Psychische mishandeling (ook wel emotionele - of geestelijke mishandeling genoemd) is het stelselmatig uitschelden, treiteren, vernederen, bedreigen, kleineren, overvragen, isoleren of elk ander gedrag dat een negatieve invloed kan hebben op de emotionele ontwikkeling van een kind.
Voorbeelden daarvan zijn woedeaanvallen, schuld en verantwoordelijkheid afschuiven, kleineren, publiekelijk voor gek zetten, angst aanjagen, vreemd- gaan, emotionele zorg onthouden en emotionele straffen uitdelen.
Je uitschelden of vernederen. Je in het openbaar in verlegenheid brengen. Je prestaties en gedrag bekritiseren en devalueren. Jou de schuld van hun gedrag geven en zelf geen verantwoordelijkheid nemen.
Theoretisch valt psychische mishandeling in het Wetboek van Strafrecht onder mishandeling. Maar hoe maak je psychische mishandeling aantoonbaar? In het geval van partnergeweld adviseert de politie slachtoffers om concreet bewijsmateriaal te verzamelen, in de vorm van filmpjes of tekstberichten.
Geestelijk geweld is niet lichamelijk, dus slaan valt daar niet onder. Met geestelijk geweld beperk je iemand in zijn vrijheid, ontwikkeling en zelfontplooiing.
Bij emotionele verwaarlozing gaat het vaak juist om dingen die ouders níet doen: ze geven een kind geen aandacht, liefde, emotionele steun en bevestiging. Of hun gedrag is heel onvoorspelbaar, het ene moment lief, het andere moment afwijzend, waardoor een kind geen veiligheid voelt.
Kan ik aangifte doen van geestelijke mishandeling? Alle huiselijk geweld is strafbaar. Daar valt ook geestelijke mishandeling onder. Dat betekent dat je aangifte daarvan kunt doen bij de politie.
Kindermishandeling gaat niet altijd om zichtbare schade, zoals blauwe plekken of brandwonden. Ook zonder dat je het ziet kan er sprake zijn van een vorm van kindermishandeling. Denk dan aan: schreeuwen, kleineren of bang maken.
Emotionele/psychische mishandeling is in Nederland (nog) niet apart strafbaar. Daders worden vooral vervolgd als het gebeurt in combinatie met fysiek of seksueel geweld. Toch biedt de wet wel aanknopingspunten om aangifte te doen.
Je partner kan zich bijvoorbeeld niet afstemmen op jouw gevoelens, ook al geef je die wel aan. Of ontkent je gevoelens en doet je verzanden in eindeloze wel/niet discussies. Dit leidt op den duur tot vereenzaming binnen de relatie. Je 'verhongert' emotioneel als het ware.
Emotionele instabiliteit, ook wel psychische instabiliteit of labiliteit genoemd, houdt in dat je buiten proportioneel emotioneel reageert, voornamelijk op negatieve gebeurtenissen. Ook ervaar je over het algemeen meer negatieve emoties, zoals somberheid of angst.
Door emotionele verwaarlozing raak je innerlijk gespleten en een deel van jezelf kwijt. Emotionele verwaarlozing kun je herkennen aan: onzekerheid, leven in tweestrijd, een onveilig gevoel, niet goed weten wie je bent en wat je wilt, angsten en een gevoel van onvermogen.
Gaslighting is een vorm van emotionele manipulatie. Een gaslighter voedt zijn of haar zelfvertrouwen door de waarheid overtuigend te verdraaien. Door de twijfel die dit zaait ('Ben ik nou gek? ') gaat het slachtoffer meer en meer op de gaslighter leunen, waardoor deze zich steeds belangrijker voelt.
Verbaal geweld is iemand met woorden schade berokkenen. Verbaal geweld kan zich eenmalig of herhaaldelijk voordoen. Het kan op zachte toon of met luide stem (schreeuwen, roepen, tieren…, maar ook door te zwijgen).
Naast (ernstig) lichamelijk letsel, kan vrouwenmishandeling leiden tot: Psychosomatische klachten (lichamelijke klachten die hun oorsprong vinden in psychische problemen) Eenzaamheid. Depressie.
Verbale agressie – uitschelden, schreeuwen of zeer fel in discussie gaan. Ook discriminerende opmerkingen vallen hieronder. Verbale agressie kan zowel persoonlijk als telefonisch plaatsvinden. Fysieke agressie – schoppen, duwen, slaan, spugen, vernielen of beroven.
Een bijzonder kenmerk van mannen die weglopen is dus dat ze conflicten vermijden. Ze praten niet. Dat kan, zeker als ze de vrouw als moederfiguur zien, vooral uit angst zijn: “Ik verlies het toch. “ Maar daarnaast speelt ook iets anders een rol: mannen hebben veel langer last van een conflict.
Partnergeweld verloopt typisch in een 'cyclus van geweld', waarin we 3 fasen kunnen herkennen: In de eerste fase ontstaan spanningen in de relatie, die later leiden tot woede-uitbarstingen. Deze nemen progressief toe. In de tweede fase treedt er verbaal, fysiek en/of seksueel geweld op.
Wanneer contact opnemen bij geweld in een relatie? Als er weer iets gebeurt en u zich onveilig voelt, bel dan 112. De politie weet hoe ze met mishandeling om moeten gaan.
'Mishandeling' is het bewust toebrengen van lichamelijke of geestelijke schade aan een ander. Van lichamelijke mishandeling is sprake wanneer iemand bijvoorbeeld wordt geslagen, geschopt of gewurgd. Bij geestelijke mishandeling wordt het slachtoffer bijvoorbeeld gekleineerd, geïntimideerd of gepest.
Ga naar je huisarts en bespreek de situatie. Hij/zij kan je doorverwijzen voor hulp. Bijvoorbeeld door Fier. Je kunt ook rechtstreeks contact opnemen met Fier via 088 – 20 80 000 of met Veilig Thuis, via 0800-2000.
Je ben slachtoffer van seksueel misbruik wanneer je (onder dwang) seksueel contact met iemand hebt gehad die daarbij misbruik heeft gemaakt van het leeftijds- en/of machtsverschil. Bijvoorbeeld: als kind met een volwassene, als cliënt met een hulpverlener of als leerling met een docent.
plotselinge wisselingen in de stemming van het kind: ongelukkig zijn, boos zijn of plotseling teruggetrokken gedrag; vrees voor bepaalde mensen of plekken, bijvoorbeeld: het kind wil niet alleen gelaten worden met een oppas, huisvriend of familielid; een ouder kind dat zich gedraagt zoals een jong kind.
algemene gedragssignalen: plotse verandering in gedrag zoals slaapproblemen, eetproblemen, concentratiestoornissen, prikkelbaarheid. seksuele signalen: zich niet durven of willen uitkleden, afkeer van seks of juist overmatige interesse in seks, relaties opzoeken waarin de vroegere misbruiksituaties zich herhalen.