Als de pigmentcellen veranderen en beginnen te woekeren, spreek je van een melanoom. Een melanoom in-situ is een kwaadaardige ophoping van pigmentcellen maar dan alleen in de bovenste laag van de huid (de opperhuid).
De onderzoekers concludeerden dat hoewel zeldzaam een melanoma in situ toch zou kunnen doorgroeien en uitzaaien. Deze “mini-uitzaaiingen” werden bij een derde van de monsters vastgesteld. Je zou ook kunnen stellen dat het risico op uitzaaiing bij een melanoma in situ laag is maar niet nul.
Wat is een melanoom in situ ? Een melanoom in situ is een zeer oppervlakkige variant van een kwaadaardige moedervlek (melanoom) Pigmentcellen noemen we ook wel melanocyten. Als de pigmentcellen in groepjes bij elkaar liggen vormen zij een moedervlek.
De meeste mensen zonder uitzaaiingen krijgen nooit meer een nieuw melanoom. En ook geen uitzaaiingen nadat de tumor is verwijderd. Soms is een melanoom heel agressief. Dan verspreiden de kwaadaardige cellen zich snel naar andere delen van het lichaam.
De kans op uitzaaiingen hangt onder andere af van de dikte van het melanoom en of er zweervorming is. Je wordt onderzocht op uitzaaiingen: Als het melanoom dikker is dan 0.8 millimeter, of als de tumor dunner is dan 0.8 millimeter, maar zweervorming heeft. Je kunt dan een schildwachtklierprocedure krijgen.
Ja, een melanoom is kwaadaardig. Het is kanker: een vorm van huidkanker. Daarom is het belangrijk om een melanoom te laten behandelen. Denk je dat je misschien een melanoom hebt, ga dan naar je huisarts.
Een veel voorkomend kenmerk van melanomen is de neiging tot regressie, dat wil zeggen dat delen van de afwijking lichter van kleur worden.
In ongeveer 75% van alle gevallen van melanoom betreft het de superficieel spreidende vorm. Zoals de naam al zegt groeit deze vorm eerst in horizontale richting voordat het de diepte in gaat. Dit groeiproces kan maanden tot enkele jaren duren.
Een niet-uitgezaaid melanoom is een melanoom stadium 1 of stadium 2. De kankercellen zitten nog op 1 plek in de huid. De behandeling begint bijna altijd met een kleine operatie. Eerst verwijdert de arts het melanoom.
Na 7-14 dagen komt u terug bij de dermatoloog of oncologisch chirurg voor wondcontrole en de uitslag. Als er geen aanwijzingen voor uitzaaiingen zijn volgt drie maanden na het stellen van de diagnose melanoom een afspraak bij de dermatoloog of oncologisch chirurg voor controle.
Een melanoom is een vorm van huidkanker. Je herkent een melanoom aan een vlekje op je huid of een moedervlek die verandert. Als een melanoom op tijd herkend en behandeld wordt, is de kans op genezing groot. Ga met gekke plekjes op je huid dus altijd naar de huisarts.
Stadium 0 is een voorstadium van melanoom.Stadium 1 en 2 is niet-uitgezaaid melanoom.Stadium 3 en 4 is uitgezaaid melanoom.
Een melanoom kan via de bloedvaten uitzaaien naar organen.Bijvoorbeeld in de longen, lever, hersenen of een andere plek op uw huid.
In zijn oratie legt medisch oncoloog Fons van den Eertwegh uit hoe het werkt: 'Bij patiënten met een vroeg stadium van de meest dodelijke vorm van huidkanker, melanoom, kan na het aanvankelijk verwijderen van de tumor, de kanker toch nog terugkeren en uitzaaien.
Bij een re-excisie halen we de huid rond het litteken van een excisie weg. Dit om de kans dat er kankercellen achterblijven zo klein mogelijk te maken. Ook onderzoeken we of in de weggehaalde huid kankercellen zitten. Een re-excisie doen we meestal bij een melanoom.
Controles op uitzaaiingen
Uitzaaiingen van oogmelanoom ontstaan meestal eerst in de lever. Daarom adviseert je arts om iedere 6 maanden je lever te laten controleren met een echografie. Deze controles duren 10 jaar.
Hoe dunner het melanoom, des te groter de kans op volledige genezing is. Bij een melanoom dat dunner is dan 0,8 millimeter zonder ulceratie is het risico op uitzaaiingen zeer klein. Bij een melanoom van 0.8 millimeter of dikker, of een melanoom wat ook ulceratie heeft is het risico op uitzaaiingen groter.
Ongeveer 94% van de melanoompatiënten na vijf jaar nog in leven. De overleving van melanoom verschilt per stadium. Als melanoom in een vroeg stadium wordt ontdekt en behandeld, is de kans op genezing groot. De relatieve vijfjaarsoverleving is voor alle melanoomstadia samen ongeveer 94%.
Jaarlijks overlijden bijna 800 patiënten door melanoom.
Nederlandse patiënten die in 2015 de diagnose uitgezaaid melanoom kregen, hadden een kans van 36,2% om zeker nog drie jaar te leven, zo is nu vastgesteld. Het percentage is een wereld van verschil met tien jaar geleden, toen de diagnose uitgezaaid melanoom bijna altijd neerkwam op een snel doodvonnis.
Melanomen kunnen overal op de huid voorkomen, maar ze ontstaan het meest op delen van de huid die aan zonlicht worden blootgesteld. In zeldzamere gevallen ontstaat het melanoom in de slijmvliezen (mucosaal melanoom) of in het oog: een oogmelanoom.
Het is de meest voorkomende vorm van kanker die bij tijdig ingrijpen in de meeste gevallen goed te genezen is. De vijfjaarsoverlevingscijfers voor huidkanker lopen sterk uiteen omdat ze afhankelijk zijn van de vorm van huidkanker. Van patiënten met een basaalcelcarcinoom geneest bijna 100%.
Onderzoek van uitzaaiingen van een melanoom
U heeft uitzaaiingen in 1 of meer lymfeklieren. Dan krijgt u ook nog een onderzoek naar uitzaaiingen in organen, zoals de longen, lever en hersenen. Dit gebeurt met een CT-scan of PET-CT-scan. Vaak krijgt u ook een MRI-scan om uw hersenen te controleren.
Overmatige en onregelmatige blootstelling aan uv-straling van zonlicht en/of zonnebanken wordt beschouwd als de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van zowel melanomen ( Chin 2003. (2003); Marks 2000. (2000)) als basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom.
Een melanoom kan ontstaan uit een bestaande moedervlek of plotseling uit pigmentcellen in een voorheen 'gave' huid. Een melanoom komt steeds vaker voor, vooral bij mensen met een blanke huid. In Nederland worden per jaar bijna 3000 nieuwe melanomen (ongeveer 10% van alle gevallen van huidkanker) ontdekt.