Insomnie betekent 'niet slapen'. Iedereen maakt wel eens een periode van slapeloosheid mee. Als je al meer dan 3 maanden meerdere keren per week heel moeilijk in slaap kunt vallen of in de nacht gedurende lange tijd wakker ligt spreken we van insomnie.
De persoon heeft minstens 3 nachten per week, 3 maanden lang, sprake van één van de volgende symptomen: Moeite met inslapen. Moeite met doorslapen: vaak wakker worden 's nachts of moeite met in slaap komen als de persoon tussentijds wakker wordt. 's Morgens vroeg wakker worden en niet meer verder kunnen slapen.
Insomnie of slapeloosheid is een frequent voorkomende slaapstoornis en staat voor last met in- en doorslapen, vroegtijdig ontwaken en een niet-verkwikkende of slechte slaap.
Vaak liggen psychische klachten aan de basis van slapeloosheid, zoals stress of angst. In dat geval is een niet-medicamenteuze aanpak aanbevolen, maar kan medicatie op korte termijn helpen om beter in te slapen.
Chronische slapeloosheid is lastiger om op te lossen; het verdwijnt niet zomaar. Er is een goede behandeling - cognitieve gedragstherapie voor insomnia (CGT-I) - die bewezen effectief is bij 70-80% van de langdurige slapelozen.
Valeriaan: natuurlijk slaapmiddel bij onrust
De wortel van deze plant wordt binnen de kruidengeneeskunde al eeuwen gebruikt bij stress, angst, zenuwachtigheid en slaapproblemen. Valeriaan is verkrijgbaar als tablet, druppelvloeistof of los kruid.
Acute slaapstoornissen verhogen het risico op hartziekten en hartfalen, een hoge bloeddruk, hersenbloedingen en diabetes. Voldoende slaap is dus echt belangrijk om je gezondheid op peil te houden.
Adem gedurende 4 seconden heel rustig in door je neus. Houd je adem 7 seconden in. Adem heel rustig uit door je mond gedurende 8 seconden.
Slaapgebrek blijkt het functioneren van onze hersenen heel sterk te beïnvloeden. Het levert problemen op met het geheugen, het concentratievermogen, de spraak, de reactiesnelheid en de besluitvaardigheid. Het tast ook het gevoel voor tijd en ruimte aan.
Wandel naar de keuken voor een glas water, lees een 'slaapverwekkend' boek in de woonkamer of werk nog wat strijkgoed weg in de bijkeuken. Houd het wel bij rustige en 'hersenloze' activiteiten. Na een kwartiertje of 20 minuten word je vaak vanzelf moe en kun je 'opnieuw' naar bed gaan.
Niet diep genoeg slapen kan te maken hebben met het gebruik van bepaalde middelen, zoals alcohol of slaaptabletten. Je slaapt dan wel, maar de kwaliteit is niet optimaal. Diep kunnen slapen hangt ook samen met de opgebouwde slaapdruk.
Drink dan geen cafeïne houdende drankjes zoals koffie of thee, hierdoor zult u zich juist minder slaperig gaan voelen. U kunt het beter bij water of eventueel een glas melk houden. Ook nachtelijk trek kan u uit uw slaap houden. Kies dan bij voorkeur voor een voedingsmiddel met de stof tryptofaan, zoals een banaan.
Volgens één onderzoek kunnen de vaak funeste slaapstoornissen genetisch bepaald zijn en kan slapeloosheid voor sommige mensen erfelijk zijn.
Kortwerkende benzodiazepinen, ook wel kortwerkende slaapmiddelen genoemd, werken spierontspannend, rustgevend en maken suf. Ze werken kort en worden daarom vooral gebruikt als u problemen heeft om in te slapen. Voorbeelden zijn brotizolam, flunitrazepam, loprazolam, midazolam, temazepam, zolpidem en zopiclon.
Melatonine is een lichaamseigen hormoon wat je slaap- en waakritme regelt. Door voor het slapengaan extra melatonine in te nemen, kun je beter in- en doorslapen. Van alle slaapmiddelen is melatonine het meest onschuldig.
Je lichaam slaat zijn herstelperiode over.
Wanneer je een volledige nacht overslaat, heeft je lichaam een broodnodige kans gemist om zich te ontspannen, zich op te laden en zich te herstellen. “Tijdens de nacht brengen allerlei herstelprocessen je weer in vorm voor de volgende dag”, aldus Raymann.
Wanneer je op je linkerzij ligt, is het gemakkelijker voor je lichaam om bloed rond te pompen. De aorta maakt vanaf je hart namelijk een bocht via de linkerkant om bij de buik te komen. Lig je op je rechterzij, dan moet het bloed eerst omhoog gepompt worden en dit kost meer moeite dan naar beneden.
Volwassenen hebben voldoende aan 6 tot 8 uur slaap per nacht. Bij ouderen verdwijnt meestal de behoefte aan lange slaap: hun slaappatroon verandert. 's Nachts slapen ze korter, terwijl ze overdag indutten.
Na een paar dagen zonder slaap kunnen de hersenen allerlei gekke hallucinaties gaan vormen. Dit is een gevaarlijk effect van te lang wakker blijven. Onderzoek toont aan dat de eerste hallucinaties beginnen na 72 uur wakker blijven. Hallucinaties worden ervaren in verschillende vormen, hieronder volgen een paar.
Hoe lang kunnen we zonder slaap? Het wetenschappelijk gedocumenteerde record is 11 dagen 25 minuten. Dit record van iemand zonder slaap staat op naam van Randy Gardner. In 1964 verbleef Gardner, een middelbare scholier in San Diego, Californië, 264,4 uur (11 dagen 25 minuten) wakker.
Sommige slaapmiddelen werken kort en helpen om in slaap te vallen. Voorbeelden zijn temazepam, zolpidem en zopiclon. Andere slaapmiddelen werken langer en helpen om door te slapen. Voorbeelden zijn diazepam, lorazepam en oxazepam.
Artsen schrijven als slaapmiddel meestal benzodiazepines voor, zoals temazepam of zopiclon. Je kunt ook melatonine gebruiken. Dit middel is verkrijgbaar zonder recept, maar heeft wel degelijk risico's, zoals bijvoorbeeld een verstoord slaapritme.
Oxazepam werkt als slaapmiddel alleen goed als u het af en toe gebruikt. Bijvoorbeeld om de drie dagen. Bij dagelijks gebruik neemt de werking af omdat uw lichaam aan het effect went.