Bij grensoverschrijdend gedrag brengt iemand een ander schade toe op fysiek, mentaal of emotioneel vlak. Dit uit zich bijvoorbeeld in seksuele intimidatie of zelfs seksueel misbruik, pesterijen, discriminatie of agressie.
Bij seksuele intimidatie gaat het om opmerkingen, gebaren en handelingen die seksueel getint zijn en die werknemers als ongewenst ervaren. Het kan gaan om verbaal en non-verbaal gedrag en om fysiek contact.
Ongewenst gedrag is gedrag dat als bedreigend, vernederend of intimiderend wordt ervaren. Het kan zich uiten in de vorm van seksuele intimidatie, discriminatie, pesten, agressie en geweld. Een werkgever dient beleid te voeren om ongewenst gedrag tegen te gaan.
Hij kan een formele klacht indienen bij de bevoegde preventieadviseur (eventueel via de vertrouwenspersoon). Een externe gerechtelijke procedure. Hij kan zijn klacht neerleggen bij de inspectiediensten van toezicht op het welzijn op het werk, bij de arbeidsrechtbank of - voor criminele feiten - bij de strafrechtbank.
Wat zijn de gevolgen? Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan negatieve gevolgen hebben voor de lichamelijke en mentale gezondheid. Lichamelijke gevolgen zijn lichamelijk letsel, een zwangerschap of een soa. Mentale gevolgen zijn depressieve klachten, angsten, schuld en schaamte, relatieproblemen en isolement.
Bij grensoverschrijdend gedrag brengt iemand een ander schade toe op fysiek, mentaal of emotioneel vlak. Dit uit zich bijvoorbeeld in seksuele intimidatie of zelfs seksueel misbruik, pesterijen, discriminatie of agressie. Grensoverschrijdend gedrag kan overal voorkomen, dus ook binnen organisaties en bedrijven.
Dit kan zich uiten als fysieke of verbale (belediging, scheldwoorden, kwetsende uitingen,…) agressie; - maar ook: iemands werk saboteren; iemand doen falen; de eer opstrijken voor het werk van een collega; weigeren om naar het standpunt van een ander te luisteren; roddelen en kwaadspreken.
Er is sprake van pesten indien één of meerdere collega's of leidinggevenden herhaaldelijk intimiderend, kleinerend of ander ongewenst gedrag vertonen tegenover u. Belangrijk is hierbij dat het gedrag zich herhaald in de tijd. Een eenmalige gedraging kan niet gezien worden als pesten.
Voor u als werkgever is het daarom belangrijk dat u open staat voor elke melding, niet te snel conclusies trekt en elke melding laat onderzoeken. Uw medewerkers moeten het vertrouwen hebben dat hun melding binnenskamers blijft en dat de juiste stappen worden genomen om de intimidatie te stoppen.
Pestgedrag als roddelen of buitensluiten is dus niet strafbaar volgens de wet, maar zou wel afgestraft moeten worden door je werkgever. Een collega of leidinggevende die pest, kan dan geschorst of ontslagen worden.
Intimidatie is een andere vorm van manipulatie. Daarbij probeert iemand je gedrag te beïnvloeden door je doelbewust af te schrikken, voor schut te zetten, bang te maken, in verwarring of verlegenheid te brengen of te verlammen.
Voorbeeld van een gedragscode Niemand twijfelt aan de vakkennis van professionals. Vakbekwaamheid staat buiten kijf. Klantgerichtheid niet! Daar moet in elke organisatie voortdurend aan gewerkt worden.
Er is sprake van 'ongewenste omgangsvormen' als u wordt benaderd op een manier die niet hoort bij een gewone collegiale relatie. Denk aan: agressie, bedreiging, discriminatie, geweld en seksuele intimidatie. Ook roddelen, pesten en het verspreiden van geruchten zijn ongewenste omgangsvormen.
Woorden (verbale intimidatie): Denk hier aan seksueel getinte opmerkingen, grappen, intieme vragen stellen of toespelingen; Gebaren, gezichtsuitdrukking (non-verbaal): Bijvoorbeeld staren, seksueel gerichte gebaren, of het tonen van seksueel getinte of pornografische afbeeldingen (ook via mail, WhatsApp of sms);
Verbaal en non-verbaal geweld zoals uitschelden, vernederen, lastigvallen, verdenkingen verspreiden, uitdagen. Dit kan ook per sms, weblog, e-mail of brief. Serieus bedreigen: dreigen met woorden, dieren, voorwerpen of wapens, dreigen naar familie te gaan, stelselmatig hinderen of volgen.
Wat is seksueel grensoverschrijdend gedrag? Bij seksueel grensoverschrijdend gedrag gaat het om gedrag of toenaderingen die seksueel van aard zijn en de grenzen van het slachtoffer overschrijden. Dit kan al dan niet fysiek zijn (De Haas, 2012).
Morele pesterijen manifesteren zich in eenzijdige gedragingen, woorden, intimidatie, handelingen, gebaren en (cyber)berichten met volgende effecten (doelbewust of niet!): de persoonlijkheid, waardigheid of de fysieke of psychische integriteit van een persoon worden ondermijnd. iemands job komt in gevaar.
Pesten is vernederend, vijandig of intimiderend gedrag naar dezelfde persoon of groep. Als slachtoffer kun je je niet goed verweren. En de pesters hebben vaak meer macht dan het slachtoffer. Het gedrag herhaalt zich en houdt langere tijd aan.
Wie als kind is gepest, kan de gevolgen pesten op latere leeftijd vaak nog voelen. Als een van de gevolgen pesten een trauma is, kan het je leven nog lange tijd kleuren. Een van de gevolgen pesten is een laag zelfbeeld. Je kunt je soms zo waardeloos voelen dat je niet meer wilt leven.
De wetenschappers concludeerden dat pesters op de werkvloer het beste omschreven kunnen worden als iemand die zich zelfverzekerd voordoet om onzekerheid te maskeren en als iemand die zich in de buurt van leidinggevenden en collega's charmant gedraagt, maar tegenovergesteld gedrag vertoont in gezelschap van alleen het ...
Wordt u gepest door uw manager, dan is het verstandig om naar de afdeling HR te stappen of naar de direct leidinggevende van uw manager. Komt u er helemaal niet uit binnen de organisatie en gaat het pesten op het werk door, dan kan een jurist de oplossing bieden.
Grensoverschrijdend gedrag ontstaat vaak door een machtsverschil, waarbij één van beide partijen geen weerstand kan bieden. Bij grensoverschrijdend gedrag gaat het altijd over hoe iets ervaren wordt. Mensen verschillen namelijk in hun normen en waarden en de daarbij behorende grenzen.
Alcohol, drugs en groepsdruk kunnen een rol spelen bij seksueel grensoverschrijdend gedrag. Drugs en alcohol zorgen ervoor dat grenzen nog onduidelijker worden. Zowel het herkennen van grenzen bij een ander, als het aangeven van je grenzen wordt moeilijker. Ditzelfde geldt voor groepsdruk.
“Grensoverschrijdend gedrag komt nog steeds overal en veel te vaak voor. Niet alleen op het werk, maar bijvoorbeeld ook thuis, in cafés, bij de sportvereniging, op school en op straat.