfactoren (kou), een traag werkende schildklier (hypothyreoïdie), immobiliteit, huidziekten, infecties, psychofarmaca, ondervoeding, uitdroging en ernstige lever- en nierfunctiestoornissen.
Bij matige tot ernstige onderkoeling kan het bewustzijn van je slachtoffer gedaald zijn of zelfs afwezig zijn. Ga voorzichtig met dit slachtoffer om. Breng het slachtoffer naar een beschutte warme omgeving en pak hem warm in in dekens. Vergeet hierbij niet het hoofd in te pakken.
Oorzaken van hypothermie zijn multipel. de meest voorko- mende (primaire) oorzaak van hypothermie is blootstelling aan een koude omgeving. Ook bij bejaarden is dit een veel- voorkomende oorzaak. Hun woning is niet altijd even goed verwarmd en omdat hun koudeperceptie verstoord is, raken ze gemakkelijker onderkoeld.
Van onderkoeling is sprake wanneer je centrale lichaamstemperatuur zover daalt dat je stofwisseling in gevaar komt. De normale lichaamstemperatuur van een mens ligt tussen de 35,5 en de 37,5 graden celcius. Symptomen van onderkoeling onder andere zijn stijve spieren, verlaagde hartslag en kramp.
De normale lichaamstemperatuur bij gezonde mensen varieert tussen ongeveer 35,5 graden en 37,5 (soms hoger bij inspanning) Celsius. Soms ook wel wat lager. Bijvoorbeeld vroeg in de ochtend of tijdens de slaap. Onderkoeling begint als de lichaamstemperatuur zakt tot onder de 35 °C.
De hypothalamus is het regelcentrum van de lichaamstemperatuur. De hypothalamus bevat temperatuurgevoelige delen: de thermoreceptoren. Daarnaast zijn er thermoreceptoren in de huid en het ruggenmerg. Serotonine en dopamine zijn de belangrijkste neurotransmitters die bij temperatuurregulatie een rol spelen.
Hoewel het een bekend verschijnsel is van koorts, betekent het niet dat je geen last kunt hebben van koude rillingen zonder koorts. De bekendste oorzaak van koude rillingen zonder koorts is het hebben van een lage lichaamstemperatuur: wanneer je het koud hebt.
Een lichaamstemperatuur onder de 35°C (95°F) is een medisch noodgeval en kan tot de dood leiden als het niet op tijd wordt behandeld. Het totale sterftecijfer door onderkoeling is bijna hetzelfde tussen mannen en vrouwen.
Op de IC hanteren we een strikte definitie van 38,3 graden Celsius. Maar, bij mensen met een lage normale temperatuur van 35,5 graden is een stijging naar 36,5 of 37,0 graden mogelijk al een alarmsignaal. We weten ook dat ouderen minder makkelijk koorts maken als ze een infectie hebben”, aldus Otterspoor.
Een lichte onderkoeling
De huid wordt koud, bleek en droog en de onderkoelde persoon raakt vermoeid. Verder herken je een lichte onderkoeling aan beginnende blauwe vingers, tenen, oren en/of lippen en een zeer snelle en onregelmatige ademhaling.
Een temperatuur van 30 graden voelt bij 50 procent luchtvochtigheid aan als 31 graden, bij 80 procent als 38 graden en bij 100 procent zelfs als 44 graden. Gevoelstemperaturen boven 55 graden zijn levensgevaarlijk omdat het lichaam zijn warmte maar moeilijk meer kwijt kan. Dat leidt tot oververhitting.
Onderkoeling wordt veroorzaakt door blootstelling aan kou en wordt verergerd door wind, water en lichamelijke uitputting. Onderkoeling kan zich op verschillende manier uiten.
Ouderen koelen sneller af door verminderde warmteproductie van hun lichaam. Doordat ze ook minder spiermassa hebben, zijn de kern van het lichaam en de organen slechter geïsoleerd. Ook voelen ouderen temperatuursverschillen en kou minder goed, waardoor ze nog extra risico lopen.
Om de temperatuur langzaam te laten stijgen, begin je met de top- en bodemventilatie die maar voor een klein deel geopend zijn.Deze kun je langzaam steeds iets verder open zetten, om de temperatuur te laten stijgen. Hoe meer zuurstof, hoe hoger de temperatuur.
Uw lichaam heeft dan energie nodig om weer te kunnen herstellen. Die energie kan ten koste gaan van uw lichaamstemperatuur. Hierbij is het belangrijk om na het sporten een cooling down te doen en goed te eten. Zo kan uw lichaam vroeg herstellen en heeft u minder last van de kou.
Iemands normale temperatuur is het uitgangspunt, dus een temperatuur van rond de 35 graden is bij deze lezer geen teken van een infectie. Maar is die vaste lage temperatuur reden voor andere zorgen? “Een temperatuur van boven de 35 is geen probleem.
Zolang de temperatuur schommelt tussen 36.5°C en 37.5°C, beschouwen we dit als normaal. Pas als de temperatuur oploopt boven de 38°C spreken we over koorts. Een temperatuur tussen 37.5°C en 38°C duidt op een temperatuursverhoging.
De normale lichaamstemperatuur varieert over de dag waarbij de temperatuur 's morgens 0.5 graad lager is dan aan het eind van de middag of avond. De lichaamstemperatuur wordt geregeld door een regelcentrum in de hersenen (hypothalamus), die de temperatuur meestal stabiel rond de 37 ºC houdt.
Ondertemperatuur wordt gedefinieerd als een lichaamstemperatuur beneden de normale temperatuur van 36,5°C. Hypothermie wordt omschreven als het hebben van een te lage lichaamstemperatuur (1). In Harrison's Principles of Internal Medicine wordt voor hypothermie een grens van 35,0°C aangehouden (2).
Bij een temperatuur tussen de 37,5°C en 38,0°C spreken we van verhoging, daarboven noemen we het koorts. Koorts kan in verschillende mate aanwezig zijn: tot 38,5°C spreken we van lichte koorts, tot 39,0°C van matige koorts, tot 39,5°C van hoge koorts en bij 40°C of hoger van hevige koorts.
Een verstoring in de hypothalamus kan leiden tot een hormonale disbalans. Hierbij kunnen je hormoonspiegels van afzonderlijke hormoonklieren te hoog of juist te laag zijn en zo verschillende aandoeningen veroorzaken.
Patiënten met een niet goed functionerende hypothalamus kunnen met uiteenlopende klachten te maken krijgen: een voortdurend hongergevoel, een vertraagde verbranding, een verstoorde temperatuurregeling van het lichaam en een verstoord slaap-waakritme.
Een aantal factoren kunnen onze lichaamstemperatuur beïnvloeden, waaronder leeftijd, geslacht, tijdstip van de dag en activiteitenniveau.
Bij een lichaamstemperatuur onder de 34°C is het basale metabolisme vertraagd, de persoon wordt suf en slaperig, de ademhaling wordt langzamer, de hartslag daalt en de hartspier toont een verhoogde prikkelbaarheid. Bij nog lagere lichaamstemperaturen is er kans op atrium- en ventrikelfibrilleren (hartritmestoornissen).
Het lichaam kan onderkoeld raken, maar ook kunnen uw bloedvaten vernauwen wat gevaarlijk kan zijn voor de werking van het hart. Draag wanneer het koud is een warme jas, handschoenen en een muts. De droge en koude winterlucht kan er verder voor zorgen dat het vocht uit de huid verdwijnt.