Hoofdregel: de woning dient geschikt te zijn voor normaal gebruik. Als een koper een huis koopt mag koper verwachten– uitzonderingen daargelaten – dat hij/zij normaal in het huis kan wonen. Dit volgt uit de wet ( artikel 7:17 BW) , maar tevens uit de meeste standaard koopovereenkomsten.
Voorbeelden van gebreken die het normale gebruik van een woning in de weg zouden kunnen staan, zijn bijvoorbeeld ernstige vocht- en schimmelaantasting, ernstige constructiegebreken, funderingsproblemen, de aanwezigheid van niet hecht gebonden asbest of (bodem)vervuiling met gevaarlijke stoffen.
Ook wordt daarbij rekening gehouden met 'nieuw voor oud'. Dat houdt in dat de verkoper niet een hele nieuwe (bijvoorbeeld) CV-ketel hoeft te betalen als de ketel die er hing al 10 jaar oud was. Uitgaande van een normaal te verwachten levensduur wordt de aftrek bepaald.
Met een ouderdomsclausule wordt de aansprakelijkheid voor de verkoper beperkt mochten er zich na verkoop (verborgen) gebreken voordoen. Het gaat hierbij alleen om gebreken die niet bij de verkoper bekend waren ten tijde van de verkoop.
Wil asbest beoordeeld worden als een verborgen gebrek, dan moet in ieder geval aan deze twee voorwaarden voldaan zijn: (1) de aanwezigheid van asbest maakt de woning onbewoonbaar en (2) het was zó onwaarschijnlijk dat er in de woning asbest aanwezig zou zijn, dat uw klant zich hieraan, gezien de omstandigheden, niet ...
De ouderdomsclausule wordt (uiteraard) veel gebruikt bij oude(re) huizen. Denk daarbij aan huizen van 50 jaar en ouder. De huidige trend is echter dat de ouderdomsclausule ook steeds vaker wordt gebruikt bij 'gedateerde huizen' die nog niet zo oud zijn. Denk daarbij aan huizen tussen de 20 en 40 jaar oud.
Een verborgen gebrek is een tekortkoming die de verkoper moedwillig niet heeft gemeld en je als koper kunt aantonen. Een eenvoudig voorbeeld is het verstopt zitten van de afvoer van het toilet, waarbij verkoper duidelijk in de NVM-vragenlijst voor verkoop heeft aangegeven dat de riolering goed doorloopt.
Verborgen gebreken zijn gebreken die je pas na de koop van het huis ontdekt. Denk aan een ernstige lekkage in de badkamer. Als eigenaar ben je hiervoor zelf verantwoordelijk. In principe komen alle kosten voor het oplossen van (verborgen) gebreken na de overdrachtsdatum voor jouw rekening.
De meldingsplicht van de verkoper houdt in dat hij of zij gebreken die bij hem bekend zijn, direct moet melden aan de koper. Dit geldt ook voor gebreken die niet duidelijk zichtbaar zijn voor de koper. Ook moet de verkoper de rechten van anderen op zijn perceel melden aan de koper.
Als je een bestaand huis koopt, is dat inclusief alle zichtbare en onzichtbare gebreken. Een scheur in de muur is bijvoorbeeld niet bepaald een verborgen gebrek. Onzichtbare, verroeste leidingen wel. Maar ook boktor, houtworm of asbest worden gezien als verborgen gebreken in een huis.
Bewijzen verborgen gebreken maar hoe? Als koper dien je dus te bewijzen dat de verkoper bewust of onbewust gebreken niet heeft gemeld. Ofwel deze heeft verzaakt in zijn of haar mededelingsplicht. Ook dien je verborgen gebreken in kaart te brengen als koper voordat je een (geronde) klacht indiend bij verkoper.
De verborgen gebreken die vaak voorkomen zijn asbest, (dak)lekkage, kapotte riolering, houtworm, verslechterde isolatie en ongedierte. Verborgen gebreken van een huis zijn ongemakken aan het huis zelf waardoor het huis niet meer bewoond kan worden in de loop van jaren.
Mededelingsplicht verkoper
Als de verkoper op de hoogte is van een gebrek dat het normaal gebruik van de woning in de weg staat, dient hij dit aan de koper mee te delen. Doet hij dat niet, dan is de verkoper in beginsel aansprakelijk voor de schade die de koper vanwege het verborgen gebrek lijdt.
Als verkoper blijf je aansprakelijk voor gebreken gedurende twee jaar nadat de koper het gebrek heeft gemeld, of redelijkerwijs had kunnen melden. De koper kan die termijn steeds verlengen door de verkoper eraan te herinneren dat hij hem aansprakelijk houdt voor het gebrek.
U moet verborgen gebreken in huis binnen een redelijke termijn aankaarten bij de verkoper van de woning. Deze redelijke termijn wordt gezien als maximaal twee maanden na het ontdekken van het gebrek.
Een ernstig gebrek is een gebrek waardoor de hechtheid van de woning in gevaar komt en dat alleen met kostbare ingrepen valt te herstellen. De garantie voor een dergelijk gebrek loopt af 10 jaar na oplevering.
Het moet gaan om gebreken die je zelf niet had kunnen opmerken en die de verkoper ook niet heeft gemeld. Bijvoorbeeld, als er een grote scheur in de muur zit, had je dit wel kunnen zien toen je de woning ging bezichtigen. Dit is dus geen verborgen gebrek.
Is de bouwkundig inspecteur aansprakelijk voor niet geconstateerde gebreken? De bouwkundig inspecteur heeft de verplichting de opdracht van zijn klant zorgvuldig uit te voeren. Doet hij dat niet dan kan de bouwkundige aansprakelijk zijn tegenover zijn opdrachtgever ( de klant), bijvoorbeeld voor 'gemiste' gebreken.
Van verborgen gebreken is niet zomaar sprake. We noemen water in de kruipruimte dan ook pas een verborgen gebrek wanneer deze voorafgaand aan de aankoop redelijkerwijs niet zichtbaar was, de verkopende partij kennis had van het gebrek én dit bewust voor u heeft verzwegen.
Een makelaar heeft de taak om de belangen van koper of verkoper zo goed mogelijk te behartigen. Wat is de aansprakelijkheid van de makelaar? Wanneer er sprake is van een verborgen gebrek na de overdracht, kan in sommige gevallen de makelaar aansprakelijk worden gesteld. Een verborgen gebrek betekent automatisch schade.
Dan spreken we van een ernstig gebrek. Denk aan gebreken in de constructie van de woning, slechte afwerking van elektrische aansluitingen of een vergaande schimmelaantasting. Ook de aanwezigheid van bijvoorbeeld betonrot, boktor, asbest, zwammen en lekkages kan in veel gevallen een ernstig gebrek opleveren.
Niet bewonersclausule NVM koopovereenkomst
De koper stelt zich daarbij op het standpunt dat verkoper met deze bepaling heeft gegarandeerd dat het woonhuis normaal als woonhuis kan worden gebruikt.
Een 'niet-zelfbewoningsclausule' in de koopovereenkomst voorkomt dat verkoper schade moet betalen. Wanneer er een 'niet-zelfbewoningsclausule' is opgenomen in de koopovereenkomst mag de koper niet verwachten dat de woning geen gebreken heeft.
Bouwkundige gebreken zijn gebreken die niet met het blote oog zijn waar te nemen, maar die naar buiten komen nadat u het huis al hebt gekocht. U kunt de verkoper hier in veel gevallen achteraf op aanspreken.
Verborgen gebreken worden opgenomen in het koopcontract. Het kan zijn dat een afspraak in het koopcontract op belangrijke onderdelen de wettelijke regels over de verborgen gebreken opzijzetten. Het is mogelijk om een aantal clausules op te nemen in de koopovereenkomst die aansprakelijkheid uitsluiten.