'Zelfregie en zelfredzaamheid zijn twee verschillende begrippen', legt ze uit. 'Zelfregie gaat over zelf beslissen over je eigen leven.Zelfredzaamheid gaat over zelf doen. Mijn onderzoek laat zien dat sommige cliënten tijdelijk of langer ondersteuning nodig hebben om de regie over hun leven weer te kunnen krijgen.
Eigen regie is: het vermogen om je eigen leven en noodzakelijke ondersteuning te regelen en het praktische vermogen om jezelf te redden in lichamelijk, sociaal en psychisch opzicht.
Bij zelfmanagement is het belangrijker om een stem te hebben over hoe de ondersteuning eruit ziet dan om alles zelf te doen. Een belangrijk verschil tussen zelfredzaamheid en zelfmanagement is dus de nadruk op eigen regie: zelf (mee) kunnen bepalen hoe de noodzakelijke zorg en ondersteuning eruit ziet.
Letterlijk betekent zelfredzaamheid: jezelf kunnen redden. Zelfredzaamheid is het vermogen van mensen om zichzelf te redden op alle levensterreinen met zo min mogelijk professionele ondersteuning en zorg.
Eigen regie houdt in dat iedereen vanzelfsprekend de kans en de ruimte heeft om zelf beslissingen te nemen over de inrichting van het eigen leven, en daar waar ondersteuning nodig is, zelf, eventueel in overleg met naasten, beslist over het hoe, wie, wanneer en waar.
Creëer ruimte in je bedrijf om je medewerkers in staat te stellen om eigen regie te nemen. Kort gezegd: zorg dat het mogelijk is. Denk niet alleen aan het beschikbaar stellen van tijd, middelen en geld. Organiseer het werk ook zo dat mensen daadwerkelijk eigen keuzes kunnen maken en ruimte hebben om te leren.
Het concept eigen regie is belangrijk. Uit onderzoek blijkt dat ervaren eigen regie ouderen beter in staat stelt om met tegenslagen om te gaan, en het vermindert stress en bevordert het welbevinden*. Het zelf kunnen voeren van de regie is cruciaal voor de duurzame vergroting van kwaliteit van leven van mensen.
Eigen regie en autonomie zijn verwant. Beiden verwijzen naar het vermogen om zelf sturing te geven aan het leven. De aandacht voor eigen regie past binnen onze tijd: er is veel aandacht voor vrijheid van keuzes en een eigen leefstijl.
Er zijn grofweg drie manieren om aan de zelfredzaamheid van een cliënt te werken. De motivatie van de cliënt versterken, de cliënt weer leren dingen zelf te doen (een stoma verzorgen, dingen zelf regelen) of de omgeving aanpassen (inzet van hulpmiddelen, aanpassen van de woning).
Zelfredzaamheid = het individuele vermogen om handelingen die mensen in het gewone leven verrichten, zelfstandig te kunnen doen. Samenredzaamheid =het collectieve vermogen om handelingen te kunnen doen, die mensen in het gewone leven zonder professionele inmenging verrichten.
Het 5A model is ontworpen om zorgverleners te helpen om structuur te geven aan zelfmanagementondersteuning (CBO, 2014). In het 5A model gaat het over: Achterhalen, Adviseren, Afspreken, Assisteren en Arrangeren (zie figuur 1). (levering van) zorg zijn vastgelegd.
Doel van zelfredzaamheid
Cliënten zelf meer regie/invloed krijgen/blijven hebben over hun eigen leven; • Het welzijn en de kwaliteit van het leven van cliënten wordt vergroot; • Cliënten zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen; • Cliënten hun eigenwaarde (terug)krijgen; • Cliënten meer zelfvertrouwen krijgen.
Lees Jakobus 1:23-27 eens. Een van de vijf gedeelten in de Bijbel waarin het over een spiegel gaat: 'Als je wel naar Gods woorden luistert, maar niet doet wat hij van je vraagt, dan ben je erg dom. Dan lijk je op iemand die zichzelf in een spiegel bekijkt, en daarna meteen vergeet hoe hij eruitziet.
Door het versterken van de eigen kracht op deze twee vlakken houden jeugdigen, ouders of gezinnen meer grip op hun leven wat zorgt voor het zelfstandig kunnen oplossen van (lichte) problemen en het kunnen voorkomen van problemen in de toekomst (Denktank Transformatie Jeugdstelsel, 2014; Van Yperen, z.d.; Hoek, 2010).
Zelfredzaamheid staat op de horizontale as en zelfregie op de verticale as. Mensen die zelfredzaam zijn én zelf de regie hebben worden getypeerd als de 'onafhankelijken'. Mensen die hulpafhankelijk zijn, maar wel de regie hebben, worden getypeerd als de 'organisatoren'.
Kan zonder veel knoeien alleen eten (met af en toe hulp); Zichzelf aan en uitkleden en zelf de jas aantrekken, heeft nog wel hulp nodig bij knopen, ritsen, veters en strakke kleding; Droogt de eigen handen af; Kan zelf drinken halen, de kraan open en dicht doen.
Het is een begrip dat veel gebruikt wordt in de zorg, maar minstens zo vaak niet wordt begrepen. Een ander woord daarvoor is zelfmanagement. Zelfondersteuning, zelfzorg of zelfredzaamheid zijn weer andere begrippen met een andere betekenis. Met eigen regie wil je over je eigen leven kunnen beslissen.
Regievoeren is de doelgerichte beïnvloeding van een samenwerking. Als regisseur ben je verantwoordelijk voor het functioneren van de samenwerking, maar tegelijkertijd ga je er niet over.
Autonoom zijn is een vorm van onafhankelijkheid, zelfstandig te werk gaan en eigen keuzes maken. In werkverband houdt het in dat je geen leiding of sturing nodig hebt van bovenaf en dus zelfstandig projecten oppakt en realiseert. Je denkt na over je werk en voert het ook op die manier uit.
realisatie. als synoniem van een ander trefwoord: realisatie (zn) : productie, regie.
Dementie is meer dan vergeetachtigheid. Vaak spelen er ook gedrags- en stemmingsveranderingen, zoals lusteloosheid, onrustig en geprikkeld gedrag. Goed omgaan met dergelijke gevolgen van de ziekte in het dagelijks leven, wordt vaak aangeduid met 'zelfmanagement'.