De Eerste Wereldoorlog, ook de Grote Oorlog genoemd, was een wereldoorlog die in Europa begon op 28 juli 1914 en tot 11 november 1918 duurde. Elf november bleef bekend als Wapenstilstandsdag.
In 1918 bleek dat de Centralen de oorlog nooit gingen winnen. In Duitsland breken er door onrust en oorlogsmoeheid revoluties uit, waarna de Republiek van Weimar werd uitgeroepen en de Duitse keizer naar Nederland vluchtte. De nieuwe regering wil een vredesakkoord en een wapenstilstand volgt, op 11 november 1918.
In 1918 kwam er een einde aan de Eerste Wereldoorlog doordat Frankrijk en Brittannië versterking kregen van de Verenigde Staten (Amerika). Frankrijk en Brittannië kregen er daardoor zoveel soldaten bij, dat Duitsland in november 1918 om een wapenstilstand vroeg.
De oorlog komt officieel ten einde wanneer de Duitse regering op 11 november 1918 de wapenstilstand tekent. De geallieerden hebben gewonnen.
Op 28 juni 1919, precies honderd jaar geleden, werd in Versailles het verdrag ondertekend dat definitief een einde maakte aan de Eerste Wereldoorlog. Het vredesverdrag zou de kaart van Europa hertekenen.
Zoals gezegd was Duitsland al in het vredesverdrag van Versailles aangewezen als schuldige van de oorlog, maar die schuldverklaring was vooral ingegeven door de wens van de overwinnende landen (in de eerste plaats Frankrijk) om herstelbetalingen en grondgebied van Duitsland te eisen.
Op 28 juni 1914 wordt de Oostenrijkse troonopvolger aartshertog Franz-Ferdinand in de Bosnische hoofdstad Sarajevo vermoord door een Servische nationalist. Na een ultimatum verklaart Oostenrijk Servië de oorlog.
Duitsland had volgens de overwinnaars de Alleinschuld aan de oorlog. Het werd veroordeeld tot het betalen van torenhoge herstelbetalingen en raakte een zevende deel van het Duitse grondgebied kwijt. Het vredesverdrag van Versailles van 1919 werd in Duitsland als zeer onrechtvaardig ervaren.
Herdenkingsklaprozen zijn een symbool van respect en herinnering voor de mensen die tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn omgekomen. Deze betekenis van de klaproos kwam tot stand doordat de klaproos, sterk maar teer, veel voorkwam in het landschap aan het westfront tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Een oorlog is altijd verschrikkelijk, maar het dodenaantal per oorlog loopt uiteen. Zo vielen er tijdens de Tweede Wereldoorlog 60 tot 72 miljoen doden, een absurd aantal. In een andere oorlog werd juist geen schot gelost. Een lijst met de 7 gruwelijkste oorlogen, met WO II bovenaan de lijst.
Achtergrond. Dat Nederland zich in augustus 1914 neutraal verklaarde was begrijpelijk. Net zoals België was het een klein land dat grootmachten als Duitsland, Engeland en Frankrijk als 'buurlanden' had. De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan.
In Sarajevo vermoorden Servische nationalisten de Oostenrijkse troonopvolger Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie. Tijdens een bezoek aan de stad lost de Bosnisch-Servische Gavrilo Princip twee dodelijke schoten op het echtpaar. Gavrilo Princip wordt gearresteerd. Sarajevo, 28 juni 1914.
Meer dan 9 miljoen militairen en naar schatting 8 miljoen burgers verloren het leven. Deze week worden de slachtoffers van 'De Grote Oorlog' herdacht. De gestorven burgers voelen als zinloze doden, maar de meningen over de gestorven militairen verschillen.
De Eerste Wereldoorlog is de eerste grote oorlog waar wereldwijd miljoenen soldaten en burgers bij betrokken raken. In dit conflict staan de 'centralen' (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk) tegenover de 'geallieerden' (Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland).
De Weimarrepubliek. Nét voor de wapenstilstand – die op 11 november 1918 werd getekend – werd de Weimarrepubliek uitgeroepen. Hiermee werd het Duitse keizerrijk afgezet. De nieuwe republiek zou geleid worden door een sociaaldemocratische regering, in de vorm van een parlementaire democratie.
De zwaarst getroffen landen na de Eerste Wereldoorlog waren Frankrijk en België. Volgens het Verdrag van Versailles moesten deze twee landen herstelbetalingen krijgen van Duitsland. Er werd hiervoor een speciale commissie op gericht, die de schade zou bepalen.
Duitsland moest gebieden afstaan aan andere landen, bijvoorbeeld Elzas Lotharingen werd teruggegeven aan Frankrijk en ook werd er grondgebied afgestaan aan Polen, Litouwen, België en Tsjecho-Slowakije. Duitsland moest alle soldaten terugtrekken uit het Rijnland.
Op 9 november 1918 kwamen de Franse maarschalk Ferdinand Foch en de Duitse politicus Matthias Erzberger in een treinwagon in een bos in het Franse Compiègne bij elkaar om te onderhandelen over een einde aan de Eerste Wereldoorlog. Beide mannen realiseerden zich dat Duitsland er zeer slecht voorstond.
Aan het oostfront waren de Duitsers succesvoller dan aan het westfront. De Russische Revolutie van 1917 en de daaropvolgende staatsgreep van de bolsjewieken leidden ertoe dat Rusland zijn krijgsinspanningen staakte. In 1918 werd met de Russen een afzonderlijke vrede gesloten: de Vrede van Brest-Litovsk.
Op 6 april 1917 raakten de Amerikanen bij de oorlog betrokken. In 1915 bracht een Duitse onderzeeër het Amerikaanse passagiersschip Lusitania tot zinken. Bijna 1200 opvarenden kwamen om het leven. Dit leidde bijna tot een oorlogsverklaring van de Verenigde Staten.
De Derde Wereldoorlog is een hypothetische oorlog op een wereldwijde schaal. De term is sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog in gebruik. De Derde Wereldoorlog is in de context van onder andere de Koude Oorlog en de War on Terror gebruikt.
Het Parijs-Geschut (Duits:Paris-Geschütz) was een Duits langeafstandkanon waarmee in de Eerste Wereldoorlog Parijs beschoten werd (van maart tot augustus 1918).
Waarom breekt WO I uit? Er zijn honderden redenen voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914, maar de meeste komen erop neer dat de Europese grootmachten en hun leiders bang zijn voor elkaar. Het Duitse Keizerrijk is een nieuw, groot, machtig land en Frankrijk en Groot-Brittannië zien dat als een bedreiging.