Het Amazoneregenwoud is door ontbossing en andere menselijke activiteiten steeds kwetsbaarder geworden voor klimaatverandering. Ontbossing versterkt namelijk droogte en hitte. Als eenmaal een kantelpunt wordt bereikt, sterven grote delen regenwoud af en gaan over in savanne.
Elke minuut verdwijnen 30 voetbalvelden aan bos, en ontbossing is dan ook de grootste bedreiging voor de bestaande bossen. De grootste oorzaak van ontbossing is het plaats maken voor landbouw en veeteelt. Daarnaast wordt bos vernietigd voor bijvoorbeeld de aanleg van palmolieplantages, de papierindustrie en mijnbouw.
Bedreigingen voor de Amazone
Veel bos wordt gekapt om plaats te maken voor veeteelt en kleinschalige landbouw. Maar ook de aanleg van grote plantages zorgt voor ontbossing. De vraag naar bijvoorbeeld soja en palmolie groeit wereldwijd nog steeds. Soja wordt grotendeels verwerkt tot veevoer.
Maar er is goed nieuws: na jaren van recordbrekende ontbossing geniet het grootste tropische regenwoud ter wereld eindelijk van wat respijt. In 2023 daalde de ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied met 50 procent op jaarbasis, terwijl buurlanden Colombia, Peru en Bolivia ook een grote afname in bosverlies zagen.
Hoe meer bomen we kappen, hoe meer CO2 er vrijkomt en hoe sneller de aarde opwarmt. Bomen zijn onze bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering omdat ze CO2 vasthouden. Dieren hebben veel last van ontbossing. Hun leefgebieden raken versnipperd en hierdoor wordt het lastig om voedsel en soortgenoten te vinden.
Het vernietigen van het Amazone-regenwoud zou betekenen dat een hotspot voor biodiversiteit verloren gaat. De afwezigheid ervan zou leiden tot meer koolstof in de lucht en oceanen, het verlies van medisch en cultureel belangrijke soorten en verergerende droogte en overstromingen. Bovendien zouden miljoenen mensen hun huizen en middelen van bestaan verliezen.
Het tropisch regenwoud wordt bedreigd door houtkap en andere menselijke activiteiten. Het regenwoud is het soortenrijkste ecosysteem ter wereld, en ook het oudste. Sommige Aziatische wouden zijn meer dan 100 miljoen jaar oud, en stammen daarmee uit de tijd van de dinosauriërs.
Tegenwoordig zijn veel regenwouden uitgeput door: Grootschalige ontwikkelings- en industriële activiteiten Het kappen van land voor landbouw en mijnbouw Het gebruik van bomen in industriële processen De behoefte aan hout voor industriële processen Door ontbossing wordt de bovenste laag van de grond verder weggespoeld.
Delen. Tropische regenwouden zijn van onvoorstelbare waarde voor mensen, dieren en onze planeet. Toch worden er elke seconde 169 bomen gekapt.
Ontbossing en fragmentatie, overexploitatie, invasieve soorten en klimaatverandering zijn de belangrijkste oorzaken van het verlies aan biodiversiteit in tropische bossen.
Het grootste regenwoud van de wereld ligt in het Amazonebekken in Zuid-Amerika: het Amazoneregenwoud. Deze ligt verspreid over tien verschillende landen, waarvan het grootste deel in Brazilië. Het op één na grootste regenwoud ter wereld ligt in het Afrikaanse continent in het stroomgebied van de Kongo rivier.
Verminder uw gebruik van fossiele brandstoffen en uw impact op de planeet. Hoe minder fossiele brandstoffen u gebruikt, hoe minder impact klimaatverandering zal hebben op de Amazone en andere belangrijke natuurgebieden. Ondersteun en vraag om hernieuwbare energie als onderdeel van het netwerk in uw omgeving. Schakel elektrische apparaten uit wanneer u ze niet gebruikt.
De afgelopen vier jaar is de ontbossing razendsnel toegenomen. Met name in Brazilië, waar het grootste gedeelte van de Amazone ligt. Daar nam de ontbossing tussen 2020 en 2021 toe met 17 procent. Als dat doorzet, schatten wetenschappers dat in 2050 ongeveer 20 tot 40 procent van het bos verdwenen is.
Dagelijks verdwijnen er grofweg 95 duizend voetbalvelden aan bomen, oftewel 1 voetbalveld per seconde. In 2020 is er in totaal 25,8 miljoen hectare aan bos gekapt, blijkt uit cijfers van Global Forest Watch, evenveel als de gehele oppervlakte van het Verenigd Koninkrijk, het gastland van de klimaattop.
Palmolie bevat meer verzadigd vet dan andere oliesoorten. Verzadigd vet staat erom bekend niet goed te zijn voor de gezondheid. Door de aanleg van palmolieplantages worden veel bossen gekapt. Producten met duurzame palmolie kunnen herkenbaar zijn aan het RSPO-keurmerk.
Ongelooflijk, meer dan 200.000 acres regenwoud worden elke dag verbrand. Dat is meer dan 150 acres die elke minuut van elke dag verloren gaan, en 78 miljoen acres gaan elk jaar verloren!
Ontbossing versterkt namelijk droogte en hitte. Als eenmaal een kantelpunt wordt bereikt, sterven grote delen regenwoud af en gaan over in savanne. Dit heeft wereldwijde gevolgen door het vrijkomen van CO2, veranderingen in windpatronen en het verdwijnen van biodiversiteit.
Het Amazonegebied beslaat meer dan de helft van het totale gebied aan overgebleven regenwouden op aarde en omvat het grootste en meest biodiverse tropische regenwoud ter wereld, met naar schatting 390 miljard individuele bomen in ongeveer 16.000 soorten.
Ruim 10 procent van het landoppervlakte in Nederland is bos. Daarna nam het bosoppervlak af, tot nu ongeveer 363.800 hectare. De afgelopen vier jaar is geprobeerd meer bos te planten. Dat is deels gelukt maar netto gezien is er nog steeds een ontbossing, meldt de Rekenkamer.
Zelfvoorzienende boeren kappen en branden regenwoud af voor brandhout en om ruimte te maken voor gewassen en weilanden . Mijnbouwactiviteiten kappen bossen om wegen aan te leggen en mijnen te graven. Overheden en de industrie kappen bossen om plaats te maken voor service- en doorvoerwegen. Waterkrachtprojecten zetten hectares regenwoud onder water.
De omzetting van bossen in akkerland is de belangrijkste oorzaak van bosverlies. Volgens de FAO veroorzaakt dit minstens 50% van de wereldwijde ontbossing, voornamelijk voor de productie van palmolie en soja. Veeteelt en begrazing zijn verantwoordelijk voor bijna 40% van de wereldwijde ontbossing.
Het kappen van bossen over grote gebieden, het toepassen van zwerflandbouw in bepaalde delen van India, zware bodemerosie, overbegrazing door herders, het ontginnen van hout voor brandstof; het zijn allemaal gevolgen van menselijke bezetting van het land. Deze factoren dragen het meest bij aan de krimpende bosbedekking in India.
Bomen planten voor een groene en gezonde wereld
De reden is simpel: we kunnen niet zonder bomen. Bomen zijn een belangrijk middel tegen klimaatverandering. Ze slaan CO2 op en zorgen voor verkoeling. Bossen zijn het leefgebied van talloze planten en dieren en daarmee een belangrijke bron van biodiversiteit.
Regenwouden zijn al duizenden jaren de thuisbasis van bloeiende, complexe gemeenschappen. De Tsimane-cultuur is bijvoorbeeld inheems in de laaglandregenwouden van Bolivia. Mensen en het regenwoud hebben een lange relatie; mensen bewonen en profiteren al tienduizenden jaren van regenwouden.
Ongeveer 80% van het voedsel dat we eten, komt oorspronkelijk uit regenwouden. Enkele van de populairste voorbeelden zijn koffie, chocolade, rijst, tomaten, aardappelen, bananen, zwarte peper, gember en maïs . Dat is reden genoeg om het regenwoud te redden!