In goed leesonderwijs worden technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat en leesplezier zo veel mogelijk met elkaar gecombineerd. De inhoud en context moeten daarbij centraal staan. Wat heeft een kind er immers aan als het de tekst uit het geschiedenisboek wel kan verklanken, maar niet begrijpt wat er staat?
Vloeiend en vlot lezen is de basis voor begrijpend lezen. Daarnaast ontwikkelen kinderen hun woordenschat als ze goed kunnen lezen en omgekeerd. Iedere leraar weet dat goed kunnen lezen een voorwaarde is om te kunnen leren.
De nieuwste begrijpend lezen methodes:
Nieuwsbegrip, Close reading, Grip op lezen, Leeslink (digibordmethode)
Technisch leesonderwijs is de vaardigheid van het ontsleutelen van woorden en zinnen. Lezen is noodzakelijk voor leren, via lezen slaan we kennis en informatie op. Bovendien is het een basiscompetentie om deel te nemen aan de maatschappij.
In het onderzoek naar de twee varianten van begeleid hardop lezen ging het om twee belangrijke doelen: verbetering van de leestechniek en het bevorderen van een positieve leeshouding.
Zwakke lezers hebben vaak minder ervaring met moeilijke teksten en hebben daardoor ook meer moeite met vragen over zo'n tekst. Voorlezen kan een groot verschil maken. Lees voor uit (informatie)boeken die nog te moeilijk zijn om zelfstandig te lezen, zo went je kind aan complexere teksten.
Begeleid hardop lezen is een effectieve remediëringsmethodiek, zo blijkt uit dit onderzoek, zowel als het individueel wordt aangeboden als aan groepjes van drie leerlingen tegelijk. Bij deze methodiek leest een leerling een tekst hardop, terwijl een ervaren lezer, bijvoorbeeld een onderwijsassistent, hem begeleidt.
Het Lezen kan zorgen voor asociaal gedrag, mensen gaan zo erg op in het boek dat ze lezen zodat ze dingen in het echte leven vergeten of niet interesseren. Ook kan Lezen zorgen voor het ontstaan van een andere identiteit. Fictieve personages van een boek kunnen onbewust worden overgenomen.
Kinderen die plezier hebben in lezen, gaan meer lezen, gaan daardoor steeds beter lezen en blijven lezen. Lezen heeft een bewezen positief effect op woordenschat, spelling, begrijpend lezen en schrijven.
Uit een Brits onderzoek uit 2009, uitgevoerd door neuropsycholoog David Lewis van de universiteit van Sussex, blijkt dat lezen helpt tegen stress. Lezen werkt beter en sneller dan andere methoden om de zenuwen te kalmeren, ontdekte hij. Lezen reduceert stress met maar liefst 68 procent.
Veilig leren lezen werkt met kernen waarin steeds een ander thema centraal staat. Elke kern begint met een ankerverhaal waarmee je het thema introduceert. De platen in de ankerverhalen zijn ook opgenomen in de leerkrachtsoftware, zodat iedereen kan meekijken tijdens het (voor)lezen.
Lijn 3 is een populaire leesmethode in groep 3, die ervoor zorgt dat kinderen plezier krijgen en houden in lezen. Lijn 3 biedt een breed scala aan leesboekjes, waarmee er voor ieder kind wel iets te vinden is. Spannende, prikkelende thema's zorgen voor nog meer leesmotivatie.
Rijke leeromgeving
Diverse soorten uitnodigende materialen en activiteiten, ook m.b.t. ICT. Verschillende contexten die de nieuwsgierigheid opwekken. Ruimte voor inbreng van de leerling, voor eigen wensen, oplossingen en creativiteit. Ruimte om samen te werken.
Begrijpend lezen is teksten lezen en begrijpen wat er staat. Er is dus een verschil tussen technisch lezen en begrijpend lezen. Iemand die technisch goed in staat is een tekst te lezen, hoeft de tekst niet altijd te begrijpen.
Voor het lezen zijn vele hersenfuncties nodig: de waarneming, de taal, het geheugen, het redeneren en het voorstellingsvermogen, de aandacht, en het vermogen om te selecteren tussen hoofd- en bijzaken. Inhoudelijk zijn verhalen brandstof voor het brein.
Het is een populaire mythe die bijna iedereen wel eens heeft gehoord: lezen bij slechte verlichting is schadelijk voor de ogen. Uit het recentste onderzoek is echter gebleken dat dit niet waar is.
Volgens oogspecialisten is een ebook niet slecht voor je ogen. Het is wel zo dat het contrast bij een ebook vaak minder goed is dan bij een boek. Bij een boek heb je echt te maken met zwarte letters op witte bladzijden, maar bij een ebook is de achtergrond vaak eerder grijzig.
Het verschil is dat e-readers meer milieu-impact veroorzaken tijdens gebruik (elektriciteit benodigd om de batterij op te laden), terwijl het boek geen impact veroorzaakt tijdens het lezen. Dus een papieren boek dat vaak gelezen wordt, is beter dan hetzelfde boek vaker lezen op een e-reader.
Een van de grootste voordelen van digitaal lezen is toch wel de prijs. Ebooks zijn nu eenmaal (vrijwel altijd) goedkoper dan papieren boeken. Helemaal als je Engelse boeken leest; de digitale versie daarvan kan echt spotgoedkoop zijn. Zo kosten wat oudere thrillers vaak maar drie euro (of minder!)
- Een leesstrategie is een hulpmiddel om iets in een tekst beter te begrijpen. Een leesstrategie is dus geen leesdoel. Het doel van lezen is immers om iets in de tekst beter te begrijpen. - Tekstkenmerken zoals kopjes, alinea's, en dergelijke zijn ook geen leesstrategieën.
Je kunt deze gewoonte doorbreken door te leren lezen in woordgroepen. Je leest hierbij niet elk woord apart, maar je ziet een aantal woorden tegelijk. Dit noemt men fotografisch lezen. Veel mensen vinden dat eng, omdat ze denken dat echt elk woord één voor één moeten lezen, omdat ze anders de tekst niet begrijpen.
Toch werkt het beter om elke dag 15 minuten te lezen, dan twee keer per week een uur. De aandachtsspanne is (zeker bij jonge kinderen) nog vrij kort. En met elke dag oefenen blijft het leesproces goed op gang.