Licht gaat sneller dan geluid De lichtsnelheid is ongeveer 300.000 kilometer per seconde. Het licht, de bliksemflits, is dus heel snel bij je. Veel sneller dan het geluid (de donder). Want de snelheid van geluid is ongeveer 330 meter per seconde.
Ziet men alleen een lichtverschijnsel in of tegen een wolk, als gevolg van een bliksemontlading die door de aanwezigheid van wolken niet rechtstreeks kan worden waargenomen en waarvan de donder niet hoorbaar is door de grote afstand, dan spreekt men van weerlicht.
Voor iedere seconde die tussen de flits en de klap zit, geldt dat er 343 meter tussen jou en het onweer zit. Zit er drie seconden tussen de bliksemschicht en het gedonder, is het onweer dus zo'n kilometer bij je vandaan. Als je het aantal seconden deelt door drie, weet je op welke afstand het onweer zich bevindt.
In vacuüm is de snelheid van licht altijd hetzelfde: 299792458 ms-1. Lichtsnelheid wordt aangeduid met de letter c. Het begrip lichtsnelheid is een beetje misleidend: Alle soorten elektromagnetische straling, ook radiostraling, UV-straling en gammastraling hebben namelijk deze snelheid.
Vandaar het volgende hulpmiddeltje om de afstand tot een bliksem te bepalen: elke drie seconden komt overeen met één kilometer. Als je na een bliksemflits tot negen kan tellen, is die bliksem dus 9 s x 330 m/s = 2.970 meter of afgerond drie km van de waarnemer verwijderd.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.
Sluit ramen en deuren.Blijf weg van de ramen.Het licht van de bliksem is immers bijzonder fel en een nabije inslag kan je verblinden.Blijf uit de buurt van stromend water in de woning.
De speciale relativiteitstheorie van Albert Einstein vertelt ons dat 'gewone' deeltjes met massa nooit sneller dan het licht kunnen gaan. Alleen massaloze deeltjes kunnen zich voortbewegen met de lichtsnelheid.
UpdateWetenschappers van de Europese Organisatie voor Kernonderzoek (CERN) hebben opnieuw vastgesteld dat een minuscuul deeltje, het zogenoemde neutrino, sneller gaat dan het licht.
Die theorie staat als een huis, en vrijwel niemand twijfelt er dan ook aan dat de lichtsnelheid echt de maximumsnelheid in het heelal is. Sneller reizen dan een lichtstraal is dus niet mogelijk.
Een bliksemschicht heeft gemiddeld een hoogte van 15km, zodat deze, afhankelijk van de bewolking, van op grote afstand zichtbaar kan zijn. Wanneer het geluid dan niet zo ver draagt, door bijvoorbeeld tegenwind, zal men geen donder horen.
Vermijd contact met stromend water
Als je binnen in huis bent, wil dat nog niet zeggen dat je geen risico meer loopt tijdens onweersbuien. Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten.
Als een bom
"Als dit soort bliksem inslaat klinkt het alsof er een bom inslaat." Dit soort bliksem komt in slechts vijf tot tien procent van de gevallen voor.
Licht gaat sneller dan geluid
De lichtsnelheid is ongeveer 300.000 kilometer per seconde. Het licht, de bliksemflits, is dus heel snel bij je. Veel sneller dan het geluid (de donder). Want de snelheid van geluid is ongeveer 330 meter per seconde.
Hoe het kan dat de bliksem een rode kleur heeft, is nog niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk ontstaat het wanneer kleine deeltjes in de lucht botsen met elektrische deeltjes die ontstaan bij onweer. En dat komt dus niet vaak voor.
Het KMI kondigt vanaf deze namiddag code oranje af voor onweer. "Code oranje" staat voor hevige onweders en vaak gaan die gepaard met bliksem. Elk jaar slaan er in ons land gemiddeld 18.000 bliksems in. In het slechtste -en zeer zeldzame- geval raken mensen gewond, of overlijden ze aan de gevolgen van een inslag.
De afstand van de zon naar de aarde is 8,3 lichtminuten. De middellijn van de baan van de verste planeet, Neptunus, is ongeveer 8 lichtuur. In oktober 2023 was de Voyager 1 al 162 AE (24,1 miljard km) van onze zon verwijderd, ofwel 0,0026 lichtjaar (22,4 lichtuur).
Het aantal kilometers in een lichtjaar is eenvoudig te berekenen. Er gaan 60 seconden in een minuut, 60 minuten in een uur, 24 uren in een dag, en gemiddeld 365,25 dagen in een jaar. Een lichtjaar is dus gelijk aan 300.000 kilometer x 60 x 60 x 24 x 365,25 = 9.467.280.000.000 kilometer, ofwel ca.9,5 biljoen kilometer.
Elektronen in een vacuüm kunnen sneller gaan dan licht in een medium. Maar elektronen kunnen niet sneller gaan dan licht in een vaccuum. De lichtsnelheid in water is bijvoorbeeld ongeveer 225 000 km/s.
Als de bliksem daar in slaat, kan het raam namelijk springen door de klap en de energie van de bliksem. Ook door metalen voorwerpen (dit kan zelfs een mobiele telefoon zijn) verplaatst de elektrische lading van onweer zich erg snel. Vermijd deze dus om bliksemschade te voorkomen.
Elke blikseminslag is nu eenmaal uniek! Bij naderend onweer kun je meren, plassen en zee het best vermijden.
Blijf bij ramen weg
Hoewel de bliksem dus niet door ramen heen kan gaan is het wel aan te raden om niet te dicht bij ramen in de buurt te gaan staan. Dat heeft meer te maken met de lichtintensiteit van een bliksemflits die dichtbij inslaat dan met het directe gevaar.
Is donder gevaarlijk? Als u goed hebt opgelet hierboven, dan kunt u de conclusie trekken dat de donder an sich niét gevaarlijk is. De bliksem daarentegen is dat wél! De donder is simpelweg een reactie op de bliksem en is niets anders dan een geluidsgolf die hoorbaar is.
Bliksem en aarde geven stroom. Te veel stroom! Niet alleen hoog nestelende vogels kunnen getroffen worden. Als een voorjaarsstorm met bliksems een boom velt, zijn alle nesten reddeloos verloren.