Antipsychotica verhogen het risico op obesitas, hartritmestoornissen en stoornissen in de vetstofwisseling. In sommige gevallen zodanig dat er insulineresistentie en suikerziekte kan ontstaan.
Hoewel deze klasse van medicatie het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven van de patiënt kan verbeteren, kunnen ze ook potentiële effecten op de lange termijn hebben . Langetermijneffecten kunnen variëren op basis van het type antipsychoticum dat wordt ingenomen, de gezondheid van het individu en een reeks andere factoren.
Aanbeveling. Bij instelling op een antipsychoticum dient de behandelend psychiater rekening te houden met verschillen tussen antipsychotica in het risico op ontregeling van metabole waarden. Dit weegt het zwaarst bij clozapine en olanzapine en weegt ook zwaar, maar minder, bij quetiapine en risperidon.
Extrapiramidale nevenwerkingen (EPS) berusten op de blokkade van dopamine (-D2-) receptoren in het nigrostriatale systeem en uiten zich o.a. in parkinsonisme (bradykinesie, rigiditeit en (rust-) tremor), acathisie en acute dystonie 1.
Tot de extrapiramidale symptomen behoren acute dyskinesieën en dystonische reacties, tardieve dyskinesie, parkinsonisme, akinesie, acathisie en het maligne neurolepticasyndroom .
Een zeldzame, genetische neurologische aandoening, gekarakteriseerd door hypotonie, motorische ontwikkelingsachterstand, dyskinesie van ledematen, intellectuele achterstand met verstoorde spraakontwikkeling, insulten, autistische kenmerken, stereotiepe bewegingen, en slaapstoornis.
Clozapine , dat het sterkste antipsychotische effect heeft, kan neutropenie veroorzaken. Een probleem bij de behandeling van schizofrenie is slechte therapietrouw van de patiënt, wat leidt tot terugkeer van psychotische symptomen.
Het is echter vooralsnog onduidelijk of het gebruik van antipsychotica op lange termijn de levensverwachting van mensen met een psychotische stoornis negatief beïnvloedt en of er tussen de verschillende antipsychotica op dat vlak onderlinge verschillen bestaan.
– Bij acute dystonie zijn er abnormale houdingen of spasmen van de spieren van hoofd, hals, ledematen of romp.
Het gebruik van antipsychotica wordt echter in verband gebracht met een aantal nadelige effecten op het hart, waaronder levensbedreigende hartritmestoornissen en plotselinge hartdood (SCD).
(Krystal et al., 2008) In recente meta-analyses van antipsychotische werkzaamheid heeft ook quetiapine een sterk sederend effect gehad, gevolgd door respectievelijk olanzapine, risperidon en aripiprazol. (Huhn et al., 2019; Schneider-Thoma et al., 2022).
7 Momenteel wordt een nieuw antipsychoticum genaamd cariprazine gepromoot.
1. Suïcidaliteit. 'Suïcidaliteit' werd door 58,3% van de deelnemers gerapporteerd als 'een bijwerking van het nemen van antipsychotische medicatie', waarbij 21,1% 'ernstig' aankruiste.
Antipsychotica (middelen tegen psychose en verwardheid) zijn hiervan bekende voorbeelden. Deze middelen worden veel gebruikt, maar de bewegingsstoornissen komen weinig voor. Het betreft spierstijfheid, beven, moeite met bewegen, murmelen of bewegingen van de mond of de tong, die moeilijk zijn te stoppen.
Neuroleptisch maligne syndroom (NMS) NMS is een zeldzame maar ernstige neurologische aandoening, wat betekent dat het uw zenuwstelsel aantast. Het kan optreden als bijwerking van het nemen van antipsychotica . Het kan ook optreden als ontwenningsverschijnsel als u stopt met het nemen van antipsychotica.
De literatuur meldt het voorkomen van onder andere de volgende bijwerkingen van antipsychotica: bewegingsstoornissen (acute dystonie, acathisie, parkinsonisme, tardieve dyskinesie), metabole stoornissen (gewichtstoename, diabetes, dyslipidemieën, hypertensie, metaboolsyndroom), seksuele functiestoornissen, hyperpro- ...
Naarmate het menselijk lichaam ouder wordt, reageert het anders op medicijnen.Hierdoor lopen ouderen een groter risico op bijwerkingen van medicijnen . Met name antipsychotica worden in verband gebracht met een groter risico op vallen, diabetes en hartziekten.
Risperidon werkt door chemische boodschappers in je hersenen (neurotransmitters) zoals dopamine te beïnvloeden. Als je teveel dopamine hebt, kan het ervoor zorgen dat je dingen ziet die er niet zijn (hallucinaties) of dingen denkt die niet waar zijn (waanideeën).
Atypische antipsychotica
Deze medicijnen, waaronder quetiapine, risperidon en aripiprazol, worden over het algemeen voorgeschreven omdat ze een lager risico op bepaalde ernstige bijwerkingen met zich meebrengen dan conventionele antipsychotica.
En ja, in zeldzame gevallen kunnen antipsychotica soms ook symptomen van psychose juist verergeren, helemaal niet zo gek als je bedenkt dat die medicijnen op heel veel plekken in je brein werken, niet alleen op de plekken waar je het zou willen.
Antipsychotische medicijnen hebben verschillende voordelen, waaronder: Behandeling van aandoeningen die zeer moeilijk (of onmogelijk) te behandelen zijn met andere soorten medicijnen . Ook zouden veel mensen met deze aandoeningen langdurige (of zelfs levenslange) zorg 24/7 nodig hebben zonder deze medicijnen.
Spinale atrofie - oftalmoplegie - piramidaal syndroom is een zeldzame, bulbospinale musculaire atrofie die gekarakteriseerd wordt door gegeneraliseerde neonatale hypotonie, progressieve pontobulbaire en spinale verlamming, piramidale tekenen, en doofheid.
Als er in dit circuit veel (>80%) D2-receptoren geblokkeerd zijn, zorgt dit voor bewegingsstoornissen, die ook wel 'extrapiramidale symptomen (EPS)' worden genoemd. De meest voorkomende EPS zijn dystonie, parkinsonisme, acathisie en tardieve dyskinesie.
Het zogeheten tandradfenomeen – de schokkende beweging die ontstaat bij het bewegen of strekken van een gewricht – is een voorbeeld van bradykinesie en hypokinesie. De Italiaanse neuroloog Camillo Negro beschreef dit fenomeen al in 1901.