“Het uitgezwete” (letterlijk) is het vocht, dat vrijkomt bij een open wond, lekkend uit de bloed en lymfvaten, met name bij ontsteking. Het bestaat uit een rijke mengeling van componenten, die op zich nuttig zijn bij “wound healing”.
Een exsudaat (Latijn: ex-sūdāre, uit-zweten) of wondvocht is een vloeistof die vanuit het vaatstelsel van een organisme, soms via een wond of een ontsteking, lekt naar de buitenwereld of naar een lichaamsholte. Dit kan zowel betrekking hebben op dieren als op planten.
Exsudaat kan uit snijwonden of uit infectie- of ontstekingsgebieden sijpelen. Het wordt ook wel pus genoemd . Bij mensen met een oogziekte genaamd diabetische retinopathie of schade door hoge bloeddruk, vormen zich exsudaten in het netvlies van het oog.
Volgens de firma is dit product aangewezen bij “exsuderende” wonden (d.w.z. met lekkend wondvocht) zoals beenzweren, diabetische zweren, tweedegraadsbrandwonden, wonden ten gevolge van bestraling, oncologische wonden, complexe schaafwonden en wonden ten gevolge van huidchirurgie.
In een wond die normaal verloopt, neemt de productie van exsudaat over het algemeen af na verloop van tijd, maar in chronische wonden wordt aangenomen dat exsudaat de ontstekingsfase verlengt en schadelijk is voor de genezing . Dit exsudaat bevat hoge niveaus schadelijke stoffen die de celondersteunende extracellulaire matrix afbreken.
Komt er pus of viezigheid uit de wond of krijg je last van koorts, dan kan er sprake zijn van een wondinfectie. Raadpleeg dan altijd een arts! Na een dag of vijf begint de regeneratiefase van de wond, ook wel de opbouwfase genoemd. Dit duurt gemiddeld tussen de 5 en 20 dagen.
Het uitdrukken van pus of etter uit een wond is een belangrijk onderdeel van het behandelen van een infectie en het bevorderen van het genezingsproces. Door de juiste techniek te gebruiken en de wond goed te verzorgen, kun je de kans op verdere complicaties minimaliseren en het herstel versnellen.
Matige hoeveelheid: Wanneer de secretie matig is, zijn de wondweefsels nat en verzadigen ze tussen 25% en 75% van het verband. Grote of overvloedige hoeveelheid: Geclassificeerd als de meest ernstige hoeveelheid exsudaat, grote of overvloedige hoeveelheden geven aan dat het wondweefsel gevuld is met vocht en meer dan 75% van het verband verzadigd is .
Samenvatting. Exsudaat bestaat uit vloeistof en leukocyten die vanuit het circulatiesysteem naar de plaats van de verwonding bewegen als reactie op lokale ontsteking . Deze ontstekingsreactie leidt tot bloedvatverwijding en verhoogde permeabiliteit, wat resulteert in verhoogde productie van exsudaat.
Het bestaat uit een rijke mengeling van componenten, die op zich nuttig zijn bij “wound healing”. In het exsudaat zitten o.a. elektrolyten, voedingsstoffen, eiwitten, groeifactoren, ontstekingsmediatoren, matrix metalloproteïnen, diverse cellen (leukocyten, macrofagen, bloedplaatjes, neutrofielen en micro-organismen.
Er kan een dikke gele laag fibrine ontstaan, dit wordt een fibrine beslag genoemd. Als het gele necrose is, moet het worden verwijderd. Dit kan het best worden gedaan met een pincet en een mesje of een schaartje. Verweekt materiaal kan ook met een scherpe lepel (curette) worden verwijderd.
Nare geur. Pus is dun of dik vloeibaar heeft meestal een geelwitte, geelbruine of groenige kleur. De kleur is afkomstig van afgestorven witte bloedcellen (de neutrofielen). Sommige van deze neutrofielen maken een groen antibacterieel eiwit aan.
Naast voldoende eiwit, energie en vocht spelen vitamines en mineralen een rol bij wondgenezing. Als u gezond en gevarieerd eet en u houdt zich aan de dagelijkse aanbevolen hoeveelheden, met afwisselend vlees, vis en kip en veel groenten en fruit, dan krijgt u voldoende vitamines en mineralen binnen.
Wat is Wond beslag? Wond beslag verwijst naar het geel/witte materiaal in het wondbed; het is meestal nat, maar kan droog zijn en heeft over het algemeen een zachte textuur. Het kan dik zijn en aan het wondbed hechten, aanwezig zijn als een dunne laag of vlekkerig over het wondoppervlak.
Zwarte wond
Het oppervlak van de wond is bedekt met een zwarte korst. Hierbij kan het weefsel al zijn afgestorven en zwart gekleurd zijn. Het afgestorven weefsel dient verwijderd te worden door een specialist, zodat de wond weer gezond weefsel kan aanmaken.
Als er sprake is van overmatig exsudaat of als er een vermoeden bestaat dat de samenstelling van het exsudaat de genezing belemmert, is het verwijderen van exsudaat uit de wondbodem een prioriteit. • Wondverbanden zijn de belangrijkste optie voor het beheersen van exsudaat. • Andere opties zijn negatieve druktherapie voor wonden (NPWT) en hulpmiddelen voor het opvangen van vocht/stomaproducten .
Bij de wondexsudaatscore tellen gebruikers de lagen gaas die doordrenkt zijn met exsudaat . De score varieert van 0 tot 3, waarbij 3 gedefinieerd wordt als > 12 lagen gaas die doordrenkt zijn [16].
Chronische wonden kunnen bedekt zijn met wit of geel glanzend fibrineus weefsel (zie volgend artikel in deze serie). Dit weefsel is avasculair en genezing zal alleen plaatsvinden als het wordt verwijderd. Dit kan worden gedaan met een scalpel aan het bed.
Veel mensen denken dat het goed is om schaaf-, snij- of andere wonden aan de lucht te laten drogen. Toch is dit niet de juiste optie. Het afdekken van je wond is veel effectiever. Met speciale vochtige pleisters zorg je ervoor dat jij snel weer de oude bent.
Hoewel het wegvloeien van de pus een goed teken is, dient u niet te vergeten dat de ontsteking er nog steeds zit.
Ik heb een ontstoken wond, wanneer moet ik naar de dokter gaan? Aanhoudende roodheid en zwelling: Als de roodheid en zwelling rond de wond na verloop van tijd niet afnemen of zelfs erger worden, kan dit duiden op een infectie die medische behandeling vereist.
Speciaal vocht uit de bloed- en lymfevaten voert afval en bacteriën weg, zodat er geen infectie ontstaat. Dit goedje heet wondvocht en is doorgaans dus een teken van goede genezing. Toch is er ook een keerzijde: té veel vloeistof kan je verwonding zacht maken en het genezingsproces in gevaar brengen.
Douchen of in bad met een wond
Met een wond kunt u gewoon douchen. Ga met een wond niet in bad. Gebruik ook geen voetenbad met soda of Biotex.