Onderdrukking van gevoelens van rouw en verdriet kan op den duur tot psychische en lichamelijke klachten leiden. De emotionele huishouding raakt verstoord en dan kan er sprake zijn van 'onverwerkte rouw'.
Bij uitgestelde rouw lijken de emoties gewoon afwezig. Er wordt weken tot maanden lang niet gereageerd op het verlies. Hoewel er geen tijdsduur staat voor rouw, kan het wel chronisch worden als de intensiteit van de gevoelens na verloop van tijd niet minder wordt.
Mensen met een onverwerkt verdriet léven niet, ze overléven. Een vroeg gemis van een ouder, heeft vaak ook het basisvertrouwen aangetast. Zomaar, onverwachts, heb je iemand verloren. Iemand die je dierbaar is, is voor altijd verdwenen.
Verstoorde rouw verwijst in essen- tie altijd naar verschijnselen die veel mensen na nabij verlies ervaren: intens verlangen naar de overledene, moeite om het verlies te accepteren, gevoelens van betekenisloosheid, moeite om alledaagse activiteiten op te pakken.
Zo zijn er volgens de Zwitsers-Amerikaanse psychiater Elisabeth Kübler-Ross 5 fases van rouw. Het rouwproces begint volgens haar met ontkenning en wordt opgevolgd door woede, het gevecht aangaan / onderhandelen, depressie en uiteindelijk aanvaarding.
1- Veel praten over het verlies is de beste manier om het te verwerken. Praten over het verlies is een van de vele manieren om om te gaan met het verlies. Je beperken tot praten is echter niet de meest effectieve manier van verliesverwerking.
Meestal wordt rouw langzaam minder. Hoe lang het duurt is voor iedereen anders, maar na een jaar voelen de meeste mensen zich beter. Soms gaat de rouw niet vanzelf over. Het is dan na een jaar nog (bijna) net zo erg als in het begin.
Rouw maakt deel uit van het normale, gezonde leven, terwijl er bij depressie sprake is van een ziekte. Dit verschil is belangrijk omdat het gevolgen heeft voor de behandeling. Wie in de rouw is, kan wel dezelfde klachten hebben als iemand die depressief is.
Als iemand die dichtbij je staat overlijdt, is dat een onvoorstelbaar verlies. Dan volgt een intensieve periode met verdriet en wisselende emoties. Soms verloopt de verwerking van een verlies te moeizaam of merk je dat je vastloopt. Dan kan er sprake zijn van gestagneerde rouw.
Na verloop van tijd worden het onverwerkte emoties. Dat uitgestelde en onverwerkte emoties op de achtergrond veel energie vragen, wordt vaak minder goed beseft: het zijn verborgen energieslurpers en kunnen leiden tot een lusteloos gevoel en allerlei ander ongemak.
Je denkt veel na over de situatie. Je vraagt jezelf af wat er is gebeurd en waarom. Of hoe je zou reageren als het je weer zou overkomen. Je hebt het gevoel dat de ingrijpende gebeurtenis weer zou kunnen gebeuren in de toekomst.
Het is heel normaal om na vijf jaar nog steeds moeite te hebben met het verlies. Vooral als je een sterke emotionele band had met de overledene. Van verwerking kan je echter wel spreken in de zin dat je emoties steeds minder sterk worden. Je wordt er niet meer door belemmerd in je dagelijks leven.
Iemand kan zich bijvoorbeeld helemaal terugtrekken, opstandig zijn, zich volledig op het werk storten of veel drinken. Sommigen huilen niet, anderen juist heel veel. Het rouwproces is pas voltooid als alle vier de taken zijn voltooid. Hoe lang dat duurt staat niet vast.
Rouwverwerking therapie
Een luisterend oor kan heel belangrijk zijn in het verwerken van je verlies. Een psycholoog kan dat luisterend oor bieden. Ook cognitieve gedragstherapie kan helpen bij rouwverwerking. Bij deze vorm van therapie leer je anders naar dingen te kijken.
William Worden ziet rouwen als het volbrengen van vier taken. De eerste taak is het aanvaarden van de realiteit van het verlies. De tweede taak is de pijn van het verlies doorleven. De derde taak is zich aanpassen aan een nieuw leven waarin de overledene niet langer aanwezig is.
Probeer structuur in je dag te houden door op tijd op te staan, drie keer per dag te eten (al is het nog zo weinig), het huishouden te doen en op tijd naar bed te gaan. Probeer stap voor stap het leven weer op te pakken en ga bijvoorbeeld bij iemand langs of maak een wandeling, ook al vind je dat nog een grote stap.
We rouwen omdat we liefde hebben gekend en deze hebben verloren. Daarom wordt er gezegd dat rouwen de achterkant van liefde is. Je kunt verschillende stadia in het rouwproces onderscheiden, maar niet iedereen doorloopt alle stadia en het kan er voor iedereen anders uitzien.
Van plotseling verlies naar fysieke klachten
Daarnaast brengt rouwen ook vermoeidheid, lichamelijke pijn en bijvoorbeeld hoofdpijn met zich mee. Lichamelijke klachten door rouw zijn te verklaren door de schok die het plotselinge verlies bij je teweegbrengt. Zowel psychisch als fysiek heb je een klap te verwerken.
Herstellen van de schok
Mensen met stress kunnen minder eetlust hebben, slechter slapen, maag- en darmklachten of hoofdpijn krijgen. Daarnaast zijn er allerlei mentale klachten zoals gevoelens van angst, onzekerheid, een opgejaagd gevoel en negatieve gedachten.
Normaal, bestaat dat eigenlijk? Er bestaat geen standaard proces voor rouw. Er is ook geen tijdlimiet aan een rouwproces. Verdriet van een verlies draag je met je mee en er kunnen in een leven altijd momenten komen dat dit weer heel sterk voelbaar is.
Overleden dierbaren die overgegaan zijn naar het Licht, kunnen en komen op bezoek. Veelal zoeken ze contact. Je ervaart dan warmte, liefde en niet meer de onverwerkte emoties en trauma's van die persoon. Vaak kiezen zij ervoor om als tijdelijke gids bij je te blijven en je te ondersteunen.
In de 40 dagen periode neemt de ziel afscheid van de aarde en verlaat uiteindelijk deze wereld, in sommige geloofstradities wordt dit ook wel de hemelvaart genoemd. Gedurende deze periode moeten de ontslapenen of overledenen gaan beseffen dat ze moeten doorstromen naar hun nieuwe bestaan en herenigd worden met God.
Een overleden persoon kan door jouw energie in te zetten geluiden maken, zichzelf tonen of iets in je huis aan zetten of uitzetten bijvoorbeeld! Wanneer je boodschappen doorkrijgt van een overleden persoon heeft dat vaak iets troostends. 'Ze zijn er nog!