Hoe laat ze thuis moeten komen varieert, maar uit de J/M Ouders-enquête komt per leeftijdsgroep wel een grote gemene deler naar voren. Zo is één uur voor de meeste veertien- en vijftienjarigen een heel acceptabele tijd en gaan oudere tieners minstens tot twee á drie uur uit (zie tabel).
9-10 jaar: 20.00 - 20.30 uur. 11-12 jaar: 21.00 uur. 12-13 jaar: 21.00 - 21.30 uur. 14-15 jaar: 21.30 - 22.00 uur.
Waarom zitten pubers graag de hele dag op hun kamer? Voor je puber is zijn kamer de plek waar hij alleen kan zijn. Daar heeft hij privacy om zijn emoties en gedachten te ordenen, ruzies te overdenken, plannen te maken of gewoon ongestoord te dagdromen.
Eigenlijk zegt de wet niets over de leeftijd waarop je mag beginnen uitgaan. De wet zegt wél dat de toegang tot cafés en dancings verboden is voor kinderen jonger dan zestien jaar als er geen volwassene bij is.
Bouw het voor jezelf en dus voor je puber gewoon langzaam op. Begin met wat je het minst moeilijk vindt om los te laten (echt hij verhongert niet als hij zijn broodtrommel een keer vergeet, hoef je niet te brengen, hij koopt gewoon een koek). Vertel je puber dat je het lastig vindt en waarom.
"In de puberteit maken jongeren zich los van hun ouders, ze worden zelfstandig. Zich afzetten tegen hun ouders hoort daarbij en is volkomen normaal," aldus de psycholoog. Een puber met kwaaie zin is dus niet uitzonderlijk, maar ook niet altijd even gezellig.
Pubers vinden hun culturele identiteit belangrijk. Ze kunnen zich afvragen of ze Turk of Marokkaan of Surinamer zijn of Nederlander, vegetariër of dierenbeschermer, Jehovagetuige of atheïst. De jeugdcultuur heeft veel invloed, want pubers zoeken idolen en trendsetters als voorbeelden.
Zo is één uur voor de meeste veertien- en vijftienjarigen een heel acceptabele tijd en gaan oudere tieners minstens tot twee á drie uur uit (zie tabel). Die tijd wordt doorgaans (47 procent) in overleg met het kind vastgesteld volgens de 'schippermethode': onderhandelen en een beetje water bij de wijn doen.
Iedereen mag in principe een café bezoeken, tenzij de horecagelegenheid daar zelf andere regels voor stelt. Daar zijn geen leeftijdsgrenzen voor. Er is wel een leeftijdsgrens voor het schenken van alcohol. Je moet minimaal 18 jaar zijn om alcohol te kunnen kopen.
Voor kinderen van 11 tot 12 jaar is dit tussen 20.30 uur en 21.00 uur. "Maar tussen klasgenootjes onderling zitten soms grote verschillen. Een belangrijke vraag voor oudere kinderen is bijvoorbeeld wie The Voice of Wie Is De Mol mag afkijken", zegt Hilde Tholen, hoofdredacteur van tijdschrift Ouders van Nu.
12-15 jaar: tussen 21:00 uur en 21:30 uur. 15-17 jaar: tussen 21:30 uur en 22:00 uur. 17-18 jaar: tussen 22:00 uur en 23:00 uur.
Als je kind bijvoorbeeld toch te laat thuis komt, kan de consequentie zijn dat het volgend weekend niet uit mag. Wees niet bang voor conflicten. Conflicten horen bij opgroeien en opvoeden. Kinderen leren van ruzies juist hoe ze lastige situaties kunnen oplossen.
Je mag (hulp)werkzaamheden in de horeca uitvoeren. Zoals helpen bij de bediening in een kantine of restaurant. Als er alcohol wordt geschonken, mag je daar als 15 jarige niet werken. Dit staat in de Drank - en Horecawet.
Vanaf 18 jaar. Onder die leeftijd is het strafbaar om alcohol bij je te hebben op openbare plekken. Je kunt dan een boete krijgen.
Regels werktijden en werkzaamheden horeca 13- en 14-jarigen
Op niet-schooldagen mogen ze maximaal zes uur werken, op vakantiedagen maximaal zeven uur. Ze mogen niet meer dan twaalf uur tijdens een schoolweek werken en niet meer dan 35 uur tijdens een vakantieweek.
Ieder kind is anders. Wat voor het ene kind heel vanzelfsprekend lijkt, is voor het andere kind onmogelijk. Kinderen onder de 7 jaar alleen thuis laten wordt in ieder geval sterk afgeraden. Over het algemeen mag en kan een kind van 12 jaar meer dan 3 uur alleen thuisblijven overdag, en vanaf 16 jaar een hele nacht.
Veel ouders kiezen ervoor hun kind(eren) vanaf ongeveer 9 jaar een huissleutel mee te geven naar school. Ze kunnen op die leeftijd alleen naar huis lopen en kunnen altijd naar binnen; ook als je er als ouder even niet bent.
Het is in Nederland niet wettelijk bepaald vanaf welke leeftijd je een kind alleen thuis mag laten. In artikel 255 van het Wetboek van Strafrecht staat echter wel dat het verboden is om iemand 'tot wiens onderhoud, verpleging of verzorging' je verplicht bent 'in hulpeloze toestand' achter te laten.
Misschien heeft je kind wel een heel goede vriend, maar mag die niet bij jullie thuis komen. Het kan ook zijn dat je kind niet wil dat die vriend bij jullie komt. Je zoon kan bijvoorbeeld denken dat je zijn vriend afkeurt, of je dochter kan zich schamen over hoe jullie huis eruitziet of hoe haar ouders zijn.
Pubers zijn bezig om hun grenzen te ontdekken en soms ook te verleggen. Ze houden van spanning, zijn niet bang een risico te nemen. Dat hoort erbij. Sommige jongeren gaan wel wat verder in het verleggen van hun grenzen dan anderen.
Pubers verkondigen graag hun mening over alles wat zij zien en horen. Soms kan dit gepaard gaan met brutaal gedrag en een gebrek aan respect voor anderen. De invloed van hormonen en de hersenontwikkeling is bij jonge pubers (10 tot 14 jaar) erg groot. De emoties hebben de overhand boven het rationeel nadenken.
Passende straf
Laat je kind de rommel opruimen, repareren wat kapot is gemaakt, of meebetalen van het zakgeld. Leuke, fijne dingen afnemen of privileges intrekken. Denk bijvoorbeeld aan een internet- of telefoonverbod, het bankpasje inleveren, huisarrest, geen tv mogen kijken, of niet mogen logeren bij vrienden.
Uit jaren lang onderzoek blijkt dat straffen niet werkt. Het belonen van goed gedrag werkt wel effectief, want kinderen leren dan wat gewenst gedrag is. Bij straffen niet. Straffen leidt niet tot een positieve gedragsverandering.