Chronische jeuk kan net zo erg zijn als chronische pijn. En jeuk komt veel vaker voor dan we denken, één op de zes patiënten van de huisarts komt daar vanwege eczeem of jeuk. De helft van deze patiënten heeft chronische jeuk.
Er werd aangenomen dat jeuk een extreem lichte variant van pijn was. Maar in 2009 bewezen onderzoekers van de universiteit van Washington dat jeuk- en pijnsignalen verschillende wegen afleggen in het zenuwstelsel. Het zijn dus wezenlijk verschillende sensaties.
Jeuk door warmte in bed
Als u slaapt, verliest u een bepaalde hoeveelheid vocht. Dit vocht moet opgenomen worden door het beddengoed en de matrashoes. Als dat onvoldoende gebeurt, dan blijft het vocht op de huid, kunnen we afkoelen en kan de huid ontsteken en jeuken.
Jeuk kan uw dagelijkse leven ingrijpend beïnvloeden. Krabben kan even helpen om de jeuk te verminderen. Maar door veel te krabben kan uw huid kapot gaan, uw huidaandoening verergeren en de jeuk toenemen. Zo ontstaat een vicieuze cirkel van jeuk - krabben - jeuk.
Bekende factoren zijn: water, zeep, droge lucht, warmte, transpiratie, wol, alcohol en uw algehele conditie. Ook uw psychische gesteldheid kan van invloed zijn op jeuk. Zo kunnen bijvoorbeeld spanningen of stress jeuk verergeren.
Symptomen van jeuk van binnenuit
Jeuk van binnenuit herken je doordat je niet het gevoel hebt dat je huid jeukt. De jeuk zit dieper en lijkt echt vanuit je lichaam te komen. Bij jeuk van binnenuit zie je geen duidelijke oorzaak aan de huid. Krabben geeft dus geen verlichting.
Vermijd bewerkte voedingsmiddelen – zoals eten uit pakjes en kant-en-klaarmaaltijden – en gehydrogeneerde vetten. Probeer bijvoorbeeld om vette vis en avocado standaard in je weekmenu op te nemen. Deze producten bevatten veel omega 3, een belangrijke vetsoort die je huid hydrateert.
Raadpleeg je huisarts bij hevige jeuk tijdens het slapen om de oorzaak te vinden. Goede hygiëne is belangrijk, net als aangepast beddengoed. Draag luchtig zittende nachtkleding, bij voorkeur van katoen, dat niet schuurt. Zorg ervoor dat de huid niet te droog is en gebruik een anti-allergene voedende crème.
Het jeukende gevoel geeft aan dat het genezingsproces aan de gang is. Een jeukende wond ontstaat doordat er tijdens de wondgenezing een vochttekort ontstaat rondom de wond.
Lokaal verdovende middelen, ofwel lokale anaesthetica, maken de huid gevoelloos en verminderen tijdelijk pijn en jeuk zoals bij muggenbeten, galbulten en waterpokken. Voorbeelden zijn capsaïcine, lidocaïne en pramocaïne. Menthol wordt vanwege zijn verkoelend effect vaak gecombineerd met lidocaïne.
De vaseline crèmes of zalven werken echter beter, bij een erg droge huid. Deze crèmes of zalven houden de huid soepel en voorkomen verdere uitdroging van de huid. Klachten als jeuk, schilfering, kloven en branderige plekken verminderen en andere klachten, zoals eczeem, verergeren minder snel.
Antihistaminica kunnen systemisch worden toegepast. Indien de jeuk wordt veroorzaakt door vrijmaking van histamine in de huid of slijmvliezen, gaat de voorkeur uit naar een niet-sederend antihistaminicum, zoals (levo)cetirizine of (des)loratadine of fexofenadine.
In eerste instantie zou je denken dat krabben de juiste keuze is als je jeuk hebt. Krabben veroorzaakt een lichte pijn. Zenuwcellen gaan die pijnsignalen – in plaats van de jeuksignalen – naar het brein brengen. En daardoor verstoort het krabben – in ieder geval tijdelijk – de sensatie die wij 'jeuk' noemen.
Oorzaken van jeuk
Een droge huid speelt vaak ook een rol. Andere ziekten (vooral nierfalen en leverziektes) kunnen soms ook een rol spelen. Jeuk kan ook ontstaan door bijvoorbeeld: een allergie.
Jeuk ontstaat wanneer stoffen, zoals histamine, de zenuwcellen in de huid stimuleren. Jeukende huid wordt in het Latijn pruritus genoemd. Het kan op een enkele plaats op het lichaam of over het hele lichaam voorkomen.
Belangrijk daarbij is dat het erom gaat dat u zich bewust wordt van het krabben en niet dat u er al mee stopt. Daarom mag diegene die u erop attent maakt dat ook niet boos of streng zeggen. Het is belangrijk dat het op een vriendelijke manier gezegd wordt. Bijvoorbeeld: "Weet je dat je zit te krabben?".
Als iets kriebelt heb je jeuk, en als je krabt op de plek waar het kriebelt, ben je aan het jeuken. Voor de herkomst van dat woord gaan we terug naar het West-Germaans.
Zit er een korst op dan kun je deze soepel houden door er vaseline op te smeren. Smeer geen vaseline op een open wond. Als dit niet praktisch is (bijvoorbeeld in verband met kleding) en bij diepere schaafwonden kun je de schaafwond afdekken met metaline of ander niet aan de wond klevend verband.
Dan zou appelazijn je daar wel eens vanaf kunnen helpen. Het heeft namelijk een antiseptische werking, dat wil zeggen: een ontstekingsremmende werking (het doodt bacteriën en schimmels) en verbetert de zuurgraad van je huid.
Deze zenuw stuurt een seintje naar de hersenen dat er iets niet in orde is. Daarom ga je vanuit daar krabben. Als je gaat krabben komt het stofje serotonine vrij in je hersenen. Serotonine is een gelukshormoon, wat ervoor zorgt dat je het krabben lekker gaat vinden.
Warmte uitslag is een (jeukende) huiduitslag die ontstaat na blootstelling aan (extreme) warmte. Warmte uitslag staat ook bekend als “hitte uitslag”, “warmte-allergie” , “zweetuitslag” of “warmte bultjes” . De Engelse benaming is “prickly heat” of “sweat rash”. De medische term voor warmte uitslag is miliaria.
Gemiddeld hebben patiënten met PFAS vier voedingsmiddelen die leiden tot PFAS-symptomen. In Nederland zijn de meest voorkomende voedselallergenen die PFAS veroorzaken vers fruit (vnl. appel, peer, perzik en kiwi), boomnoten en pinda.
Kamillethee helpt ook tegen allerlei huidproblemen en vooral bij eczeem, huiduitslag, jeuk en netelroos. Naast zijn sterk ontstekingsremmende en ontsmettende werking stilt kamille ook jeuk. Een hele boel positieve punten dus.