Homoniemen zijn woorden die er hetzelfde uitzien en hetzelfde klinken, maar een verschillende betekenis hebben. Bijvoorbeeld bank (om op te zitten) en bank (als geldinstelling).
Homofoon is de benaming voor woorden of zinnen die hetzelfde klinken, maar toch een andere betekenis hebben. Een paar voorbeelden zijn: licht/ligt, bereiden/berijden en rat/rad.
Twee woorden zijn homoniem als ze een gelijke uitspraak en spelling hebben, maar een duidelijk verschillende betekenis. Homonymie komt ook voor bij woorden die tot verschillende woordsoorten behoren.
Homonieme woorden worden als afzonderlijke woorden in de woordenboeken opgenomen. Een woord is polyseem als het meer dan één betekenis heeft, maar de verschillende betekenissen wel met elkaar verband houden.
Wanneer een woord meerdere betekenisschakeringen heeft, maar toch een en hetzelfde woord is, spreken we van polysemie: huis betekent "woning" — "dynastie" ("het huis van Oranje") — "vergadering" ("dit huis is van mening dat..."), en heeft nog vele andere betekenissen.
Palindroom. Een woord of zin met een symmetrische volgorde van letters, ook wel keerwoord genoemd. Met andere woorden: achterstevoren hetzelfde gelezen. Voorbeelden van palindromische woorden zijn: kok, lepel, level, negen, meetsysteem en parterretrap.
Synoniemen zijn twee woorden die hetzelfde betekenen. Antoniemen zijn woorden die het tegengestelde betekenen. Homoniemen zijn woorden die twee betekenissen hebben.
Dit - gangbare - terminologisch onderscheid tussen homoniem en homofoon abstraheert van de 'letterlijke' betekenis van het woord homofoon (die volgens Van Dale ook aan homoniem toekomt) en verhindert homoniemen als 'homofonen van dezelfde woordsoort' te onderscheiden.
Een hyponiem – het tegenovergestelde van een hyperoniem – is een woord waarvan een deel van de betekenis valt onder een algemener woord: een stoel is een hyponiem van meubels, een tulp is een hyponiem van bloem.
Homofonie duidt op meerstemmige muziek, waarbij alle stemmen en woorden als ze gezongen worden, (ongeveer) gelijktijdig declameren. In andere woorden: wanneer de afzonderlijke partijen van een meerstemmig stuk allemaal grotendeels hetzelfde ritme hebben, spreken we van homofone muziek.
Bij homonymie klinken dus twee verschillende woorden toevallig hetzelfde. Bij polysemie wordt hetzelfde woord in een andere situatie gebruikt, omdat de betekenis daar ook van toepassing is.
Woorden noemen we synoniem als ze (ongeveer) hetzelfde betekenen. Een synoniem noemen we ook wel evenwoord. Evenwoord is dus een synoniem van het woord synoniem!
Twee woorden zijn elkaars antoniem als ze een tegengestelde betekenis hebben. Het woord is afgeleid uit het Grieks: anti ("tegen"), onoma ("naam, benoeming"). Beide woorden vormen een antoniemenpaar.
Homofoon is de benaming voor twee of meer woorden, zinsdelen of hele zinnen in een taal die zijn opgebouwd uit dezelfde klanken, maar verschillende betekenissen hebben.
Het verschijnsel dat woorden niet bestaan in een taal wordt ook wel 'lexicaal gat' of 'leemte in de taal' genoemd. Denk maar aan het Duitse 'fingerspitzengefühl' wat inmiddels geïntegreerd is in onze taal, maar waar we geen vertaling voor hebben.
In woordenboeken wordt er een onderscheid gemaakt tussen homonymie en polysemie door homoniemen als apart lemma in het woordenboek weer te geven en de verschillende betekenissen van een polyseem woord binnen één lemma te noteren. Een voorbeeld van polysemie is het woord tak. (1) Sasha raapte een tak van de grond.
Zelfstandige naamwoorden zijn woorden als huis, boom, vrouw, hout, liefde en vakantie. Vaak staat er de, het of een voor. Zelfstandige naamwoorden zijn woorden die een 'zelfstandigheid' aanduiden. Dat kunnen concrete zaken zijn, zoals mensen (man, Ineke), dieren (paard) en dingen (huis, brug, hout).
Dat zijn woorden die hetzelfde klinken en/of hetzelfde geschreven worden. Voorbeelden zijn boer (landbouwer of veehouder) en boer (oprisping van lucht). Dit stukje gaat over woordparen die allebei zijn: antoniem en homoniem. Ze zijn identiek aan hun tegenovergestelde.
leuk (bn) : amusant, dolletjes, enig, geinig, grappig, lollig, mieters, moppig, olijk, vrolijk, prettig, tof, vermakelijk.
aanbrengen, bouwen, compileren, construeren, creëren, doen, fabriceren, opbouwen, produceren, samenstellen, scheppen, tot stand brengen, uitvoeren, verrichten, vervaardigen, voortbrengen, vormen.
Langste palindroom
Demetri Martin schreef het gedicht Dammit I'm mad dat in feite een 224 woorden tellend palindroom is.
Het langste Engelse woord is ook het langste woord ter wereld, met bijna 190.000 letters. Het is de scheikundige naam voor titine, het grootst bekende eiwit. Het langste woord in het Engels woordenboek is echter het 45-letterwoord "pneumonoultramicroscopicsilicovolcanoconiosis", waarmee een longziekte wordt aangeduid.
'Saippuakivikauppias' is het langste palindroom ter wereld, meldt Guinness World Records. Het is Fins en betekent 'speksteenhandelaar'. Er zijn ook palindroomzinnen en zelfs hele palindroomverhalen. Palindromen zijn niet het exclusieve terrein van taalliefhebbers.