Links-rechts Linkse partijen pleiten over het algemeen voor een gelijkere welvaartsverdeling en een grotere rol van de staat, terwijl rechtse partijen het belang van individuele verantwoordelijkheid en de vrije markt benadrukken.
In het verlengde daarvan worden de volgende zaken over het algemeen als links beschouwd: streven naar meer macht voor de economisch zwakken in de samenleving (klassenstrijd) wantrouwen ten aanzien van de vrije marktwerking en van het bedrijfsleven (het kapitaal)
De aanduiding rechts wordt gebruikt om de politieke richting van partijen, personen en organisaties te karakteriseren. De betekenis die eraan wordt gegeven kan van land tot land verschillen, en kan in de loop der tijd veranderen.
De Partij voor de Vrijheid (PVV) is een radicaal-rechtse Nederlandse politieke partij met een nationalistische en anti-islamitische signatuur. De partij maakt deel uit van het op 2 juli 2024 beëdigde kabinet-Schoof.
Oorspronkelijk streven extreemlinkse krachten ideologisch een socialistische of communistische economie en regeringsvorm na en verzetten zich tegen kapitalisme of willen het kapitalisme radicaal hervormen Daarnaast kenmerkt extreemlinks zich vaak door radicaal activisme, dat zowel antifascisme, milieuactivisme, ...
Over het algemeen wordt de linkervleugel gekenmerkt door de nadruk op ‘ideeën als vrijheid, gelijkheid, broederschap, rechten, vooruitgang, hervorming en internationalisme’, terwijl de rechtervleugel wordt gekenmerkt door de nadruk op ‘begrippen als autoriteit, hiërarchie, orde, plicht, traditie, reactie en nationalisme’.
Extreemrechts wordt vaak geassocieerd met chauvinisme, xenofobie, racisme, streven naar blanke superioriteit, of met reactionaire standpunten in het algemeen. Ook de alt-right-beweging en de verwante Identitaire beweging worden tot extreemrechts gerekend.
De rechts-populistische Partij voor de Vrijheid (PVV) onder leiding van Geert Wilders behaalde het grootste aantal zetels en vormde het rechtse kabinet Schoof. Nederland werd in 2023 beschouwd als het 17e meest electorale democratische land ter wereld volgens de V-Dem Democracy indices.
Spandoek van BBB in Gaag (Maasland) (2021) Volgens het Kieskompas van de Tweede Kamerverkiezingen van 2023 is BBB even rechts als PVV en even conservatief als SGP. BBB streeft na de belangen van burgers, plattelandbewoners, de agrarische sector, de visserij, tuinderij en jagers te vertegenwoordigen.
Academici omschrijven de partij als radicaal-links. De belangrijkste standpunten van de PVDA zijn een miljonairstaks, de fiscale achterpoortjes voor multinationals sluiten, hogere lonen, de afschaffing van de btw op basisproducten, de vertrekpremie van parlementsleden afschaffen en minder ministers.
Rechtse politiek houdt in verschillende mate de verwerping in van enkele egalitaire doelstellingen van linkse politiek, waarbij wordt beweerd dat sociale of economische ongelijkheid natuurlijk en onvermijdelijk is of dat het gunstig is voor de maatschappij. Rechtse ideologieën en bewegingen ondersteunen de sociale orde.
De SP staat sinds haar aantreden in de Eerste en Tweede Kamer een wat gematigder socialisme voor, maar is wel een van de meest uitgesproken linkse partijen in de Nederlandse volksvertegenwoordiging gebleven.
De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is een Nederlandse politieke partij met een rechts-liberale signatuur.
Politieke plaatsbepaling en standpunten. De ChristenUnie wordt sinds haar ontstaan met enige regelmaat als links bestempeld, in tegenstelling tot haar voorgangers GPV en RPF, die vaak samen met de SGP tot klein christelijk rechts werden gerekend.
Nieuw Sociaal Contract (NSC) is een Nederlandse politieke partij, opgericht door onder meer oud-CDA-politicus Pieter Omtzigt in 2023.
NRC (van 1970 tot 25 april 2022 NRC Handelsblad) is een Nederlands dagblad. De krant heeft de statuur van een kwaliteitskrant en wordt traditioneel beschouwd als een dagblad van liberale signatuur.
Volgens de Encyclopedia of Politics: The Left and the Right omvat extreemrechtse politiek "personen of groepen die extreem nationalistische, xenofobe, homofobe, racistische, religieus-fundamentalistische of andere reactionaire standpunten hebben."
Een coalitie is een verbond van twee of meer groeperingen, partijen of staten. In het bijzonder wordt het woord gebruikt voor een verbond van politieke partijen die dan in een volksvertegenwoordiging samen een meerderheid van de stemmen hebben. Op nationaal niveau spreekt men dan van een regeringscoalitie.
Liberalen streven naar een samenleving waarin burgers grote vrijheden genieten, zoals de burgerrechten die het individu beschermen en de macht van de staat en de kerk beperken. Ook streeft het liberalisme naar een vrije markt waarin de overheid zich terughoudend opstelt.