Een decibel, afgekort als dB(A), is een maateenheid om aan te geven hoe hard een geluid is. Mensen kunnen geluiden horen tussen de 0 decibel en de 140 decibel.
De pijngrens van geluid ligt voor mensen rond de 120-130 dB. Deze geluidsniveaus zijn zo hoog dat je bij blootstelling direct gehoorschade kunt oplopen. Het hardste geluid ooit gemeten is de Tunguska meteoor, die in 1908 met een geluidsniveau van maar liefst 300-315 dB in Rusland terechtkwam!
Hoe meer luchtdruk verplaatst wordt, hoe harder het geluid wordt. Dit wordt uitgedrukt in decibel (dB). Het hardste geluid is 194 decibel, dan worden alle luchtmoleculen samengedrukt.
Wanneer zijn geluiden schadelijk voor je gehoor? Geluiden vanaf 80 decibel kunnen schadelijk zijn, denk bijvoorbeeld aan een drukke weg met auto's of drukke kroeg. Geluiden van 120 decibel, zoals zwaar onweer of het afvuren van een geweer, kunnen je gehoor direct beschadigen.
De achtergrondwaarde in het buitengebied bedraagt 33 à 34 decibel (dB). Het vliegtuig maakte op 1800 meter hoogte 58 dB geluid en 55 op 2700 meter.Waar het toestel steeg van 1800 naar 2700 meter nam het geluidsniveau toe tot 68 dB.
Fluisteren bereikt ongeveer 30 dB en een normaal gesprek ligt ongeveer op 60 dB. Een luidkeels huilende baby slaagt erin om het aantal decibel van een motorfiets te behalen: ongeveer 80 dB.
Een richtlijn geeft zoals de naam het zegt een richting en is dus niet wettelijk verplicht. In Europa is er een consensus dat nachtlawaai (Lnight) best onder 55 dB blijft en dat de gemiddelde waarde over een jaar (Lden) ongeveer 50dB bedraagt, zodat de bevolking wordt beschermd tegen ernstige gezondheidseffecten.
Zo is het geluid van een deurbel 80 decibel en produceert een overvliegende straaljager 130 decibel, van korte duur maar behoorlijk irritant.
Uit de geluidsmetingen blijkt dat in alle gemeten ambulances wordt voldaan aan de geluidsgrenswaarde van 80 dB(A). De hoogste geluidsniveaus worden gemeten bij de hogere rijsnelheden, en zijn dus niet altijd een gevolg van het geluid van de sirene.
Vuurwerkknallen halen met gemak meer dan 120 decibel. Legaal vuurwerk mag in Nederland zelfs maximaal 156 decibel produceren en knallen van illegaal vuurwerk kunnen zelfs oplopen tot 170 decibel. Geluiden vanaf 80 decibel kunnen schadelijk zijn en geluiden van 120 decibel kunnen direct je gehoor beschadigen.
Frequentieafhankelijkheid. De gehoordrempel is sterk afhankelijk van de frequentie van het geluid en vertoont bij personen zonder gehoorschade of presbyacusis een minimum tussen 1000 Hz en 5000 Hz. Rond een frequentie van 4000 Hz horen mensen het beste. De gehoordrempel bedraagt daar ongeveer −5 dB.
Het meest irritante geluid ter wereld is terug: een neefje. Ook bekend als steekmug of zoals Herman Sandman.
,,Normale, goed verstaanbare spraak, is ongeveer 60 of 70 decibel luid'', zegt Bart Vinck, docent Audiologie van de Universiteit Gent. Maar niet alle mensen praten even luid: sommige mensen fluisteren (40 tot 60 decibel), andere hebben de gewoonte veel te roepen (tot 90 decibel).
Extreem luid en schadelijk zijn harde klappen of vuurwerk onmiddellijk in de buurt van het oor: deze bereiken waarden van max. 180 dB.
Tijdens het televisiekijken aan een normaal volume (70 decibel) wordt deze grens dus niet overschreden, maar een voorbijrijdende vrachtwagen (90 decibel) of de toeter van een wagen (110 decibel) zitten hier al aanzienlijk boven.
Tussen 1980 en 2016 is het toegestane rijdend geluidsniveau van nieuwe auto's al van 84 decibel naar 72 decibel gedaald. Vanaf dit jaar (per 1 september 2020) gaat de algemene limiet omlaag naar 70 decibel. In 2024 mogen nieuw geproduceerde auto's zelfs niet meer dan 68 decibel maken.
50 dB klinkt als een rustige woonwijk. 65 dB klinkt als een klein vliegtuig dat opstijgt op 6,5 kilometer van de start en 750 m hoog. 80 dB klinkt als een drukke verkeersweg op 10 meter afstand. Het geluid van een vrachtwagen op 7,5 meter afstand komt overeen met zo'n 90 dB.
"Decibel X" is een van de weinige geluidsmeter-apps op de markt die zeer betrouwbare, voorgekalibreerde metingen uitvoert en frequentiegewichten ondersteunt: ITU-R 468, A en C. Hij maakt van uw telefoon een professionele geluidsmeter, die precies het geluidsdrukniveau (SPL) om u heen meet.
Het geluidsniveau bij het boren is afhankelijk van de steensoort en het type apparaat. Voor elektrische handboormachines zijn waarden gemeten tussen 85 en 100 dB(A) en voor slagboormachines 100 tot 115 dB(A). Bij pneumatische handboormachines ligt het geluidsniveau tussen 100 en 124 dB(A).
Gehoorschade ontstaat doordat de trilharen in je oor beschadigd raken. Vanaf 80 decibel kan geluid schadelijk zijn. De trilharen raken overbelast en gaan kapot. Dat kan in één keer gebeuren als het geluid erg hard is.
De goedkope modellen produceren doorgaans tussen de 40 en 65 decibel (dB) op een gemiddelde afstand van ongeveer 1 meter. Sommige vooral duurdere modellen komen echter wat betreft de geluidsproductie dicht bij een split systeem. Zo zijn er al monoblock airco's die tussen de 26 en 44 dB produceren.
Het vuurwerk dat in Nederland verkocht wordt mag maximaal 120 decibel produceren, gemeten op 8 meter afstand. Van dichtbij kan dit oplopen tot de pijngrens (vanaf 135 dB). Een legale Chinese rol met vele knallen van 120 decibel en een eindbom leidt bij veel mensen die te dichtbij staan tot blijvende gehoorschade.