Hoe lang de behandeling of begeleiding duurt, is voor iedereen anders, maar het kan maanden tot jaren duren. Het kan dat je klachten (bijna) helemaal verdwijnen en dat je dagelijks functioneren weer zo goed mogelijk herstelt. Maar soms herstel je niet helemaal en houd je langer last, of krijg je een terugval.
Een psychotische periode duurt meestal weken tot maanden. Sommige mensen krijgen één keer een psychose terwijl anderen vaker een psychotische periode doormaken. Een psychose komt het meest voor bij mensen tussen de 16 en 30 jaar.
Een eerste psychose uit zich meestal tussen het zestiende en het dertigste levensjaar. In ongeveer de helft van de gevallen leidt een psychose tot een meer blijvende vorm. Dit noemen we schizofrenie (terugkerende psychotische periodes).
Als je een psychose hebt, verwerken je hersenen de prikkels anders, het netwerk in je hersenen is verstoord en uit zijn evenwicht. Ook neurotransmitters (zoals dopamine, glutamaat en GABA) zijn uit hun evenwicht, het dopaminesysteem is bijvoorbeeld heel actief.
Praat zijn of haar ideeën niet weg, ga niet mee in de psychose (bv. ik hoor ook stemmen…) veroordeel niet, ga niet in discussie en probeer hem of haar niet te overtuigen van jouw gelijk, maar toon interesse, neem de persoon en zijn of haar ideeën serieus.
Onstaan. In de meeste gevallen ontstaat een psychose niet plotseling, maar is er sprake van een aanlooptijd waarin het gedrag verandert. Een psychose kan gevaarlijk zijn door onverantwoordelijk gedrag, agressie en zelfverwaarlozing.
Symptomen. Een psychose begint vaak met niet-specifieke klachten. Iemand verandert bijvoorbeeld in zijn gedrag, lijkt niet langer geïnteresseerd in sociale contacten en wordt minder actief. Vervolgens wordt hij bijvoorbeeld achterdochtig, hoort stemmen, hallucineert en kan niet meer helder denken.
De behandeling van psychosen bestaat meestal uit medicatie (antipsychotica), voorlichting en psychologische behandelingen. Ook biedt Lentis hulp bij het dagelijkse functioneren wanneer je bent hersteld van je psychosen.
Een psychose zonder medicatie kan binnen een week weg zijn of een jaar of langer aanhouden. Er is geen precies antwoord op te geven, behalve dat je ook zonder medicatie uit de psychose kan komen. Het is over het algemeen niet zinvol om iemand te proberen overtuigen dat anderen zijn ideeën niet hebben.
Iemand met een psychose ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en heeft bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen). Iemand kan bijvoorbeeld stemmen horen of erg achterdochtig zijn. Een psychose heeft veel invloed op het dagelijks leven, bijvoorbeeld in relaties, sociale contacten, werk of studie.
Het kan zijn dat er sprake is van een psychose. Waarschijnlijk heb je zelf niet door dat je ziek bent. Dat komt doordat je in een psychose het contact met de werkelijkheid kwijt bent. Vaak heeft je omgeving eerder door dat er iets niet klopt dan jijzelf.
Wat is het? Schizofrenie is een ernstige en chronische psychiatrische aandoening die wordt gekenmerkt door langdurige of terugkerende psychoses. Een psychose is een toestand waarbij een persoon het normale contact met de werkelijkheid verliest. Schizofrenie heeft vaak een veranderlijk verloop.
Herstellen van een psychose is een ingewikkeld proces
Herstel bestaat uit het leren kennen van je eigen gevoeligheid én weerbaarheid, ermee leren omgaan, je leven weer oppakken en het weer ervaren van een zinvol bestaan. Naasten en je omgeving spelen hierin een belangrijke rol.
Schizofrenie is een hersenaandoening waarbij je last hebt van psychoses. Tijdens een psychose zie, hoor, voel, proef of ruik je dingen die er niet zijn. Je hersenen houden je voor de gek. Ook denk je dingen die niet waar zijn.
Er is geen eenduidige oorzaak aan te wijzen voor het ontstaan van een psychose. Het is een combinatie van genetische en persoonlijke factoren. Het is dus ook niet te voorspellen wie een psychose krijgt en wie niet.
Bij mannen heeft de eerste psychose meestal plaats tussen het 16e en 35e levensjaar; bij vrouwen is dit meer variabel. In de menopauze hebben vrouwen een verhoogde kans op schizofrenie. Ontwikkeling van schizofrenie op late leeftijd bij mannen is zeldzaam ( van Alphen et al.
Ook na een psychose kan je nog lang last hebben van symptomen. Denk aan verlies van initiatief of een gevoel van apathie. Zo kan je je leeg en moe voelen, traag denken en bewegen, je slecht concentreren, afgevlakte gevoelens hebben en het lastig vinden om contact te zoeken met anderen.
Een aantal richtlijnen adviseert bij een eerste psychose minimaal twee jaar antipsychotica voor te schrijven (Bosveld-van Haandel et al., 2001; Landelijke Stuurgroep Multidisciplinaire Richtlijnontwikkeling in de GGZ, 2005). Na meerdere episoden moet behandeling levenslang gegeven worden.
6. Een eerste psychose gaat altijd over. Hoe eerder de psychose overgaat, hoe groter de kans dat er geen nieuwe psychose komt. Behandeling bestaat meestal uit medicatie en psycho-educatie (om meer te leren over psychoses) en psychotherapie (om ermee te leren omgaan).
Heel vaak zal iemand die last heeft van een psychose hier niet over willen praten en geen hulp willen. Dan mag je zelf hulp gaan zoeken. Ga naar de huisarts, vertel wat er aan de hand is, en vraag om een verwijzing naar een deskundige.
Wanen zijn overtuigingen of gedachten die niet overeenkomen met de werkelijkheid. U denkt misschien dat u wordt achtervolgd of dat u het slachtoffer bent van een complot. Ook kan het voorkomen dat u denkt dat berichten op de radio of tv speciaal voor u bedoeld zijn. In werkelijkheid is er sprake van een psychose.
Vaak heb je bij een lichte psychose wel door dat er iets niet klopt. Als je een ernstige psychose hebt, dan heb je dat niet door; je gaat helemaal op in hallucinaties en dat is op dat moment voor jou de enige werkelijkheid.
Bij de positieve symptomen gaat het om psychotische verschijnselen als hallucinaties, wanen en verward denken. Negatieve symptomen zijn gedragspatronen die er voorheen wel waren. Het gaat bijvoorbeeld om het terugtrekken uit sociale contacten en een verminderd concentratievermogen.
Positieve symptomen zijn onder te verdelen in: hallucinaties. wanen. in de war zijn, verwardheid.