Het verschil hiertussen is dus dat rechtsnormen in de wet staan en maatschappelijke normen niet. En dat maatschappelijke normen voort komen uit geloof, tradities en gewoonten en rechtsnormen komen door de overheid.
[wet en recht] Recht beschrijft niet hoe de mensen met elkaar omgaan, maar schrijft voor hoe men in de maatschappij met elkaar behoort om te gaan. Rechtsnormen zijn door een macht - meestal door een staatsmacht - gehandhaafde maatschappelijke gedragsregels.
Wie 16 jaar is geworden, kan zelfstandig een testament maken is een voorbeeld van een rechtsregel, Als je na een huwelijk gaat scheiden, moet je alimentatie betalen ook. Een goede analyse van een rechtsregel brengt de voorwaarden van die rechtsregel heel precies in kaart en laat exact zien wat het rechtsgevolg is.
Een rechtsregel is een algemene rechtsnorm. Het is een algemene bepaling in het recht die in beginsel een bindende werking heeft.
Rechtsnormen: gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd. Ze kunnen voortkomen uit het oogpunt van doelmatigheid en ordening (iedereen fietst aan dezelfde kant van de weg), maar ze kunnen ook voortkomen uit normen en waarden (het recht op een bijstandsuitkering).
Normen zijn gedragsregels binnen een groep.
Wanneer je binnen een groep een ander gedrag toont dan wat binnen die groep de norm is dan loop je de kans dat de groep jouw gedrag afwijst of je zelfs 'verstoot'.
De regering maakt wetten in samenwerking met de Eerste en Tweede Kamer (wetgevende macht). Een wet begint met een wetsvoorstel en is klaar na publicatie in het Staatsblad. Daartussen ligt een vast aantal stappen, die alle wetsvoorstellen moeten doorlopen.
'Regels zijn regels' rechtsregels: die vind je in wetten, verdragen en jurisprudentie. Rechtsbronnen zijn rechtsbeginselen.
Rechtsregels hebben op een bepaalde tijd en plaats voor een bepaalde groep personen een aanspraak op gehoorzaamheid. De rechtsregel legt rechten, plichten of bevoegdheden vast die juridisch afdwingbaar zijn.
De rechtspraak is opgedeeld in 3 rechtsgebieden: civiel recht, strafrecht en bestuursrecht.
Rechten en plichten die op grond van een bepaalde rechtsregel ontstaan, worden niet altijd nage- komen. Daarom zijn er ook rechtsregels nodig die aangeven welke procedure (voor de rechter) gevolgd kan worden als mensen van mening verschillen over het al dan niet hebben van bepaalde rechten.
In het Nederlandse recht zijn rechtsbron: 1 de wet; 2 de jurisprudentie (de rechtspraak); 3 de gewoonte; 4 verdragen en sommige besluiten van volkenrechtelijke organisaties. Niet al het geldende recht staat dus in de wet.
Een norm is een stelsel van ideeën dat voorschrijft hoe je je dient te gedragen. Het zijn de `regels` voor sociaal aanvaard gedrag. Normen zijn relatief in de zin dat ze niet in gelijke mate gedeeld worden door de individuen in een samenleving.
En de Nederlandse staat is een rechtsstaat, omdat iedereen zich aan het Nederlandse recht moet houden: burgers, organisaties en overheid. Lees meer over een rechtvaardige samenleving, de trias politica en de rechterlijke macht.
In een rechtsstaat is er sprake van een scheiding der machten. De wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechterlijke macht zijn hierin van elkaar gescheiden. De drie machten zijn onafhankelijk van elkaar, en controleren elkaars functioneren.
En wat is geen rechtsbron verdragen; de wetten of geschreven rechtsregels; (rechtsspraak) jurisprudentie gewoonterecht of gewoonte (ongeschreven rechtsregels); rechtsleer of doctrine; Geen rechtsbron: verkeersboete, mediamarkt contract en huurovereenkomst en abitrage( gebruik maken van verschillende prijsverschillen ...
Het overkoepelende bestuur van de rechtbanken, de gerechtshoven, het CBb en de CRvB is de Raad voor de rechtspraak. De Raad houdt toezicht en zorgt ervoor dat rechters hun werk goed kunnen doen, bijvoorbeeld door kennis toegankelijk te maken. De Raad komt op voor de belangen van de Rechtspraak in de politiek.
De “wetgeving” betreft regels opgesteld door de wetgevende macht, de “regelgeving” betreft de daarvan afgeleide regels door de uitvoerende macht, en de “jurisprudentie” betreft relevante uitspraken gedaan door de rechtelijke macht die algemene werking hebben (gekregen).
Normen zijn regels die uit waarden voortkomen. Zo hoort bij de waarde 'rekening houden met elkaar' de norm (regel), dat je in de tram opstaat voor oudere mensen. Die regel staat nergens beschreven, maar is toch bij iedereen bekend.
Normen zijn als het ware gedragsregels gefundeerd in waarden. Bijvoorbeeld: ik zal altijd mijn eigen geld verdienen (norm) want onafhankelijkheid (waarde) is belangrijk voor mij. Of: ik zal me nooit anders voordoen dan ik ben (norm) want ik vind authenticiteit (waarde) belangrijk.
Voorbeelden van waarden zijn gelijkheid, trouw, vrijheid, vriendschap, zelfstandigheid, saamhorigheid, rechtvaardigheid, tolerantie, solidariteit. Meer voorbeelden van normen en waarden die met elkaar verbonden zijn zie je hieronder.