Over veel zaken mag de gemeente zelfstandig beslissen. Bijvoorbeeld het bouwen van een theater, het aanleggen van een fietspad of het bouwen van woningen. Het maken van die keuzes is de belangrijkste taak van het gemeentebestuur. Daarnaast voert de gemeente ook veel landelijke wetten uit.
Elke gemeente heeft een gemeenteraad, een burgemeester en een college van burgemeester en wethouders (B en W). Een belangrijke taak van de gemeenteraad is om het college te controleren. Het college moet op zijn beurt verantwoording afleggen aan de gemeenteraad.
Het totale gemeentebestuur valt uiteen in twee politieke organen: de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders, kortweg college van B&W. Dit laatste orgaan vormt het dagelijks bestuur van de gemeente. De gemeenteraad is het hoogste orgaan in een gemeente.
Voorzitter van het college van burgemeester en wethouders
Het college van B&W bestuurt de gemeente; de burgemeester is voorzitter van het college. De burgemeester: let erop dat het college het beleid op tijd voorbereidt, vaststelt en uitvoert. kan zelf onderwerpen voorstellen en in het college bespreken.
Wat bekent dat? Het wettelijk recht op zorg wordt vervangen door een plicht voor gemeenten om jeugdhulp te bieden. Dit betekent dat de gemeente het mogelijk moet maken dat kinderen en gezinnen die dit nodig hebben, jeugdhulp ontvangen.
De burgemeester heeft meerdere taken en rollen. Zo is hij of zij voorzitter van het college van Burgemeester en Wethouders en voorzitter van de gemeenteraad. Daarnaast heeft hij of zij ook een aantal zelfstandige taken. Voor veel mensen is de burgemeester het gezicht van de gemeente.
Een gemeenteraad is het gekozen vertegenwoordigende lichaam in de gemeente en daarvan tevens het hoogste bestuurlijke orgaan. De raad stelt het beleid van de gemeente vast en controleert het dagelijks bestuur: het college van burgemeester en wethouders .
Wat doet een gemeentesecretaris? Je bent de algemeen directeur van de organisatie. Met de organisatie bedoelen we in dit geval de gemeente . De ambtelijke ambities worden vertaald in plannen en deze worden tot uitvoering gebracht.
Gezicht van de gemeente
Veel mensen denken dat burgemeester 'de baas' is van de gemeente. Dat is niet zo. Dat is de gemeenteraad. Net als de wethouders, legt de burgemeester verantwoording af over de dingen die hij doet aan de gemeenteraad.
De gemeenteraad stelt de beleidskaders vast. Het college van B&W bestuurt de stad binnen deze kaders. De raad controleert of het college zich aan de beleidskaders heeft gehouden en of de vastgestelde doelen zijn bereikt. Het college neemt andere belangrijke besluiten.
De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn. Bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw of de hoogte van de belastingen.
Zo is bijvoorbeeld de Gemeente een in de wet genoemd rechtspersoon. Haar organen zijn in de Gemeentewet omschreven: de Gemeenteraad, de Burgemeester en het College van burgemeester en wethouders]. Deze organen zijn dus bestuursorganen van de Gemeente.
De burgemeester zorgt als voorzitter van de gemeenteraad voor een goed verloop van de vergaderingen. Ook mag de burgemeester zelf deelnemen aan de beraadslagingen als het over zijn onderwerpen gaat, op dezelfde wijze als wethouders dat doen. Het college zorgt voor het dagelijkse bestuur van de gemeente.
Politieke ambtsdragers zijn de mensen die het land, de provincies, waterschappen en gemeenten besturen. Denk aan ministers, burgemeesters, wethouders en gedeputeerden van provincies. Politieke ambtsdragers zijn geen 'gewone' werknemers of ambtenaren.
Lokale besturen zijn regisseur van het lokale sociale hulp- en dienstverleningsaanbod. Ze hebben een uniek mandaat om lokale partners samen te brengen zodat afstemming en samenwerking omtrent het hulp- en dienstverleningsaanbod op hun grondgebied kan worden gerealiseerd (cfr.
De juridische positie van de secretaris is geregeld in de Gemeentewet. Het college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor de aanstelling, schorsing en het ontslag van de secretaris (artikel 102 Gemeentewet).
Als je kijkt naar een gemeente met een gemiddelde grootte (24.001 – 40.000 inwoners) komt dat voor de burgemeester neer op een salaris van € 8.560,55 bruto per maand, zeker niet verkeerd. Bij grotere gemeentes met een inwonersaantal vanaf de 60.000 loopt dit bedrag al op naar € 10.062,61.
De griffier heeft een adviserende functie voor de gemeenteraad, draagt zorg voor de informatievoorziening van de gemeenteraad en draagt zorg voor de communicatie namens de gemeenteraad.
Gemeente voert landelijk en eigen beleid uit
Bijvoorbeeld het bouwen van een theater, het aanleggen van een fietspad of het bouwen van woningen. Het maken van die keuzes is de belangrijkste taak van het gemeentebestuur. Daarnaast voert de gemeente ook veel landelijke wetten uit.
Meer dan zestienhonderd organisaties en instanties maken deel uit van de overheid. Daar horen de twaalf ministeries bij, de twaalf provincies en de 342 gemeenten. Maar ook zelfstandige bestuursorganen zoals de Huurcommissie horen tot de overheid.
Naast de Provinciale Staten bestaat het bestuur van de provincie uit de Gedeputeerde Staten en de Commissaris van de Koning(in) . Het bestuur van een gemeente bestaat behalve uit de gemeenteraad ook uit het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester.
De burgemeester is voorzitter van B&W. Iedere wethouder heeft een eigen beleidsterrein (portefeuille), bijvoorbeeld financiën, verkeer, milieu, welzijn of volkshuisvesting. Het bepalen van het beleid gebeurt echter in het college van B&W.
Sinds 1851 bepaalt de Gemeentewet dat de raad 'aan het hoofd van de gemeente' staat, dat de gemeenteraad dus de baas is.