De irukandji is een kleine, glasheldere kwal. Hij wordt maar een paar centimeter lang en leeft in de tropische wateren rond de noordkust van Australië. Dit kwalletje wordt in het algemeen gezien als het giftigste dier ter wereld en in tegenstelling tot andere kwallen heeft de irukandji ook netelcellen op het lichaam.
De gevaarlijkste kwallen zijn tropische soorten, waarvan de giftigste de Australische zeewesp (Chironex fleckerii) is, die dodelijk kan zijn voor de mens. Langsheen onze kustlijn komen geen soorten voor die dodelijk zijn voor de mens.
Kwallensoorten in de Wadden- en Noordzee
De meest voorkomende kwal is de oorkwal. De steek van deze soort doet niet veel pijn en de gevolgen zijn minimaal. Na een steek kan de huid hoogstens wat rood, opgezwollen en een beetje jeukerig zijn, maar deze klachten verdwijnen na een aantal uur.
De onderzoeker laat de imposante kwal op het strand liggen zodat andere mensen hem ook kunnen bewonderen. Wie dat wil, kan het dier gewoon oppakken. Deze kwal is ongevaarlijk, volgens Ecomare, het centrum voor wadden en Noordzee. De netelcellen zijn te zwak om door de menselijke huid te dringen.
Beschrijving. Irudakandji-kwallen worden vooral aangetroffen in Noord-Australische wateren en in het Groot Barrièrerif. Ze hebben de grootte van een vingernagel, vier tentakels met lengte tussen 5 en 50 cm en zijn nauwelijks zichtbaar in water omwille van hun grootte en het feit dat ze zo goed als doorzichtig zijn.
In de Noordzee leven verschillende soorten kwallen. De oorkwal komt het meeste voor. Dit is een doorzichtige kwal met vier roze of witte ringen. Hij kan je niet steken, omdat hij niet door de huid heen komt.
Een steek van een kubuskwal kan fataal worden. Het gif dat in de bloedbaan van de huid terecht komt, valt de zuurstofcellen aan. Daardoor ontstaat na een aantal minuten een hard aanval. Wereldwijd (voornamelijk rond Australië en Hawaii) zijn door deze kwal al honderden slachtoffers gevallen.
De tentakels van kwallen hebben giftige netelcellen. Wanneer je gestoken wordt, spuit de kwal gif in je bloedbaan. Hierdoor kan je jeuk en pijn voelen. Wanneer je uit het water stapt, drogen de netelcellen uit.
Kwallen hebben eigenlijk geen hersenen, dus ze zijn zich er niet van bewust. Voor hun is het hetzelfde als in de zee.
Het eeuwige leven
Toch kan de Turritopsis nutricula wel degelijk sterven: de regeneratie werkt namelijk alleen bij volwassen exemplaren. Ziekte of hongerige roofdieren worden jonge kwallen wel fataal, maar er is geen ander dier bekend met deze hoge kans op biologische onsterfelijkheid.
4) Kwallen poepen door hun mond.
Ze hebben alleen een maag, maar geen darmen. Alle stukjes prooi die een kwal niet nodig heeft, komen er dus via hetzelfde gat weer uit! Elke kwallensoort heeft een eigen dieet. Sommigen soorten eten algen, plankton en babyvisjes, maar grote kwallen eten hun soortgenoten en vissen.
Gewervelde dieren zoals honden, katten, vissen en vogels hebben bijvoorbeeld hersenen, maar ook krabben, insecten en inktvissen. Dieren zoals ringwormen, slakken, sponzen, anemonen en kwallen hebben geen hersenen.
Ze hebben geen brein en bestaan vrijwel geheel uit water – en toch beschikken ze over heel wat superkrachten.
Ze heeft een bolvormige hoed en kan een meter in diameter worden. Ze is lichtblauw van kleur, met een donkerblauwe rand. Deze kwal heeft geen tentakels, maar 4 mondarmen. De zeepaddenstoel is ongevaarlijk.
Maar onze ergste vijand – en 's werelds gevaarlijkste dier – is de mug. De kleine bloedzuiger brengt elk jaar ziekten over op honderden miljoenen mensen en ongeveer 1 miljoen mensen sterven daaraan. De mug is dan ook het dier dat wereldwijd de meeste mensen doodt.
De blauwe haarkwal en andere soorten
Zoals de naam al doet denken heeft de blauwe haarkwal ongeveer 60-65 lange, dunne, haarachtige tentakels. De steek van de blauwe haarkwal kan erg pijnlijk zijn. Behalve aan de tentakels en de kleur is de kwal te herkennen aan zijn bultige hoed.
Deze kwallen liggen vaak ondersteboven op de bodem van een oceaan of watertank en trekken hun lichaam één keer per seconde in.
Kwal – Oneindig
Ze maken cycli van oud naar weer jong, dit kan oneindig door gaan.
Kwallen hebben bovendien nauwelijks organen, ze hebben geen hart, geen bloedvaten en geen hersenen en ook geen botten, schelp of hoornpantser. Er zitten geen ogen in en geen oren aan en met hun rudimentaire spieren en zenuwen kunnen ze maar weinig doen.
Niet alleen zoogdieren zoals wij, maar ook vogels, vissen en mogelijk kreeften. Wie niet kan praten, voelt geen pijn, was lange tijd het adagium in de wetenschappelijke wereld. Tot de jaren 1980 opereerden artsen baby's die nog niet konden praten zonder verdoving.
Wat eten kwallen? Kwallen eten vissenlarven en kreeftachtigen. Met de netelcellen die ze op hun tentakels hebben verlammen ze hun prooi, en met hun tentakels brengen ze de prooi naar hun mond.
De andere vijf procent bestaat uit cellen, een maag en mond. De meeste kwallen kunnen niet zwemmen en drijven mee met de stroming van de zee. Ze komen in alle oceanen en zeeën voor en er zijn zelfs een paar soorten die in zoet water leven.
Kwallen bijten niet
We noemen het dan wel een kwallenbeet, maar kwallen kunnen helemaal niet bijten. Ze steken. Officieel heet het dus een kwallensteek. De tentakels van een kwal bevatten netelcellen met gif.
Meestal gebeurt dat met aflandige wind, in Nederland dus met oosten- of zuidenwind. De onderstroom voert de kwallen met zich mee en brengt ze naar het strand. Eenmaal aangespoeld gaan ze snel dood door uitdroging.
Kleine visjes kunnen schuilen tussen de tentakels van een kwal en zo overleven. Verder is de kwal een delicatesse voor schildpadden en sommige vissen en eet-ie zelf weer kreeftjes, waardoor de populatie goed blijft. Wist je trouwens dat een kwal nog kan steken als-ie dood is?