gelige bobbeltjes rond de oogleden: xanthelasmata. verdikkingen op de achillespees of de pezen van de handen, ellebogen of voeten, ook wel (pees)xanthomen genoemd.
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld? Dokters kunnen denken aan familiaire hypercholesterolemie (FH) als iemand de kenmerken heeft zoals die hierboven staan. En door onderzoek van het bloed te doen. Door DNA-onderzoek te doen, weten ze zeker dat het om FH gaat.
Hypercholesterolemie is een stofwisselingsstoornis waarbij een te hoog gehalte cholesterol in het bloed aanwezig is. De kans op hart- en vaatziekten (HVZ) neemt toe naarmate de totale concentratie cholesterol (TC) en LDL-cholesterol ('low density cholesterol') in het serum hoger is.
Familiaire Hypercholesterolemie (FH) is de meest voorkomende vorm van erfelijk hoog cholesterol. Het LDL cholesterol is dan meestal sterk verhoogd en je hebt daardoor ook een verhoogde kans om op jonge leeftijd hart- en vaatzieken te krijgen.
Iemand die FH heeft, heeft een erfelijke aanleg voor verhoogd cholesterolgehalte in het bloed. De oorzaak van FH is een kleine afwijking in het DNA. De lever neemt daardoor het cholesterol niet goed op uit het bloed, waardoor het cholesterolgehalte sterk verhoogd kan zijn.
hoger dan 1,0 mmol/l bij mannen. hoger dan 1,2 mmol/l bij vrouwen.
Klachten bij hoog cholesterol
als het cholesterolgehalte sterk verhoogd is. als iemand een hart- of vaatziekte heeft gekregen voor de leeftijd van 60 jaar (vrouwen) of 55 jaar (mannen) als één van de ouders, kinderen, broers of zussen FH heeft.
Van een verhoogd cholesterolgehalte merk je niets, je hebt geen klachten. Het eerste signaal kan een hartinfarct of een beroerte zijn. Het is daarom goed om je cholesterolgehalte te weten. Je kunt dit laten meten met een bloedonderzoek.
Het probleem ontstaat echter wanneer er teveel cholesterol is dat opgehoopt blijft in de vaatwand. Dit zorgt voor een vernauwing wat bloed en zuurstoftoevoer verslechterd. Dit zorgt voor bijvoorbeeld het hebben van etalagebenen, sneller moe worden of andere doorbloedingsklachten.
De veiligste aanpak bij ernstige spierklachten of een sterk verhoogde creatinekinasewaarde is stoppen en overstappen op een andere statine wanneer de CK-waarde weer is genormaliseerd. Van alle statines geven pravastatine en fluvastatine de minste spierklachten.
Normaalwaarden cholesterol
Je totale cholesterol zou niet hoger dan 200 tot 238 mg/dl zijn. Wanneer je totale cholesterolgehalte boven de 240 mg/dl is, wordt het zelfs gevaarlijk en met je je cholesterol verlagen. Naast de totale cholesterol waarde heb je ook de LDL en de HDL waarde.
Belangrijke grenswaarden hierbij zijn: LDL-cholesterol: minder dan 2,5 mmol/l = optimaal, meer dan 3,5 mmol/l = te hoog. HDL-cholesterol: minder dan 0,9 mmol/l = te laag. ratio totaal-/HDL-cholesterol: minder dan 5 = goed.
Cholesterol en bloedvetten (triglyceriden) zijn bouwstoffen voor je lichaam. Een hoge cholesterolwaarde is geen ziekte. Het geeft geen klachten, maar kan wel je bloedvaten vernauwen. Daardoor vergroot het je risico op hart- en vaatziekten.
Haver, peulvruchten en fruit die pectine bevatten (zoals citrusvruchten, appels en grapefruits) helpen om je cholesterol te verlagen. In je darmen gaan de pectinevezels een verbinding met gal aan. Daardoor worden er minder vetten door je lichaam opgenomen.
Brood. De meeste soorten brood bevatten weinig verzadigd vet. Alleen aan de luxe broodsoorten wordt vet toegevoegd. Het is wel verstandig om vooral bruine en volkoren soorten te kiezen, omdat deze rijker zijn aan voedingsvezels, vitamines en mineralen.
Om je cholesterol te verlagen, kan het daarom helpen om een ontbijt te maken waarin je wat minder producten met relatief veel verzadigde vetten (boter, volvette kaas en zuivel) eet en wat vaker producten rijk aan onverzadigde vetten (plantaardige margarines, avocado, noten en zalm) in je voeding probeert op te nemen.
Ook door stress kun je een hoge cholesterol hebben. Veel stress verhoogt het hormoon cortisol. Dit heeft op zijn beurt een effect op de verwerking van vet en suikers. Wat daarop volgt is een verhoging van de cholesterolwaarden.
Over een normaal cholesterolgehalte zegt de Hartstichting het volgende: Lager dan 5,0 mmol/l is normaal. Tussen 5,0 en 6,4 mmol/l is licht verhoogd. Tussen 6,5 - 8,0 mmol/l is verhoogd.
Uit onderzoek blijkt dat het eten van noten het LDL-cholesterol verlaagt. Noten behoren daarom tot de cholesterolverlagende voeding. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld: walnoten, amandelen, hazelnoten, cashewnoten, pistachenoten, macadamianoten, paranoten, pecannoten en ook pinda's.
Een langzaam werkende schildklier (hypothyreoïdie) heeft een ongunstig effect op het cholesterolgehalte. Het veroorzaakt een hoger totaal cholesterol en een hoger LDL-cholesterol. Soms veroorzaakt het ook een hoger triglyceridengehalte. Dit komt doordat er minder LDL-cholesterol in de lever wordt afgebroken.