Maar let op: gebruik je geen teiltje en was je af onder een lopende kraan? Of heb je een elektrische 'close-in' boiler? Dan levert handmatig afwassen niet zo veel op. Maar over het algemeen verbruikt de vaatwasser op jaarbasis 2 tot 3 keer zoveel als de handafwas in een teiltje.
Zo goedkoop mogelijk afwassen doe je zo
Voor- of naspoelen doe je met koud of lauwwarm water in een teiltje, dus niet onder stromend water. Gebruik voor het voorspoelen alleen heet water als de vaat echt vuil is, adviseert Milieucentraal.
Afwasmachine
Als je hem tien jaar lang élke dag een keer gebruikt kost dat je al zo'n 19 cent per wasbeurt. Volgens expert verbruikt een afwasmachine van klasse C zo'n 0,57 kWh per keer, omgerekend 51,1 eurocent volgens de huidige gemiddelde tarieven in oktober 2022.
Een handwas kost—als je de kraan niet laat stromen—zo'n 8 liter per vaatwasbeurt. Een vaatwasser gebruikt vaak meer afwasmiddel dan nodig. Bovendien is vaatwasmiddel vaak vervuilender dan normaal afwasmiddel.
Wanneer je het eco programma op een vaatwasser draait, bespaar je energie. Dit programma gebruikt namelijk minder water en stroom. Het nadeel van een eco programma is de tijdsduur. Waar een gemiddeld vaatwasprogramma na 1,5 uur klaar is, is het apparaat bij het eco programma tussen 3 en 4 uur bezig.
Zet je dagelijks je vaatwasser aan? Dan kun je jaarlijks twintig euro besparen als je voor de ecostand kiest in plaats van het standaardprogramma. Voor je vaatwasser geldt hetzelfde als voor je wasmachine. Namelijk dat je op een lagere temperatuur met minder water wast.
Het energielabel is gebaseerd op het eco-programma. Op wasmachines van na maart 2021 is dit programma te herkennen aan de naam 'eco 40-60'. Met het eco-programma verbruikt een wasje een kwart minder stroom dan op een normaal katoenprogramma bij dezelfde temperatuur. Het loont dus om het eco-programma te gebruiken.
Steeds meer mensen hebben een vaatwasser. Dit apparaat bespaart je vaak tijd en gedoe. Gemiddeld gebruikt een vaatwasser 1 á 1.5 liter water per keer minder dan afwassen met de hand. Wel is met de hand afwassen in de meeste gevallen beter voor het milieu.
“De meest gemaakte fout tijdens het schoonmaken is het dweilen met warm water”, vertelt Anoesjka Imambaks, eigenaresse van huishoudservice 'Maid at Home'. Waarom? Eigenlijk is het heel simpel. “Wanneer het water warm is, verdampt het sneller en blijven de zeepresten van het schoonmaakmiddel achter op de vloer.
Afwassen met koud water
Geen probleem. Afwassen met koud water is ook een optie. Hierbij is het extra belangrijk om de vuile vaat eerst goed voor te spoelen, zodat je het ergste vuil vast verwijdert. Het is verstandig om afwasmiddel te gebruiken dat speciaal is samengesteld voor koud water.
Wat verbruikt het meest? In principe verbruikt alles wat constant aan staat, zoals een vijverpomp of diepvries, consistent het meest. Elektrische wagens, een jacuzzi, zwembad, sauna en alles wat verwarmt en/of verkoelt, behoren ook tot de grote verbruikers.
Bij een condensdroger of droger met luchtafvoer zijn de kosten per droogbeurt ongeveer € 1,95. Het drogen van een was met een wasdroger is duurder dan een wasbeurt.
Een gemiddelde vaatwasbeurt kost je zo'n €0,25. Dit lijkt misschien niet veel, maar in de meeste huishoudens draait de wasmachine toch wel gauw elke dag, vooral bij de grotere gezinnen. Dit is bij elkaar toch al snel €1,75 per week en dus zo'n €7,50 per maand.
Afwassen met de hand
Als je alle vaat in de afwasmachine stopt, verbruik je per jaar ongeveer 2 keer zoveel energie als wanneer je de afwas in een teiltje met de hand doet. De milieubelasting van afwassen zit voornamelijk in het opwarmen van het water. Daarvoor is gas of elektriciteit nodig.
Afwassen: Zand, water en loog lieten pannen glimmen
Veel keukengerei, zoals bestek, werd alleen afgeveegd met brood of stro. En pannen waarin het eten was aangebrand, werden geschuurd met zand.
Dweil je de vloer met warm water, dan verdampt dat water en zie je al gauw de resten van je schoonmaakmiddel.Je vloer wordt plakkerig en streperig.
“Wanneer het water warm is verdampt het sneller en blijven zeepresten van het schoonmaakmiddel achter op de vloer. Deze resten zorgen ervoor dat er strepen komen en de vloer gaat plakken. Beter is het om koud water te gebruiken met daarin een klein beetje reiniger.”
Als je groene zeep of wasverzachter hebt gebruikt, dan is er een grote kans dat de vloer plakt na het dweilen. Deze schoonmaakmiddelen brengen namelijk een vettig laagje aan op de vloer dat de vloer plakkerig doet aanvoelen. Het kan ook zijn dat je te veel schoonmaakmiddel gebruikt hebt.
Een vaatwasser verbruikt gemiddeld tussen 10 en 20 liter water en ongeveer 1 kWh elektriciteit per wasbeurt voor een toestel van klasse A, maar tussen 1,4 en 1,5 kWh voor een toestel van klasse C en D. Dat is de helft meer!
Vaatwasser: verbruikt 240 kilowattuur en kost €50,- per jaar. Wasmachine: verbruikt 130 kilowattuur en kost €30,- per jaar.
Een gemiddelde vaatwasser verbruikt tegenwoordig 13 liter water per vaatwasbeurt. Zeer zuinige apparaten en programma's redden het met 9 liter water. Verslinders en voornamelijk oude vaatwassers hebben 20 liter water per keer nodig.
Jazeker! Het eco-programma gebruikt maar liefst dertig procent minder energie. Per wasbeurt scheelt dat al snel zo'n €0,07, oftewel €7,- per 100 wasbeurten. En daarbij gebruiken de meeste eco-programma's veel minder water, soms wel tot tientallen liters per wasbeurt.
Vaak is 30 graden warm genoeg. Kies alleen voor 40 graden als de was flink vuil is. Een voorwas is niet nodig. Bad- en keukenhanddoeken, theedoeken, washandjes, beddengoed, sportsokken, wit ondergoed en babykleertjes: voor was die hygiënisch schoon moet worden, is 60 graden de beste temperatuur.
Als we naar de gemiddelde levensduur van wasmachines per merk kijken varieert de levensverwachting van 8 jaar tot 15 jaar. Na die periode is de machine vaak aan vervanging toe. Maar met een beetje geluk gaat een wasmachine wel 20 jaar mee. En met een beetje pech gaat de wasmachine juist eerder kapot.