Als kinderen genoeg basisvertrouwen hebben in hun ouders of andere opvoeders, zijn ze 'veilig gehecht'. Een veilige hechting is nodig voor een gezonde ontwikkeling. Kinderen die de juiste aandacht en zorg krijgen, voelen dat ze de moeite waard zijn en krijgen meer zelfvertrouwen.
Meestal wordt rond de 8/9 maanden de kritieke fase voor de hechting afgesloten en is het kind (hopelijk) veilig gehecht. Maar de hechting blijft natuurlijk nog wel toenemen.
Kenmerken van veilig gehechte kinderen zijn onder andere: vrolijkheid, spontaniteit, het aangaan van vriendschappen, kunnen omgaan met teleurstelling (veerkracht) en het hebben van innerlijke rust. Ook hebben ze meer zelfvertrouwen dan onveilig gehechte kinderen en ze voelen dat ze de moeite waard zijn.
Een veilige hechting gaat samen met het ontstaan van veerkracht bij kinderen. Veerkracht ontstaat vanaf de geboorte door de verwachtingen die een kind ontwikkelt over de beschikbaarheid van anderen (vertrouwen) en de persoonlijke effectiviteit (zelfvertrouwen).
Voor het ontstaan van een veilige gehechtheidsrelatie kunnen we drie basale 'voorwaarden' benoemen: sensitief reageren op het jonge kind, continuïteit in de aanwezigheid van de gehechtheidspersoon, en het vermogen van de ouder om te 'mentaliseren'.
De baby herkent zijn moeder aan haar geur, waarschijnlijk is deze herkenning er vanaf het begin omdat de baby zijn moeder in de baarmoeder al heeft geroken. Alle baby's worden aangetrokken door de geur van borsten.
Als hij zich niet lekker voelt, kromt hij zijn lijfje en trekt hij zijn beentjes op. Als hij blij is, kruipt hij ook in elkaar, maar dan van plezier. Je kunt plezier ook merken aan het gezicht en het geluid dat je baby maakt. Als hij ontspannen is, is zijn lichaam recht en zijn de handjes open.
Het belangrijkste wat een kind nodig heeft is liefde, aandacht en zorg. Om dit te kunnen bieden, moeten ouders zelf emotioneel stabiel zijn, zich veilig voelen en steun ervaren in hun leven.
Je baby alleen laten huilen kan negatieve invloed hebben op veilige hechting. Veilige hechting in in de eerste maanden van het leven vormt de basis voor een goede en gezonde geestelijke gezondheid in het volwassen leven. Stress kan negatieve invloed hebben op de hechting tussen ouder en kind.
Een hechtingsprobleem herkennen
Het kan zijn dat een kind het liefst contact en nabijheid van andere mensen vermijdt, of juist veel toenadering zoekt. Een kind met dit gedrag laat zien dat het weinig vertrouwen in zichzelf en in anderen heeft. Laat je kind moeilijk gedrag zien? Reageert het snel boos en agressief?
Hechtingsproblemen kunnen ontstaan bij kinderen die een traumatische ervaring hebben gehad. Daarnaast hebben sommige kinderen een hoger risico, bijvoorbeeld adoptiekinderen, pleegkinderen, kinderen met een lichamelijke stoornis, huilbaby's of kinderen die lang in het ziekenhuis hebben gelegen.
Je baby voelt het als jij ontspannen bent. Hij voelt zich dan ook beter. Als je moe bent of verdrietig, reageert je kind daar ook op. Zo leert je baby om te gaan met gevoelens.
Wees niet verbaasd als je baby niet ongestoord slaapt 's nachts, en allerlei bewegingen maakt met de armen en benen. Geen zorgen. Deze schokkerige bewegingen maken deel uit van de normale ontwikkeling van je baby.
Drie tot zes maanden.
Oké, niet vaak en niet lang maar toch. Je zal ook aan je kindje zien dat ze anders is, meer wakker lijkt te zijn en interesse heeft in de omgeving.
Een kind met een reactieve hechtingsstoornis is bijvoorbeeld geremd of emotioneel teruggetrokken naar zijn of haar ouders of verzorgers. Ze zoeken ook zelden troost bij iemand. Als ze die troost aangeboden krijgen, zal een kind met een reactieve hechtingsstoornis daar ook niet snel op reageren.
Aan het einde van het vierde levensjaar is het proces van hechting grotendeels afgerond. Als het goed is, is je kind tegen die tijd veilig gehecht. Dat geldt voor ongeveer 70 procent van alle kinderen.
Herstel van een onveilige gehechtheid is dus zeker mogelijk. Als het pleegkind dan keer op keer merkt dat hij steun en troost krijgt als hij bang, verdrietig of ongerust is, gaat hij er geleidelijk aan op vertrouwen dat de pleeg- of gezinshuisouder er zal zijn als hij hulp nodig heeft.
Bij een angstig persoon moet het voor de partner duidelijk zijn wanneer ze nodig zijn. Het is belangrijk dit te doen zonder de verantwoordelijkheid en schuld bij de ander te leggen – het is jouw behoefte, niet die van hen. Maar wees wel duidelijk wat begrip van hun kant voor jou betekent.
Hechting ontstaat door wederzijdse reacties tussen het kind en de ouders (verzorgers) en leidt tot een duurzame affectieve (emotioneel, liefdevolle) relatie. Dit hechten geeft een kind een veilig gevoel, een gevoel dat het kind weet dat er iemand is op wie ze kunnen terugvallen, iemand die van ze houdt.