Er zijn verschillende oorzaken van hersendood mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan een auto-ongeluk of een hersenbloeding. Na zo'n gebeurtenis ligt een patiënt in een ziekenhuis aan een beademingsmachine. Dit zorgt ervoor dat het hart blijft kloppen, en de functies van het lichaam in stand blijven.
Door bijvoorbeeld een hersenbloeding of ernstige schade aan de hersenen gaan de hersenen opzwellen. Omdat de schedel niet meegeeft, wordt hierdoor de druk in de schedel hoger. Als die druk te hoog is, komt er geen bloed meer aan in de hersenen. Hierdoor raken de hersenen onherstelbaar beschadigd.
Of je vindt of iemand die hersendood is ook overleden is hangt deels van je opvatting af. Je hersenen zijn dood, je lichaam kan echter met behulp van machines en artsen nog verder leven. In zekere zin ben jij als persoon dus weg als je hersendood bent.
Wat is het? Iemand is hersendood wanneer een gekende oorzaak onomkeerbare schade heeft veroorzaakt aan de hersenen, waardoor alle hersenfuncties, ook de hersenstam, definitief zijn uitgevallen, maar het hart wel nog klopt. Het vaststellen van hersendood gebeurt volgens strikte protocollen.
In het huidige medische jargon wordt met de term klinische dood meestal hetzelfde bedoeld als met hersendood. In deze toestand zijn alle hersenfuncties uitgevallen. Het lichaam kan daardoor niet meer zelfstandig functioneren.
Als iemand echt hersendood is, is er geen enkele kans dat diegene nog wakker wordt, zegt Hoogerwerf. Om vast te stellen of er echt sprake is van hersendood wordt er verplicht een serie tests uitgevoerd, van het testen van reflexen tot metingen van de hersenactiviteit.
De persoon kan niet meer zelfstandig ademhalen en het lichaam kan de bloeddruk en lichaamstemperatuur niet meer regelen (wel kan bij beademing het hart blijven kloppen, zie hartprikkel. Ook kunnen via het ruggenmerg verlopende reflexen nog aanwezig zijn).
Meerdere artsen moeten de hersendood vaststellen door het volgen van het hersendoodprotocol. Tijdens en na de onderzoeken krijgt het hart zuurstof door de machine en kan het blijven kloppen. Doordat het hart en de organen zuurstof krijgen, blijft donatie van organen mogelijk.
Een coma wordt veroorzaakt doordat een deel van de hersenfuncties is uitgevallen of verminderd werkt (functiestoornis van de hersenen). Coma is niet hetzelfde als hersendood.
Wat zegt de Islam? Stoppen met behandelen is voorwaardelijk toegestaan: 1- Als de patiënt hersendood is. 2- Als de patiënt is uitbehandeld, en de behandeling meer schaadt dan baat.
Bij hersendood werken de hersenen helemaal niet meer en deze kunnen ook niet meer herstellen. De patiënt heeft geen bewustzijn meer en kan geen pijn meer voelen.
Eenmaal beschadigde hersencellen herstellen zelf niet meer. Toch kan er nog veel verbeteren. Andere delen van de hersenen kunnen de uitgevallen functies namelijk overnemen. Je hersenen maken hiervoor dan nieuwe netwerken aan.
Zonder een tijdige reanimatie kan een omkeerbare hartstilstand in enkele minuten tot een onomkeerbare hersendood leiden. Tijdige reanimatie kan in veel gevallen de pompfunctie van het hart herstellen zonder ernstige schade aan de hersenen.
De patiënt ademt zelf.Het masker is via een slang verbonden met de beademingsmachine. Non-invasief betekent dat er geen tube (beademingsbuis) in de luchtpijp wordt ingebracht. Daardoor is hij in staat wat te drinken en te praten.
Vooruitzichten na coma
Meestal kom je binnen een paar uur of binnen een paar dagen weer bij uit coma. Gebeurt dat niet, dat zijn de vooruitzichten niet zo goed. Er zijn mensen die weken of zelfs maanden in coma blijven. Heel soms komen ze dan nog bij, maar het gebeurt vaker dat deze mensen overlijden in coma.
Patiënten kunnen pas ontwaken uit de sedatie als de medicatie stopt. Meestal bouwen we dat langzaam af. De patiënt wordt dan niet direct wakker; dit kan een paar uur of zelfs een paar dagen duren. De patiënt kan tijdens het wakker worden verward en onrustig zijn.
Het feit dat de patiënt de ogen open heeft en rondkijkt, wil niet zeggen dat hij iets ziet en herkent. Hetzelfde geldt voor horen. Maar het is niet altijd te merken of een patiënt geluiden hoort. Daarom moet u er eigenlijk van uitgaan dat hij u wel verstaat en begrijpt, ook al weet u dat niet zeker.
Een coma duurt zelden langer dan 4 tot 6 weken. Daarna komt de persoon meestal te overlijden.
Dit hangt erg af van de oorzaak van de coma en de hoeveelheid hersenschade. Over het algemeen zullen echter meer dan de helft van de mensen na enkele dagen uit een coma kunnen ontwaken. Als dit niet gebeurt, geldt dat hoe langer het coma duurt, hoe kleiner de kans is dat iemand nog ontwaakt uit een coma.
Afscheid kunnen nemen van een overledene is altijd mogelijk. Of iemand nu orgaan- of weefseldonor is na overlijden. Dat kan zowel vóór als na de donatie. Het uitnemen van organen of weefsels gebeurt zorgvuldig en met respect voor de overledene en de familie.
Als een hartstilstand langer dan 5 tot 6 minuten duurt zonder reanimatie, dan kan het zelfs zorgen voor schade of sterfte van hersenweefsel. Hierdoor ontstaat hersenschade.
Na overlijden kunnen mensen organen en weefsels doneren aan mensen die ziek zijn en die organen of weefsels nodig hebben. Orgaandonatie of weefseldonatie kan alleen als de overledene in het Donorregister met een 'Ja', 'Een specifieke persoon/mijn partner of familie beslist' of 'geen bezwaar' geregistreerd staat.
Het is niet bekend op welke wijze de beademing bij patiënten die het grootste deel van de dag beademd worden het beste kan worden gestopt. Ook is niet te voorspellen hoe lang de duur tot overlijden is na het beëindigen van de beademing. Dit kan variëren tussen een aantal minuten en dagen/weken.
Beademing is geen behandeling op zich maar geeft de tijd om van de aandoening of verwonding te genezen. Het is nooit volledig te voorspellen hoe lang iemand kunstmatig beademd moet worden. Het kan enkele uren of dagen zijn maar er zijn ook patiënten die nooit volledig van de beademing af komen.
Op de intensive care (IC) krijgen patiënten vaak geneesmiddelen die rust geven (sedativa). Vaak geven we een beetje sedatie om stress of angst bij de patiënt weg te nemen. Soms geven we veel sedatie omdat de patiënt beter te behandelen is als hij slaapt. Bijvoorbeeld als een patiënt heel moeilijk te beademen is.