Astronomen hebben met behulp van de Alma-telescoop nieuw licht geworpen op de koudste plek in het heelal, oftewel de Boemerang
Hiermee zijn gammaflitsen de helderste en heetste gebeurtenissen in het heelal sinds de oerknal (die uiteraard nog veel heter was). De Boemerangnevel, op een afstand van 5000 lichtjaar tot de aarde, heeft een ijzingwekkende temperatuur van slechts 1 graden Kelvin – slechts een fractie boven het absolute nulpunt.
2222204 graden Celsius. Zo heet is het gas in het universum gemiddeld – wat tien keer zo heet is als tien miljard jaar geleden. Dit blijkt uit onderzoek dat de temperatuur schat op een nieuwe manier: aan de hand van de kosmische achtergrondstraling.
Enorme temperatuur
De 'absolute hitte' zoals Planck die voorstelt is een gigantisch hoge temperatuur. Dat kun je moeilijk vergelijken met een warme zomerdag: De Planck-temperatuur is 1.41 x 10(^32), ofwel 141.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 graden Celsius.
Een koudere vriezer zorgt er echter niet voor dat je levensmiddelen langer bewaard kunnen blijven. HIerdoor is -18 °C de optimale temperatuur voor vriezers. Bij een temperatuurinstelling van -18 °C stopt de vorming van bacteriën en daardoor blijven ingevroren restjes lang houdbaar (3 maanden).
Mag een vriezer in de schuur of garage? Nee, de meeste vriezers zijn niet geschikt voor plaatsing in een onverwarmde schuur of garage. Dit komt doordat de compressor van de vriezer niet goed werkt bij een te lage omgevingstemperatuur.
Kosmische achtergrondstraling (cosmic microwave background, oftewel CMB) in de ruimte bevat een kleine hoeveelheid energie die nog voortkomt uit de oerknal. Die energie 'warmt' de ruimte op, waardoor het vrijwel nergens kouder is dan ongeveer 3 Kelvin (-270,15 graden Celsius).
Het antwoord is verdamping. Mensen zweten, het zweet verdampt, de warmte die daarvoor nodig is wordt onttrokken aan het lichaam en dat koelt daardoor af. Zo kunnen mensen langere tijd bij temperaturen van 40 of zelfs 45 graden overleven.
Als je El Azizia niet meerekent, dan is Death Valley in Californië de warmste plek ter wereld. Daar werd op 10 juli 1913 een temperatuur gemeten van 56,7 graden Celsius. Om precies te zijn gebeurde dat in een plaatsje met de toepasselijke naam Furnace Creek.
De laagste temperatuur die we ooit op aarde hebben gemeten is 89,2 graden Celsius onder nul. Dus -89,2°C. Dat was bij het Vostok Station, een Russisch onderzoekstation op Antarctica.
De zon ligt op zo'n 149.598.000 km van de aarde. Dat is dus best wel ver. En dat is maar goed ook. De zon is namelijk heet, erg heet.
De temperatuur van een magma of lava hangt af van zijn samenstelling, en kan variëren tussen iets minder dan 600 °C en 1250 °C. Basaltisch magma/lava is de meest voorkomende soort en kent ook de hoogste temperaturen: ongeveer 1000 - 1250 °C. Magma's met een andere samenstelling zijn iets minder heet.
Maar toch kan de mens niet op Venus leven. Door de dikke bewolking en dichte atmosfeer is het er erg warm. De temperatuur kan oplopen tot 465 graden Celsius en daarmee is Venus de heetste planeet in het zonnestelsel. Omdat Venus de planeet is die het dichtst bij de aarde staat, is er veel onderzoek naar gedaan.
Uranus bezit de koudste atmosfeer van ons zonnestelsel, nog kouder dan de verder gelegen planeet Neptunus. In de atmosfeer van Uranus zakt de temperatuur tot een minimum van -224 graden Celsius. De gemiddelde temperatuur bedraagt er -196 graden Celsius.
De temperatuur aan het aardoppervlak schommelt globaal rond 15°C en de top van de troposfeer, waar de tropopauze begint, is gemiddeld -56°C koud. De zogenaamde stratosfeer strekt zich uit tussen ongeveer 13 en 50 km hoogte. In deze sfeer bevindt zich de belangrijke ozonlaag.
Extreme temperaturen
De laagste temperatuur ooit gemeten in het noordpoolgebied is -67,7 graden Celsius. Deze temperatuur is gemeten in Ojmjakon. Ojmjakon is de koudste plaats van de bewoonde wereld.
39 graden is al uniek
Op 24 juli werd het 75(!) jaar oude hitterecord van Warnsveld gebroken toen het in Eindhoven39,3 graden werd. Ook dat was een barrière want nooit eerder werd er in ons land 39 graden gemeten. Tot op de dag van vandaag zijn 24, 25 en 26 juli 2019 de enige dagen geweest met maxima boven 39 graden!
In Somalië regent het bijna nooit. Het is daar bijna elke dag minstens 30 graden en de gemiddelde temperatuur ligt rond de 50 graden.
Smogalarm in heel Nederland
De warmste dag ooit werd op 25 juli 2019 gemeten in Gilze-Rijen. Het werd destijds 40,7 graden. In Zeeland werd het op die dag 40,6 graden.
Bloed is vloeibaar en komt via de bloedvaten op alle plaatsen van het lichaam. Ook speelt het een belangrijke rol bij de afweer tegen ziekteverwekkers in het lichaam en zorgt het voor een constante lichaamstemperatuur. Bloed betekent dus letterlijk leven!
4°C is de ideale temperatuur voor de koelkast. 80% van de respondenten weet niet dat 4°C de ideale temperatuur is. Vooral vlees is bij die temperatuur het langst veilig houdbaar. Met name bij kip kan het aantal ziekmakende bacteriën, zoals listeria, ook bij temperaturen boven 4°C al langzaam toenemen.
In 1976 was het 17 dagen lang warmer dan 30 graden, met een piek van 35,4 graden. Het ging toen over een hittegolf, nu spreken we van een hittepiek met een uitschieter tot bijna 40 graden. Ook in 1976 werden maatregelen genomen. Sommige fabrieken sloten en water mocht niet zomaar verspild worden.
Het binnenste van de zon is wel 15 miljoen graden heet, terwijl de buitenste laag, de fotosfeer, nog geen 6000 graden is. Maar daarna wordt het minder logisch. De eerste atmosfeerlaag van de zon, de chromosfeer, is zo'n 2000 kilometer dik. Waar hij de fotosfeer raakt is hij 6000 graden.
De gemiddelde oppervlaktetemperatuur bedraagt er een frisse -63°C en de planeet heeft een ijle ongastvrije atmosfeer die vooral uit koolstofdioxide bestaat.
Een schuur of kelder waarin het nooit kouder is dan 10 graden Celsius, is vrijwel zeker geïsoleerd. Je kiest dan een koelkast met een minimale omgevingstemperatuur van 10 graden Celsius.