Het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) staat onder tal van benamingen bekend. De overkoepelende term 'stressgebonden pijn- en uitputtingssyndromen' wordt vaak naar voor geschoven in het kader van CVS en fibromyalgie, doordat het gaat over een algehele aantasting van het stress-systeem.
Symptomen van cvs
De belangrijkste klacht bij het chronische vermoeidheidssyndroom (cvs) is vermoeidheid of moeheid die minstens 6 maanden aanhoudt en geen aanwijsbare oorzaak heeft. Bijkomende klachten zijn concentratie- en geheugenproblemen, spierpijn, gewrichtspijn, hoofdpijn en ziektegevoel na inspanning.
Criteria. Uitgesproken vermoeidheid die langer dan 6 maand aanhoudt. Dit is het hoofdcriterium. Het gaat om een onverklaarde vermoeidheid die aanhoudt of steeds weerkeert, met een bepaald begin (dus niet levenslang), die niet verdwijnt met rust, en die de activiteiten aanzienlijk beperkt.
Er is geen behandeling bekend waardoor ME/CVS overgaat. U kunt wel hulp krijgen bij het leren omgaan met uw klachten. Bijvoorbeeld van uw huisarts, praktijkondersteuner-ggz, maatschappelijk werker, psycholoog, ergotherapeut, fysiotherapeut of oefentherapeut. Sommige mensen met ME/CVS voelen zich hierdoor gesteund.
De huisarts bespreekt de betekenis van de bevindingen met de patiënt. Indien er geen aanwijzingen zijn voor pathologie waarvoor specialistisch onderzoek geïndiceerd is en de patiënt aan alle criteria voldoet, stelt de huisarts de diagnose CVS.
Als de vermoeidheid lang duurt, heftig is, niet vanzelf overgaat én als je dagelijkse functioneren eronder lijdt, kan er sprake zijn van CVS, het chronisch vermoeidheidssyndroom. Als het tenminste zeker is dat er geen andere lichamelijke en psychische oorzaken zijn.
Psychologische ondersteuning kan zinvol zijn bij het omgaan met de ziekte en beperkingen. Psychologische behandeling geneest de ziekte echter niet. Ondanks het rapport van de Gezondheidsraad ziet een deel van de zorgverleners ME/CVS nog als een psychische ziekte.
Foliumzuur (vitamine B11)
Zo ondersteunt het je weerstand, heeft het een positieve invloed op je immuunsysteem en kan het helpen om de vermoeidheid te verminderen. Ook levert vitamine B11 een bijdrage aan de weerstand tegen stress, is het goed voor je concentratievermogen, je geheugen en gemoedstoestand.
Bij een bloedonderzoek naar vermoeidheid wordt, naast de mineralen calcium en magnesium ook getest op een tekort aan vitamine D. Een tekort geeft klachten zoals een moe, futloos en belabberd gevoel. Daarnaast gaan we ook de waarden voor vitamine B12 na.
Veel ziekten en aandoeningen veroorzaken vermoeidheidsklachten. Denk aan spierziekten, kanker, infectieziekten zoals Covid-19 of Q-koorts. Er kan zowel sprake zijn van fysieke vermoeidheid, omdat het lichaam harder moet werken vanwege de ziekte, als van mentale vermoeidheid door emoties of psychologische veranderingen.
Mensen met matige ME/CVS hebben een verminderde mobiliteit en zijn beperkt in alle activiteiten van het dagelijks leven. Ze ervaren pieken en dalen in de intensiteit van de symptomen en in hun vermogen om activiteiten uit te voeren. Ze zijn meestal gestopt met werken of studeren en hebben dagelijks rustperioden nodig.
Fenelzine reduceert misschien symptomen van CVS. Moclobemide verbetert symptomenvanCVS niet. Hydrocortison is misschien effectief in termen van verbeteren van de overall symptomen van CVS. Methylfenidaat lijkt een gering gunstig effect te hebben op vermoeidheid en concentratie.
Oorzaak. Bij de meeste patiënten wordt geen oorzaak gevonden. Soms ontstaat chronische vermoeidheid door een traag werkende schildklier of een slecht werkende bijnier.
Bij fysieke oorzaken kun je denken aan te weinig slaap, een ongezond voedingspatroon, of misschien een gezondheidsprobleem. Mentale en emotionele problemen als onrust thuis, moeite op werk, veel piekeren of sub-assertiviteit kunnen ook erg veel energie kosten die jou op termijn lusteloos maken.
Onderzoek bij aanhoudende vermoeidheid
De internist stelt u vragen over uw gezondheid en verricht een algemeen lichamelijk onderzoek. Er wordt ook een laboratoriumonderzoek afgesproken. Dit is nodig om een mogelijke ziekte aan te tonen of uit te sluiten.
Iemand met CVS lukt het niet meer om de dingen te doen die hij/zij normaal gesproken deed. Naast vermoeidheid kan je ook andere klachten hebben zoals spierpijn, gewrichtspijn, hoofdpijn, concentratie- en/of geheugenproblemen of slaapproblemen.
Iedereen ervaart vermoeidheid anders, maar wanneer je door hebt dat je je altijd erg futloos en lamlendig voelt of als je dagelijkse taken je heel veel energie kosten, dan kan je te maken hebben met extreme vermoeidheid. Je hebt veel behoefte aan slaap en als je wakker wordt voel je je nog steeds extreem vermoeid.
Als je moe bent, heb je weinig energie.Het lukt niet meer goed om te doen wat je zou willen of moeten doen.Je voelt zich niet zo fit als normaal.Bewegen en denken gaan bijvoorbeeld moeilijker.
Magnesium draagt bij aan extra energie bij vermoeidheid en is goed voor de spieren.
Tips over voeding bij vermoeidheid
Kies bijvoorbeeld voor een schaaltje yoghurt of kwark, volkoren cracker met hartig beleg, fruit, een handje noten, groenten met dip. Neem bewust een eetmoment en zie dat tegelijkertijd als een rust- of pauzemoment. Eet op momenten dat je minder moe bent.
De meest voorkomende symptomen van een vitamine D tekort
Je kunt merken dat je moeite hebt om dagelijkse activiteiten uit te voeren, zoals traplopen of het tillen van voorwerpen. Vermoeidheid en lusteloosheid: Een tekort aan vitamine D kan ook leiden tot vermoeidheid en een algemeen gevoel van lusteloosheid.
ME is ziektediagnose
Dat gebeurt op de meest directe manier door een hersenscan (SPECT of PET) en het opsporen van het enterovirus dat de ziekte veroorzaakt, eventueel via een biopsie als de arts dat nodig acht.
De oorzaak van CVS is niet bekend, het is op zich geen erfelijke aandoening. Wel hebben bepaalde mensen een gevoeligheid om sneller last te krijgen van CVS dan andere mensen. Bij die gevoeligheid spelen erfelijke factoren wel een rol. CVS wordt daarom wel iets vaker gezien bij zusjes (en soms ook bij broertjes).