Het Charles Bonnet Syndroom is een aandoening waarbij verstandelijk gezonde mensen dingen zien die er in werkelijkheid niet zijn (hallucinaties). Het is geen psychische stoornis. Het is een afwijking in de waarneming. Dit syndroom komt met name voor bij mensen die op latere leeftijd slechtziend of blind zijn geworden.
De zwitserse filosoof Charles Bonnet schreef in 1760 voor het eerst over dit verschijnsel dat hij ontdekte bij zijn slechtziende grootvader. Dit syndroom is naar hem vernoemd. De kans op dit syndroom is groter naarmate de leeftijd toeneemt (m.n. > 65 jaar) en de visus (het gezichtsvermogen) slechter is (m.n. < 30%).
Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen). Op deze pagina lees je alles over de symptomen, diagnose en behandeling.
Hoe ontstaat hallucineren? Het is niet precies bekend hoe hallucinaties worden veroorzaakt. Men vermoedt dat er een proces is waarbij teveel emotionele betekenis wordt toegekend aan de eigen interne spraak en visualisatie, zodanig dat die iets 'externs' krijgen, en worden waargenomen als 'van buiten'.
Hallucineren betekent dat je naaste dingen ziet, voelt, hoort of ruikt die er niet zijn. Dat kunnen prachtige beelden of kleuren zijn, maar ook heel angstige monsters.
De meeste mensen ervaren enkele keren in hun leven een hypnagoge hallucinatie, maar zijn zich daar vaak niet eens van bewust. Wanneer sprake is van veel stress komt het verschijnsel vaker voor en is de ervaring intenser.
Atypische antipsychotica, ook wel antipsychotische middelen genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid dopamine en serotonine, natuurlijk voorkomende stoffen. Hierdoor nemen wanen, hallucinaties en hevige onrust af. Voorbeelden zijn cariprazine, clozapine, olanzapine, quetiapine, risperidon en sulpiride.
Hallucineren wordt pas een probleem wanneer je er angstig of somber van wordt. Meestal zijn de hallucinaties dan frequent en hebben ze een heftige inhoud. Soms kunnen hallucinaties leiden tot gevaarlijke situaties, bijvoorbeeld wanneer opdrachten worden uitgevoerd die de hallucinaties geven.
Na een paar dagen zonder slaap kunnen de hersenen allerlei gekke hallucinaties gaan vormen. Dit is een gevaarlijk effect van te lang wakker blijven. Onderzoek toont aan dat de eerste hallucinaties beginnen na 72 uur wakker blijven. Hallucinaties worden ervaren in verschillende vormen, hieronder volgen een paar.
Een psychose zonder medicatie kan binnen een week weg zijn of een jaar of langer aanhouden. Er is geen precies antwoord op te geven, behalve dat je ook zonder medicatie uit de psychose kan komen. Het is over het algemeen niet zinvol om iemand te proberen overtuigen dat anderen zijn ideeën niet hebben.
Uit de resultaten komt naar voren dat schizofrenie geassocieerd blijkt met een kortere levensverwachting: mannen bereiken een voorspelde leeftijd van gemiddeld 59,9 jaar, terwijl dat bij vrouwen 67,6 jaar is. De metabole ontregeling wordt, zoals gezegd, als belangrijke oorzaak gezien van de kortere levensverwachting.
Veelvoorkomende symptomen van schizofrenie zijn wanen, hallucinaties en denkstoornissen, verstoring van aandacht, gebrek aan emoties, en geheugenstoornissen. Daarnaast komt ook depressie veel voor en is het risico op zelfdoding zo'n 10%.
Deze externe factoren zijn bijvoorbeeld: leven onder stress of ingrijpende gebeurtenissen (zoals een groot verlies). Wanen kunnen ook worden veroorzaakt door drugs of bijvoorbeeld een lichamelijke aandoening als dementie. Deze oorzaken moeten we eerst uitsluiten voordat we kunnen spreken van een waanstoornis.
Om te voorkomen dat er meteen na een hallucinatie weer een nieuwe ontstaat, is het goed om eerst een tijdje wakker te blijven en bijvoorbeeld even rond te lopen. Diederik hallucineert ook in zijn slaap.
De medische term voor stemmen horen is 'auditieve hallucinaties'. De inhoud van de stemmen kan erg negatief zijn, wat mensen bang en onzeker kan maken. Vaak gaat stemmen horen gepaard met andere klachten, zoals achterdocht, somberheid en een laag zelfgevoel. Ook verlopen sociale contacten soms moeilijker.
Iemand met een psychose ervaart vaak veel verwarring en innerlijke onrust, communiceer daarom duidelijk en ondubbelzinnig. Laat diegene in een psychose zijn of haar verhaal doen; stel niet te veel vragen maar luister vooral. Ga wandelen als dat prettig wordt gevonden, liefst in een natuurlijke omgeving.
Veel mensen kunnen zich haarfijn herinneren wat er zich tijdens een psychose afspeelde. Mensen komen tijdens een psychose voor buitenstaanders vaak wel verward over, maar er is meestal niks mis met het bewustzijn en het geheugen. Zaken worden dus vaak zeer goed herinnerd.
Een delier ontstaat als het de hersenen niet meer lukt om alle prikkels, die van binnen en buiten het lichaam de hersenen binnenkomen, samen te voegen tot één verhaal. Ze kunnen niet meer van alle informatie een logisch beeld van de werkelijkheid maken. Een delier komt meestal voor bij mensen die al ziek zijn.
Het verloop van Lewy body dementie is minder duidelijk te schetsen. De ziekte is nog niet zo lang bekend, en de ziekteverschijnselen lijken gedeeltelijk op die van alzheimer en de ziekte van Parkinson. De achteruitgang bij Lewy body dementie gaat meestal sneller dan bij alzheimer.
Hallucinaties kunnen op alle zintuigen betrekking hebben. Bij visuele hallucinaties ziet men beelden die in het geheel niet aanwezig zijn. Wanneer men 'slechts' vervormingen ziet in de realiteit, zoals kleuren die veranderen, beelden die bol of hol worden, voorwerpen die gaan golven is er sprake van visuele illusies.
2.1 Wat is een psychose
Bij psychose is sprake van een veranderde beleving van de werkelijkheid die waarnemen, denken en emoties beïnvloedt. De belangrijkste symptomen zijn wanen, hallucinaties, problemen met samenhangend spreken, gedesorganiseerd gedrag en motivatieproblemen.
Meestal ontstaat een psychose door een directe aanleiding met veel stress, angst of andere emoties. Op zo'n moment ontstaat er ineens een verergering van symptomen. Een jongedame is net op zichzelf gaan wonen in een grote stad. In het begin trok ze er veel op uit.
Dingen die je ziet komen via je ogen je hersenen binnen. Je hersenen maken hier beelden van en proberen de beelden te begrijpen. Meestal gaat dit goed, maar soms nemen je hersenen een loopje met je. Je kan dan dingen zien die iemand anders niet ziet.