Op 21 juli 1983 werd op het Vostokstation de laagste temperatuur ooit op aarde gemeten: -89,2°C. Op de ijskap van Antarctica is het niet alleen erg koud, maar ook erg droog. In feite is het een woestijn waar de temperatuur nooit boven de 0°C komt. Het langdurig gemiddelde in het binnenland ligt op ongeveer -57°C.
Je moet bovendien een flinke reis afleggen om er te komen, want volgens de World Meteorological Organization (WMO) werd de laagste temperatuur ooit gemeten op Antarctica. Op 21 juli 1983 werd bij het Vostok Station, een Russisch onderzoeksstation op Antarctica, een temperatuur van -89,2 graden Celsius gemeten.
De laagste temperatuur ooit gemeten in een weerstation was bij het Vostokstation op 1000 kilometer van de Zuidpool: −89,2 °C (officieus −91 °C). Volgens metingen van de NASA werd op 10 augustus 2010 op een hoogvlakte bij het midden van Antarctica een temperatuur van −93,2 °C waargenomen.
Wetenschappers hebben ontdekt dat er 90 miljoen jaar geleden een regenwoud was op Antarctica. Op dit moment is het continent aan de Zuidpool bedekt met een ijskap, maar dat is dus niet altijd zo geweest, integendeel. Antarctica was 90 miljoen jaar geleden zelfs volledig ijsvrij.
Landschap en ijskap
Hierdoor is de ijslaag op de Zuidpool een stuk dikker dan die van de Noordpool. Daarnaast is de Zuidpool met een gemiddelde temperatuur rond de -50 ook een stuk kouder dan de Noordpool, waar de gemiddelde temperaturen rond de -20 liggen.
Zuidpool
Dat klopt! De Zuidpool is in beide seizoenen een stuk kouder dan de Noordpool.
Waar we de Noordpool kunnen zien als een bevroren oceaan, is de Zuidpool juist een eiland omringd door water. Het ijsoppervlakte bestaat dus, voor het grootste deel, uit landijs. Juist vanwege dit verschil in opbouw vinden we geen ijsberen op de Zuidpool: naar de Zuidpool bestaat geen natuurlijke brug.
Antarctica is een internationaal beschermd natuurgebied. Een bezoek aan Antarctica is alleen mogelijk met een vergunning. Dat geldt voor zowel wetenschappelijk onderzoek als een toeristisch bezoek. Toeristen mogen alleen bepaalde delen van het Antarctisch gebied bezoeken.
Antarctica is niet altijd bedekt geweest met ijs – het continent lag bijna 100 miljoen jaar lang over de zuidpool zonder te bevriezen. Toen, ongeveer 34 miljoen jaar geleden, vond er een dramatische klimaatverschuiving plaats op de grens tussen het Eoceen en het Oligoceen.
Antarctica is verreweg het koudste continent op aarde. Met uitzondering van een smalle kuststrook vriest het er eigenlijk altijd. Antarctica is niet alleen erg koud, maar ligt ook nog eens extreem geïsoleerd van andere continenten doordat het wordt omringd door de ijskoude en diepe Antarctische Oceaan.
Het Antarctische Continent is niet in het bezit van een land en wordt dus ook niet als zodanig beheerd. Er is echter wel een internationaal verdrag, het 'Antarctic Treaty', dat in regelgeving voorziet. Hierdoor hebben landen die dit verdrag hebben ondertekend de mogelijkheid om onderzoek te doen in Antarctica.
Het noord- en zuidpoolgebied zijn zusjes maar ook elkaars tegenpool. Beide poolgebieden zijn erg koud, er valt veel sneeuw, er ligt ijs en het is er 's winters pikkedonker. Toch zijn er ook grote verschillen tussen het Arctische gebied en Antarctica.
En bij -60 °C sterven de cellen onmiddellijk af. Bij -40 °C kan een mens drie minuten zonder kleren buiten lopen zonder dat het gevolgen heeft. Maar blote huid die wordt blootgesteld aan extreme kou onder -60 °C bevriest meteen, en dan sterven de cellen af.
En dat is geen uitzondering. Nog een Russisch dorp, waar het tot onder de -70 graden kan worden. Ojmjakon ligt op de Permafrost van Oost-Siberië.
Het klinkt tegenstrijdig maar op basis van de hoeveelheid neerslag die er valt kan Antarctica ondergebracht worden als poolwoestijn. Het landschap is namelijk vergelijkbaar met dat van de Sahara woestijn. Het bestaat voornamelijk uit sneeuw en ijs en niet uit zand.
1. Libië Het record van de hoogste temperatuur was in Libië. Daar werd het op 1922 57,8 graden!
Er zijn minstens vijf grote ijstijden geweest in de geschiedenis van de aarde (het Huronisch, Cryogeen, Andes-Sahara, laat Paleozoïcum en de laatste Quartaire ijstijd). Buiten deze tijdperken werd eerder gedacht dat de aarde ijsvrij was, zelfs op hoge breedtegraden ; zulke periodes staan bekend als broeikasperiodes.
De ijsvorming op Antarctica begon in het Laat-Paleoceen of Midden-Eoceen tussen 60 en 45,5 miljoen jaar geleden en escaleerde tijdens de massamassa-extinctie van het Eoceen en het Oligoceen ongeveer 34 miljoen jaar geleden.
De ontdekking en verkenning van Antarctica werd gevormd door de afgelegen ligging van het continent en zijn buitengewoon onherbergzame omgeving . Deze factoren zorgden er eeuwenlang voor dat mensen wegbleven van alle eilanden behalve de subantarctische eilanden en delen van de Zuidelijke Oceaan waar walvissen en zeehondenjacht plaatsvonden.
Er zijn nauwelijks vluchten die over Antarctica vliegen omdat er simpelweg niet veel routes tussen steden zijn die via die route lopen. Bijvoorbeeld, Finnair vlucht 74 vliegt nu over de Noordpool onderweg naar Finland vanuit Japan.
Momenteel zijn er geen luchtvaartmaatschappijen die rechtstreekse vluchten aanbieden tussen Nederland en Antarctica. De meeste routes hebben een of meer tussenstops.
Door het extreme klimaat is het een moeilijk gebied om te overleven. Behalve wetenschappers die tijdelijk op de zuidpool verblijven om onderzoek te doen, kom je er geen mensen tegen. Toch zijn er wel een aantal planten- en diersoorten die zich aan de koude omgeving hebben aangepast.
Op dit moment zijn er nog ongeveer 26.000 ijsberen in het wild. Dit aantal kan in de komende jaren snel achteruitgaan als we niets doen. Dit is vooral het gevolg van klimaatverandering. Doordat het warmer wordt op aarde is er in het leefgebied van de ijsbeer steeds minder ijs.
Het is volgens het Antarctic Treaty niemand toegestaan om permanent op het Antarctisch Schiereiland of ergens anders op Antarctica te wonen. Voor onderzoekers is het echter wel mogelijk om voor een beperkte tijd op Antarctica te verblijven.
Er leven geen pinguïns op de Noordpool!
Ze blijven dicht bij de kust en brengen het grootste deel van hun tijd op zee door. Dit zijn dus geen pinguïns, want die komen alleen op het zuidelijk halfrond voor.