Zorg dat de watten uitsteken en leg een paar slagen om de voet. Leg nu een slag midden over de hiel. Leg nu om en om slagen onder en boven de hiel, totdat deze goed is ingepakt. Volg de rol zoals deze afrolt: na de hielslag zal deze naar de voetzool rollen.
' - Moet je 'in de rol kijken' tijdens het zwachtelen? 'Ja, als je niet in de rol kijkt, loopt de rol vast tegen het been en kun je dus niet (beenvolgend) zwachtelen.
begin het verband met een slag om de pols en plak dit vast. Daarna via de rug van de hand naar de gewonde vinger. Je hebt maar twee slagen om de vinger nodig, over je vingertop heen, om het verband zijn werk te laten doen en het gaasje op zijn plaats houden.De volgende slagen gaan weer terug over de hand naar de pols.
'Wanneer je twee benen met oedeem zwachtelt, gaat het vocht omhoog, richting het hart. Dit kan soms wel tien liter vocht zijn. Bij hartfalen is het hart hier niet op voorbereid en kan dit fataal aflopen: de cliënt gaat dood. '
'Zwachtel bij een cliënt eerst één been, niet beide'
Hierdoor kan iemand kortademig of benauwd raken, want er wordt extra vocht vastgehouden', legt Melis uit. 'Wanneer je twee benen met oedeem zwachtelt, gaat het vocht omhoog, richting het hart. Dit kan soms wel tien liter vocht zijn.
Als de tenen wit zijn na het zwachtelen, kan dat duiden op een bloedvat probleem. De zwachtel moet dan verwijderd worden. - Doorlekken van het verband. - Afzakken verband (minimaal 5 cm).
Witte watten zijn van katoen gemaakt en worden gebruikt bij het aanleggen van een wonddekverband. Ze zijn niet veerkrachtig zoals de synthetische watten maar nemen wel veel vocht op.
Voorkom drukplekken door zwachtels glad en zonder kreukels aan te brengen. Pijn en blauwe tenen of vingers na het zwachtelen kunnen duiden op te strak zwachtelen. Raadpleeg de behandelend arts als de pijn na het opnieuw zwachtelen aanhoudt. Als de tenen wit blijven, raadpleeg dan ook de behandelaar.
Door te polsteren met watten (holtes opvullen) maak je het been egaal van vorm waardoor de druk optimaal verdeeld wordt over het been. Zolang er veel oedeem is rond de enkel, is polsteren niet nodig, omdat het been dan rond is. Hierna kan dan gezwachteld worden.
Het been van de cliënt wordt in de juiste houding gebracht waarna het tricot buisverband en/of polsterwatten worden aangebracht. Vervolgens wordt(en) de eerste zwachtel(s) aangelegd over het gehele onderbeen. Daarna wordt het been opnieuw gezwachteld, maar dan in tegengestelde richting van de eerste laag.
Aanbrengen: begin bij de tenen tot twee vingers onder de knieholte. Kijk IN de rol. Tijdens het aanbrengen licht uitrekken. Bij de voet dezelfde aanbrengmethode als bij korte rek aanbrengen zonder polstermateriaal, eventueel wel buisverband gebruiken.
Leg het begin van de zwachtel aan één kant van de voet langs de aanzet van de tenen. Kijk in de rol. Als je niet bij de aanzet van de tenen begint kan er stuwing ontstaan.
Wil je weten of het verband niet te strak is aangebracht en of de circulatie nog goed is? Duw dan met je vinger even stevig in de huid een stukje onder het verband. De huid zal wit kleuren, maar vrijwel direct weer de normale kleur aannemen bij een goede doorbloeding.
Begin met de watten en de zwachtel aan de zijde van kleine teen op de wreef van de voet. Probeer de voet bij aanleggen zo veel mogelijk in een stand van 90 graden te zwachtelen. Zorg ervoor dat er geen plooien ontstaan. Bij aanleggen van het drukverband moet u “achtjes draaien”.
Zwachtelen hand/pols
Sla de eerste slag net onder de vingertoppen. Zorg dat je in de rol kijkt bij het zwachtelen. Het (af)rollen van het zwachtel gaat dan gemakkelijker. Zwachtel nu twee of drie keer richting de pols.
Bij ontstekingsprocessen zullen weefselontstekingsmediatoren (histamine) de capillairen meer doorlaatbaar maken, waardoor vocht zal uittreden uit de bloedbaan. Bij een verhoogde veneuze druk zal de capillaire druk toenemen, waardoor de capillaire doorlaatbaarheid toeneemt en oedeem in de benen ontstaat.
Zwachtels worden strak aangelegd, dit kan vervelend aanvoelen. Vaak moet u wennen aan de zwachtels. U mag de zwachtels niet zelf verwijderen. Krijgt u 's nachts kramp in uw been, ga dan even een stukje lopen.
Zwachtelen is nodig zolang het oedeem in uw benen nog aanwezig is. Als het oedeem (voor zover mogelijk) verdwenen is, krijgt u therapeutische elastische kousen aangemeten om ervoor te zorgen dat het oedeem niet terug kan keren.
Een ideaal zwachtel (ook wel ideaal windsel genoemd) is in combinatie met synthetische watten en een kleefpleister geschikt voor het aanleggen van een wondverband of drukverband.
De witte watten worden ook verbandwatten genoemd, of zigzag-watten, omdat ze meestal zigzagsgewijs opgevouwen zijn. Witte watten werden gebruikt om bloed dat door een steriel gaasje (of een snelverband) lekte zou worden geabsorbeerd. Zo bleef het verband droog. En 'droog verbinden' was een belangrijk EHBO-credo.
Door het zwachtelen kunt u in eerste instantie meer pijnklachten krijgen. Deze pijn wordt minder als u uw benen beweegt. Als de pijnklachten niet verminderen met lopen, is het noodzakelijk dat de zwachtels worden verwijderd.
Wasvoorschrift zwachtels
Na iedere behandeling krijgt u de gebruikte zwachtels mee naar huis om te wassen. Verwijder vóór het wassen de resten van pleisters. Was de zwachtels tot maximaal op 95 graden Celsius. Laat de zwachtels liggend drogen (niet in de droger doen of op de verwarming leggen).
Heeft u geen wond? Dan mogen de zwachtels 3 tot 7 dagen blijven zitten. U mag de zwachtels er niet afhalen om te gaan douchen.