Een bisdom of diocees is een kerkrechtelijk afgebakend gebied dat onder het bestuur van een lokale bisschop staat. Deze territoriale indeling wordt gebruikt in meerdere christelijke groeperingen, waaronder de Rooms-katholieke, Orthodoxe, Oudkatholieke, Anglicaanse en Lutherse Kerk.
De Nederlandse kerkprovincie telt zeven bisdommen: het metropolitane aartsbisdom Utrecht en de suffragaanbisdommen 's-Hertogenbosch, Roermond, Breda, Haarlem-Amsterdam, Groningen-Leeuwarden en Rotterdam.
De bisschop en de aartsbisschop
De bisschop is dus een priester die aan het hoofd van een bisdom staat.
De Katholieke Kerk in België is georganiseerd in acht bisdommen (één aartsbisdom en zeven suffragane bisdommen) en één militair ordinariaat.
De priesters en bezoldigde diakens worden betaald uit de vrijwillige bijdragen van de gelovigen. Van dat geld, elk jaar 320 miljoen gulden, onderhoudt men ook kerkgebouwen.
Een Priester in een parochie verdient zo'n € 1523 tot 1842 bruto per maand, afhankelijk of de Priester inwonend of uitwonend is. Dat bedrag is bij wet vastgelegd en is gepubliceerd in Het Staatsblad. Netto heeft een Priester € 1.227,83 per maand.
De Nederlandse kerkprovincie bestaat uit zeven bisdommen: één aartsbisdom (het aartsbisdom Utrecht) en zes suffragane bisdommen.
De kerken zijn eigendom van de gemeente of de kerkfabriek. En de kerkfabriek is een overheidsinstelling.
Monseigneur Lode Aerts (26 april 2021) Monseigneur Patrick Hoogmartens (23 april 2018)
Op dit moment zijn priesters en monniken verplicht celibatair te leven. Dat betekent: bewust kiezen voor een leven zonder seks. Maar in de rooms-katholieke kerk mogen ze ook niet getrouwd zijn en omdat buitenechtelijke seks niet mag, komt dat op celibatair leven neer.
Priester (hogere wijding) Diaken (hogere wijding) Subdiaken (hogere wijding) Exorcist (lagere wijding)
Een kazuifel is een misgewaad voor priesters van de Latijnse Kerk. Het Nederlandse woord kazuifel is evenals het Franse en Engelse chasuble afkomstig van het Middeleeuws-Latijnse casubula, een nevenwoord van het Laat-Latijnse casula, dat een mantel met hoofdkap aanduidde.
De pastoor is binnen de Katholieke Kerk, de Anglicaanse Gemeenschap en de oudkatholieke Kerk de priester die door de bisschop benoemd wordt als verantwoordelijke van een parochie. Het woord pastoor komt van het Latijnse woord pastor, dat herder betekent. Dat verklaart waarom een pastoor soms over zijn kudde spreekt.
Kardinalen zijn na de paus de voornaamste hoogwaardigheidsbekleders van de Rooms-Katholieke Kerk. De kardinalen helpen en adviseren de bisschop van Rome bij het bestuur van de Kerk en kiezen na diens overlijden of aftreden in een conclaaf een opvolger.
Aan de herbestemming van kerken gaat de 'ontwijding' vooraf. Het is een voorwaarde om aan een kerk een nieuwe bestemming te kunnen geven. Immers, in het geval de kerk niet meer voor religieuze activiteiten wordt gebruikt dient deze aan de eredienst te worden onttrokken alvorens een nieuwe bestemming te verkrijgen.
Er zijn zeven bisdommen in Nederland, met in 2018 een totaal van 725 pastoraal priesters, diakens en pastoraal medewerkers. 23 procent van de priesters die nu in Nederland werkzaam zijn komt uit het buitenland. In 2008 waren er ongeveer 50 buitenlandse priesters actief in parochies. Nu zijn dat er 109.
Drenthe, Overijssel, Gelderland en Zeeland zijn met 11 tot 14 procent de provincies met de meeste hervormden. De inwoners van Friesland geven het vaakst aan tot de PKN te behoren, terwijl ook een relatief groot deel zegt gereformeerd te zijn.
Een kardinaal of Prins der Kerk (afkomstig van het Latijnse cardo = spil, "waaromheen iets draait") is een zeer hoge rang (eigenlijk meer: een waardigheid) in de hiërarchie van de Rooms-Katholieke Kerk. Het is na de paus de hoogste rang. Men spreekt van het creëren van kardinalen.
Het katholicisme heeft in de Lage Landen een unieke ontwikkeling door gemaakt ten opzichte van de rest van Europa. Waar zij eerst de positie van de facto staatsreligie genoot als onderdeel van de grote wereldkerk, werd zij als gevolg van de Reformatie en de Nederlandse Opstand een minderheidsreligie.
Het salaris bedraagt € 3000 tot € 4500 bruto per maand. Daarnaast geniet een Aartsbisschop ook een eindejaarspremie en vakantiegeld en krijgt een vergoeding voor zijn verplaatsingskosten. Deze vergoeding is mede afhankelijk van de financièle middelen van de parochie. Sommigen vragen hun kosten terug, anderen niet.
Een Kardinaal verdient zo'n € 4000 tot € 5000 per maand. Dit is een brutosalaris, mede afhankelijk van de middelen van het Bisdom. In sommige gevallen zijn er ook regelingen zoals eindejaarspremie en vakantiegeld. Daarnaast kan een Kardinaal aanspraak maken op een reiskostenvergoeding.
Priester (M/V/X)
In de Katholieke Kerk is een priester een man die, na een opleiding van 6 à 7 jaar aan een seminarie of ander vormingsinstituut, van een bisschop de priesterwijding heeft ontvangen.