Nystagmus is het ritmisch heen en weer bewegen van de ogen, zonder dat u dit zelf stuurt. De aandoening staat ook wel bekend als wiebelogen of trillende ogen. Patiënten met nystagmus hebben een slecht zicht en zien weinig diepte.
Aangeboren nystagmus verdwijnt zelden. Toch leert de ervaring dat kinderen met congenitale nystagmus in de loop der jaren manieren vinden om zo goed mogelijk met hun nystagmus om te gaan. Bij nystagmus ten gevolge van bepaalde oogaandoeningen kan de nystagmus met de tijd afnemen.
Wanneer er een nystagmus zichtbaar is zonder dat het evenwichtssysteem wordt geprikkeld, spreken we van een 'spontane nystagmus' die het gevolg is van een probleem in het evenwichtsorgaan of in de zenuwverbindingen naar het centraal zenuwstelsel.
Het komt niet vaak voor. Ongeveer 1 op de 1.000 mensen heeft er last van. Heeft u uw hele leven al trillende ogen, dan is het aangeboren. Heeft u opeens trillende ogen, dan is er een andere oorzaak.
Aangeboren nystagmus is vaak niet erfelijk. Als het wel erfelijk is, kan het op verschillende manieren erfelijk zijn. Zowel autosomaal dominante overerving, autosomaal recessieve overerving en X-gebonden recessieve overerving komen voor.
Nystagmus kan niet verholpen worden. Wel kan een behandeling van de eventueel bijkomende oogaandoening, zoals aangeboren staar, het kijken doen vergemakkelijken. Bij ruknystagmus hebben patiënten de neiging om hun hoofd in een bepaalde richting te houden, waardoor zij het minste last hebben van de nystagmus.
Enkele oorzaken van scheelzien kunnen zijn: een brilsterkte, een verminderde gezichtsscherpte of een oogspierverlamming. Zo'n verlamming kan bij de geboorte al aanwezig zijn of pas op latere leeftijd ontstaan. De gevolgen van scheelzien zijn afhankelijk van de leeftijd waarop het scheelzien ontstaat.
Wanneer je je gestresst voelt reageert je lichaam op deze gevoelens. Deze reactie kan op verschillende manieren tot uiting komen: zo kan stress zorgen voor problemen met je ogen. Enkele van de symptomen die op kunnen treden door stress zijn vermoeide ogen, dubbelzien, een wazig zicht en andere oogklachten.
Downbeat-nystagmus is een vorm van nystagmus waarbij de snelle fase een neergaande beweging is. Downbeat-nystagmus kan optreden bij neurologische aandoeningen en als bijwerking van bepaalde geneesmiddelen. 3 Symptomen van downbeat-nystagmus zijn onder meer een instabiele gang, duizeligheid, dubbelzien en wazig zien.
Oorzaken van trillende ogen (nystagmus)
Trillende ogen door aangeboren slechtziendheid: bijvoorbeeld bij staar, glasvochttroebelingen, netvliesafwijkingen of albinisme. Trillende ogen door een beschadiging van de oogspierzenuwen of in de hersenen. Deze vorm kan ontstaan na een ongeluk, beroerte of ontsteking.
In een anamnese gesprek en een neurologisch onderzoek zal de neuroloog erachter proberen te komen waar de duizeligheid vandaan komt. De diagnose zal worden besproken en uitgelegd. U krijgt ruimschoots de gelegenheid vragen te stellen. Het voorgestelde behandelplan is afhankelijk van de oorzaak van uw duizeligheid.
Het algemene onderzoek kan bestaan uit inspectie van de oren, beoordeling van oogbewegingen, houding en evenwicht, meting van hartslag en bloeddruk en bloedonderzoek. Het is mogelijk dat uw huisarts dit algemene onderzoek reeds verricht heeft.
Een nystagmus kan horizontaal, verticaal, of rotatoir optreden. Deze oogbewegingsafwijking komt weleens in aangeboren vorm voor, onder andere bij albinisme, maar duidt in de geneeskunde meestal op een aandoening van het evenwichtsorgaan, via de vestibulo-oculaire reflex.
Nystagmus, ook wel trilogen genoemd, is een aandoening waarbij de ogen ongecontroleerde ritmische bewegingen maken. De bewegingen kunnen horizontaal of verticaal zijn. Het kan aangeboren zijn of kan ontstaan door ziekte of een ongeval. Personen met aangeboren nystagmus zien meestal minder scherp.
Dubbelzien (diplopie) is het tegelijkertijd zien van twee beelden. Het kan optreden als met beide ogen gekeken wordt (binoculaire diplopie), maar dubbelzien met één oog (monoculaire diplopie) is ook mogelijk. De dubbele beelden kunnen naast elkaar te zien zijn, maar ook (schuin) boven elkaar.
Door de verhoogde hersendruk krijg je last van hoofdpijn, misselijkheid en overgeven. Je oogzenuw kan door de druk in de hersenen ook opzwellen, dat noemen we papiloedeem. De oogarts kan dat zien. Je kunt ook prikkelbaar worden en je gedrag en je ontwikkeling kunnen veranderen.
3.Laat je ogen rusten
Het is dan ook handig om tijdens het staren naar het scherm af en toe een pauze in te lassen om je ogen te laten rusten. Een manier om dit te doen is door bijvoorbeeld iedere 20 minuten even 20 seconden pauze te nemen.
Als u plotseling met één oog niet kunt zien, mag u tijdelijk niet rijden. Uw hersenen hebben tijd nodig om te wennen aan kijken met één oog. Dit geldt ook als u één oog moet afdekken omdat u dubbelziet. Na minimaal 3 maanden mag u weer rijden.
Naast dubbelzien kan dit ook hoofdpijn geven. Trainen van de oogspieren kan dan helpen. Als er geen dubbelzien ontstaat, maar het oog wel wegdraait, is het niet verstandig om te oefenen. Start deze oefeningen dan ook niet zelf, maar altijd na advies van een orthoptist.
Door een afwijking aan de ogen, kijken beide ogen niet afzonderlijk naar één punt. De hersenen hebben daardoor moeite om de beelden tot één beeld samen te voegen. Hierdoor kan het zijn dat je last hebt van een verminderde hand-oog coördinatie, duizeligheid en een slecht en 'golvend' zicht.
Bij plotselinge duidelijke verergering van de vlekjes en/of flitsen wordt geadviseerd om binnen 24 uur contact op te nemen met de huisarts of, indien u al onder behandeling bent van de oogarts, met uw oogarts. Voor aanvullende informatie over vlekken en flitsen kunt u kijken op www.oogartsen.nl.
Het trillen kan een paar minuten aanhouden, maar ook kan enkele dagen aanhouden. Het fenomeen duurt meestal enkele dagen, soms zelfs weken, en is verder onschuldig. Oorzaken zijn oa (over)vermoeidheid, stress of langdurig ingespannen werk met de ogen (bijv. lezen, computerwerk).
Mensen met trillende ogen hebben vaak slecht zicht, zowel op afstand als dichtbij. Ze kunnen moeilijk diepte zien. Trillende ogenkomt niet vaak voor. Ongeveer 1 op de 1.000 mensen heeft er last van.
Stress zorgt voor een verhoogde gevoeligheid, waardoor je meer last hebt van je duizelingen. Duizeligheid als gevolg van stress, kan weer leiden tot angst, paniek en hyperventilatie.